bídrinu , agt: bírdinu Definition
chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a orrugos, chi est coment'e imbidru, chi est de imbidru, si segat atrotigandhodhu
Synonyms e antonyms
bidrínculu,
chídrinu,
fracadinu,
stocatzinu,
tzacaditu
| ctr.
lentu
Sentences
gighet sos ossos bídrinos, débbiles chi si segant deretu
2.
zuchet sos ocros bírdinos de timoria
Etymon
ltn.
vitrinus
Translations
French
fragile
English
breakable
Spanish
frágil
Italian
fràgile
German
zerbrechlich.
chídrinu , agt: chírdinu,
cídrinu,
círdinu,
crídinu,
crítinu Definition
nau de materiale, chi est sugetu meda a si fàere a farinos, a si segare; chi est tostau, o si est intostau e abbarrat téteru; nau de gente, chi essit deretu, lestru, a s'immurrada o iscontróriu, o chi est téteru in sa persona, chi no faet contu de is àteros
Synonyms e antonyms
àrridu,
bídrinu,
fracadinu,
gríghine,
stocatzinu,
trajadu,
tzacaditu
/
càdriu,
crispu
/
téteru
| ctr.
lentu
Idioms
csn:
andhare a passu crídinu = andhare a passu cràdiu, lestru; círdinu che fusti, che tzinníbiri, che bacagliari = téteru che fuste; nàrrere una cosa a chírdinu = nàrrere, dare órdine cun frimmesa e severidade
Sentences
sa cosa crídina comente la tocas si faghet a cantos ◊ su zuncu est chírdinu candho est sicadu meda ◊ est círdinu che incibixiau
2.
fiat círdinu, pariat mortu ◊ dhu portat a su costau cídrinu che unu fusti! ◊ fiat unu sennori langinu, círdinu che furconi, incilliu e umbrosu ◊ tèngiu is manus círdinas de su frius ◊ su cuadhu fut sèmpere cun sa coa in artu e chídrina, currendho
3.
s'incapat chi est essidu crídinu: no at nadu mancu "Bah"! ◊ che esseit chídrinu chena saludare a nesciunu
Etymon
ltn.
citrinus
Translations
French
rigide et fragile
English
rigid
Spanish
duro y frágil
Italian
rìgido e fràgile
German
starr und zerbrechlich.
dílicu , agt: díligu,
dírigu Definition
chi no bàliat ifortzu, cropu, orruta o àteru chi podet nòghere; nau de un’arremu de sa carena, chi dolet meda po pagu chi si dhi fatzat male o chi si tochet; nau de unu, chi si dha leat luego, chi est malu a cuntentare, chi si ofendhet, chi est contràriu a su male mancari siat de pagu contu o chi cunsiderat sa gente o is cosas cun arrespetu mannu
Synonyms e antonyms
delicadu,
finigosu,
iltrízile,
indílicu,
istincu,
marriu,
menosu,
scarritzinu,
schirriolu,
stinghiritzu
Idioms
csn:
fémina díliga = chi bi daet tentu meda a s'unore; èssere díligu che bua mala = chi no fait a dhu tocai ca si dha pigat luegus; èssere de manu díliga = chi faghet sas fainas o tocat sa cosa cun atentzione manna, cun dilighia e grabbu
Sentences
s'ogru est cosa díliga meda ◊ custu no est ne sucu e ne minestra cun late pro istògomos díligos ◊ dílica perla mia, coro, pitzinnu bellu! ◊ no brulles cun su fígadu ca est cosa díliga! ◊ cussa zughet sa carrajone díliga
2.
est díligu, cussu: arguai a tocare nudha a neune! ◊ no lu tzírighes, cussu: est díligu che bua mala!
3.
si no mi aggantzas a díligu a díligu dae me no ndhe bogas meda lúcuru
Surnames and Proverbs
smb:
Diligu
Etymon
ltn.
delicatus
Translations
French
délicat,
scrupuleux
English
delicate,
scrupolous,
sensitive
Spanish
delicado
Italian
delicato,
fràgile,
sensìbile,
scrupolóso
German
zart,
sensibel,
empfindlich,
sorgfältig.
sàbixi , nm: axi,
sàgili,
sàighi,
sàliche,
sàlige,
sàlighe,
sàligi,
sàlixi 1,
sàlligi,
sàxibi,
sàxili Definition
genia de linna modhe e lenta de logos de abba, no tanti manna, faet pértigas bonas po intèssere, bestire istrègios, fàere pischedhas e cosas deasi / ollastedhu de arriu est sa calidade orrúbia = Salix purpurea; sàlighe pianghendhe = Salix babylonica
Synonyms e antonyms
sarpa,
toa
/
cdh. sàliciu
Surnames and Proverbs
smb:
Sàlisci, Salixi
Scientific Terminology
mt, Salix alba, S. fragilis
Etymon
ltn.
salice(m)
Translations
French
saule blanc,
saule fragile
English
white willow,
crack willow
Spanish
sauce
Italian
sàlice bianco,
fràgile
German
Silber Weide,
Bruchweide.
tòa , nf: (sa t. = nr. satòa) atoa*
toba 1,
tzoa Definition
calidades de sàlighe, genia de linna modhe e lenta de logos de abba, faet pertighedhas bonas po intèssere, bestire istrègios, fàere pischedhas e cosas deasi
Synonyms e antonyms
sàbixi,
sciova,
tzarpa
Sentences
picat pacas fronzas de toba pro cosire unu moju
Surnames and Proverbs
smb:
Zoa
Scientific Terminology
mt, Salix aurita, S. fragilis, S. viminalis
Translations
French
saule cendré,
saule fragile
English
common sallow,
crack willow
Spanish
sauce,
mimbrera
Italian
sàlice cenerògnolo,
fràgile
German
Silberweide.