Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

caciúmbu , nm Definition una genia de pramma de is regiones tropicales chi faet una genia de nughe de unu o duos chilos, cun d-unu buidedhu aintru ue dhue at un'abbarolu unu pagu biancu, druche: sa prupa est bianca, tostada, a pígiu grussu, apicigada a su corgiolu de fora, tostau meda Synonyms e antonyms còcu Scientific Terminology frt, Cocos nucifera Etymon ctl. catxumbo Translations French cocotier, noix de coco English coconut (palm) Spanish cocotero, coco Italian palma e nóce di còcco German Kokospalm, Kokosnuß.

cícadi , nm Definition genia de pramma Scientific Terminology Cycas revoluta Translations French sagoutier English kind of palm Spanish palma del sagú Italian palma del Sago German Sagopalme.

còcu , nm Definition sa mata de su caciumbu Scientific Terminology frt Translations French cocotier English coconut palm Spanish cocotero Italian palma di còcco German Kokospalme.

crobecàda , nf: crubecada Definition crobe, istrégiu de pramma o de fenu, cun covecu po pònnere o chistire pane, farra Sentences in sa crubecada allogu símbula grussa e frégula Scientific Terminology stz Etymon srd. Translations French panier English basket Spanish panera Italian zana, césta di fibre di palma German Korb aus Palmenfaser.

pàlma , nf: parma, prama 1, pramma Definition genia de linna (una calidade est fémina, una mascu) chi faet a sola in Sardigna, mescamente in logos acanta a mare: creschet a tupighedha bàscia e bogat una fògia a cambu grussu unu tretu e poi totinduna si ispartzit a tiras chi s'ispraghent a fentàgliu (dh’imperànt po fàere iscovas, crinu), su frutu chi faet (indàtili) assimbígiat a un'olia (e si faet in colore de castàngia candho est lómpiu) Synonyms e antonyms buata 1, palmitu, pràmmina Idioms csn: su muedhu de sa p. = cefaglioni; iscóbulu de pramma = fatu cun foza de pramma bogada a tizas fines; pintai sa p. = intèssere sa foza (o tizighedhas) comente si ndhe faghet pro sa domíniga de pramma Sentences funes de pramma filadas a dópia manu ◊ cantu follas portat una prama tantu bènis at fatu in custu mundu Surnames and Proverbs smb: (De)palmas, Palma, Palmas, Parma Scientific Terminology mt, Chamaerops humilis Etymon ltn. palma Translations French palmier English palm (tree) Spanish palmito Italian palma German Zwergpalme.

palmaèra , nf Definition nada fintzes pramma chentz'àtera distintzione, est una genia de linna chi benit de s'Àfrica e de s'Àsia e faet a mata manna meda: faet unu truncu modhe, paret feurra, e no si distinghent is diferentes pígios de sa linna, no faet naes ma solu fògias chi essint de su truncu etotu a bisura de corona (una a fiancu de s'àtera in su matessi paris), longas meda e in totu sa longària a tiras ispartzias (puntudas che ispinas is primas) fintzes a sa nerviadura principale chi est grussa e forte, e in pràtiga funt totus in sa punta de sa mata (ca is prus bàscias si sicant e ndhe orruent o che dhas segant), su frutu (indàtili) dhu faet cussu puru in s'oru de sa punta, ue bogat una genia de iscova manna isprata cun is pertiedhas totu càrrigas de una genia de frutu a bisura de olia chi candho est lómpiu cotu portat sa prupa druche meda e in colore de castàngia; títulu de onore chi si giaet a una/unu chi s'istimat meda, est fintzes símbulu de vitória apitzu de su male e de prémiu a is santos màrtires, est fintzes paragone po bellesa / domíniga de p. = sa domíniga innanti de Pascamanna, chi arregordat candho Cristos est intrau a Gerusalemme cun sa gente chi dhu portàt in panteos Synonyms e antonyms indàtili 2. vido s'ànima tua, parma vera, chi mi ndhe vocat donzi male! ◊ candu acabbat de curri, issu puru at a pigai sa prama ◊ fígiu 'e mamma, ses bellu che una pramma! Scientific Terminology mtm, Phoenix dactylifera Translations French dattier English date-palm Spanish palma datilera Italian palma da dàttero German Dattelpalme.

piànta , nf: pranta Definition s'ala de sa manu ue si pigat sa cosa, sa parte pruposa chi tocat e serrat, fintzes sa parte de fundhu de su pei; nau de fràigos o logos abbitaos, su disegnu chi dhos arrapresentat de istérria in iscala / pranta de cane = àpiu burdu o erba de arranas (Ranunculus bulbosus, R. sardous); pranta de seda = erba de seda, de cotoni (Asclepias fruticosa, A. syriaca) Idioms csn: leare sa pianta de una domo = disegnare coment'est fata de istérrida; bídere che in pranta de manu = bene meda, craru coment'e chi sa cosa si zutat in dainanti; pranta de domo = logu, arrogu de terra in bidha aundi fai sa domu; pigare, portai a unu in pranta de manus = cun rispetu e istima meda; andhare a pranta lada = iscurtzu; fai o pònniri planta (nadu de caminos o àteru logu a colare ludosu, modhe) = assutare, intostare sa terra de si pòdere colare chentza afungare Sentences si est presentadu cun sa conca de su mortu in pianta de manos ◊ candho est dormida fàgheli su corigori in prantas de pes! ◊ cussu est sempri andendu coment'e chi portit fogu in prantas de peis! ◊ est ghiratu chin sas prantas de sos pedes chi pariant pratu de petza mólita ◊ li est costadu s'andhonzu…ndh'est torradu pianti finidu! 2. dae cue si podet bídere su logu che in pranta de manu ◊ s'intendint su fogu in pranta de peis ◊ cussos terrinos parent postos a istérrita che in sa pranta de sa manu ◊ sos chi como sunt mannitos curriant a pranta lada ◊ cussu terrinu l'at béndhidu a prantas de domo Surnames and Proverbs smb: Pianta, Pranta Scientific Terminology crn Etymon ltn. planta Translations French paume, plante English palm Spanish palma (mano), planta (pie), plano Italian palma, pianta German Handfläche, Plan, Grundriß.

pràmmina , nf Definition pramma de iscovas, de iscobiles (ma dha ponent fintzes po fàere su crinu, atrotigada po funes e àteru), genia de matedu chi faet a solu in Sardigna, mescamente in logos acanta a mare: creschet a tupighedha bàscia, a fògias chi s’ispartzint in tiras chi si aperint a ventàgliu totu in su matessi tretu de su cambu, su frutu chi faet (indàtili) assimbígiat a un'olia; pramma bogada a tirighedhas fines, funes de pramma / ifúndheresi sas pràmminas (in cobertantza) = cobèrrere, issúnnere su pistocu Synonyms e antonyms buata 1, palma, palmitu 2. e chie còmporat córbulas, canistedhas e ferragiolas, pràmminas e iscovas! Scientific Terminology mt, Chamaerops humilis Etymon srd. Translations French chamérops English palmet Spanish palmito Italian palma di San Piètro German Zwergpalme.