coltína , nf: cortina,
cultina Definition
sa pratza asuta de una mata, totu a inghíriu de su truncu inue orruet su frutu; s'umbra chi faent is matas, asuta; su frutu chi dhue orruet asuta de sa mata
Synonyms e antonyms
paltza,
prassàrgia,
pratzada
Idioms
csn:
fàghere sa c. a sas àrbures = limpiai asuta de is matas; èssere a cortina (nadu de unu frutu) = a meda, in terra
Sentences
est abbaidendhe sas fozas sicas e mortas suta de sa coltina ◊ sa pira ruet in sa cortina ◊ sa cortina no si collit comintzendhe dae mesu, ma dae alas de fora, a s'atenta
2.
sos àrbores fachent cortina ◊ in istiu cherent fatas sas cortinas pro agatare su logu netu a ndhe collire s'olia
3.
ndhe apo collidu una cortina de olia ◊ sa nughe bi est a cortina, in terra
Surnames and Proverbs
smb:
Cortina
/
prb:
sa landhe falat a sa cortina
Etymon
srd.
Translations
French
le couvert d'un arbre
English
Space under a tree
Spanish
lugar debajo de un árbol
Italian
lo spàzio sótto una pianta
German
Schatten eines Baumes.
piànta , nf: pranta Definition
s'ala de sa manu ue si pigat sa cosa, sa parte pruposa chi tocat e serrat, fintzes sa parte de fundhu de su pei; nau de fràigos o logos abbitaos, su disegnu chi dhos arrapresentat de istérria in iscala / pranta de cane = àpiu burdu o erba de arranas (Ranunculus bulbosus, R. sardous); pranta de seda = erba de seda, de cotoni (Asclepias fruticosa, A. syriaca)
Idioms
csn:
leare sa pianta de una domo = disegnare coment'est fata de istérrida; bídere che in pranta de manu = bene meda, craru coment'e chi sa cosa si zutat in dainanti; pranta de domo = logu, arrogu de terra in bidha aundi fai sa domu; pigare, portai a unu in pranta de manus = cun rispetu e istima meda; andhare a pranta lada = iscurtzu; fai o pònniri planta (nadu de caminos o àteru logu a colare ludosu, modhe) = assutare, intostare sa terra de si pòdere colare chentza afungare
Sentences
si est presentadu cun sa conca de su mortu in pianta de manos ◊ candho est dormida fàgheli su corigori in prantas de pes! ◊ cussu est sempri andendu coment'e chi portit fogu in prantas de peis! ◊ est ghiratu chin sas prantas de sos pedes chi pariant pratu de petza mólita ◊ li est costadu s'andhonzu…ndh'est torradu pianti finidu!
2.
dae cue si podet bídere su logu che in pranta de manu ◊ s'intendint su fogu in pranta de peis ◊ cussos terrinos parent postos a istérrita che in sa pranta de sa manu ◊ sos chi como sunt mannitos curriant a pranta lada ◊ cussu terrinu l'at béndhidu a prantas de domo
Surnames and Proverbs
smb:
Pianta, Pranta
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
planta
Translations
French
paume,
plante
English
palm
Spanish
palma (mano),
planta (pie),
plano
Italian
palma,
pianta
German
Handfläche,
Plan,
Grundriß.
preustínu , nm Definition
mata manna ma giòvona, bella e dereta, chi nemos dhi at betau manu a ndhe segare cambos, mai tocada, ínnida
Synonyms e antonyms
fraustinu
Sentences
s'àrbure piús nébida e fozida as truncadu in netu ancora preustinu ◊ preustinos ínnidos podiant contare àteros contos cun raighinas tuas seculares! ◊ mastru Tilipu faghiat iscalas de carru dae preustinos tènneros che sa chera
Translations
French
fût lisse
English
stem,
young tree
Spanish
árbol,
planta joven
Italian
fusto,
pianta gióvane
German
Stamm,
junger Baum.
sòca 1 , nf Definition
s'arraighina de una mata in su tretu ue est ingrussada, coment'e fata a nodu, de prus a mancu a paris de terra
Synonyms e antonyms
cioca 1,
ispicone 2,
raighina,
tzompa
Sentences
candu s'ispillonat su cardu si ndi bogant is pillonis de a ingíriu de sa soca
Scientific Terminology
rbr
Etymon
ctl.
soca
Translations
French
pivot d'un arbre
English
taproot
Spanish
raíz fusiforme
Italian
fittóne di una pianta
German
Hauptwurzel.