coltína , nf: cortina,
cultina Definitzione
sa pratza asuta de una mata, totu a inghíriu de su truncu inue orruet su frutu; s'umbra chi faent is matas, asuta; su frutu chi dhue orruet asuta de sa mata
Sinònimos e contràrios
paltza,
prassàrgia,
pratzada
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere sa c. a sas àrbures = limpiai asuta de is matas; èssere a cortina (nadu de unu frutu) = a meda, in terra
Frases
est abbaidendhe sas fozas sicas e mortas suta de sa coltina ◊ sa pira ruet in sa cortina ◊ sa cortina no si collit comintzendhe dae mesu, ma dae alas de fora, a s'atenta
2.
sos àrbores fachent cortina ◊ in istiu cherent fatas sas cortinas pro agatare su logu netu a ndhe collire s'olia
3.
ndhe apo collidu una cortina de olia ◊ sa nughe bi est a cortina, in terra
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cortina
/
prb:
sa landhe falat a sa cortina
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
le couvert d'un arbre
Ingresu
Space under a tree
Ispagnolu
lugar debajo de un árbol
Italianu
lo spàzio sótto una pianta
Tedescu
Schatten eines Baumes.
piànta , nf: pranta Definitzione
s'ala de sa manu ue si pigat sa cosa, sa parte pruposa chi tocat e serrat, fintzes sa parte de fundhu de su pei; nau de fràigos o logos abbitaos, su disegnu chi dhos arrapresentat de istérria in iscala / pranta de cane = àpiu burdu o erba de arranas (Ranunculus bulbosus, R. sardous); pranta de seda = erba de seda, de cotoni (Asclepias fruticosa, A. syriaca)
Maneras de nàrrere
csn:
leare sa pianta de una domo = disegnare coment'est fata de istérrida; bídere che in pranta de manu = bene meda, craru coment'e chi sa cosa si zutat in dainanti; pranta de domo = logu, arrogu de terra in bidha aundi fai sa domu; pigare, portai a unu in pranta de manus = cun rispetu e istima meda; andhare a pranta lada = iscurtzu; fai o pònniri planta (nadu de caminos o àteru logu a colare ludosu, modhe) = assutare, intostare sa terra de si pòdere colare chentza afungare
Frases
si est presentadu cun sa conca de su mortu in pianta de manos ◊ candho est dormida fàgheli su corigori in prantas de pes! ◊ cussu est sempri andendu coment'e chi portit fogu in prantas de peis! ◊ est ghiratu chin sas prantas de sos pedes chi pariant pratu de petza mólita ◊ li est costadu s'andhonzu…ndh'est torradu pianti finidu!
2.
dae cue si podet bídere su logu che in pranta de manu ◊ s'intendint su fogu in pranta de peis ◊ cussos terrinos parent postos a istérrita che in sa pranta de sa manu ◊ sos chi como sunt mannitos curriant a pranta lada ◊ cussu terrinu l'at béndhidu a prantas de domo
Sambenados e Provèrbios
smb:
Pianta, Pranta
Terminologia iscientìfica
crn
Ètimu
ltn.
planta
Tradutziones
Frantzesu
paume,
plante
Ingresu
palm
Ispagnolu
palma (mano),
planta (pie),
plano
Italianu
palma,
pianta
Tedescu
Handfläche,
Plan,
Grundriß.
preustínu , nm Definitzione
mata manna ma giòvona, bella e dereta, chi nemos dhi at betau manu a ndhe segare cambos, mai tocada, ínnida
Sinònimos e contràrios
fraustinu
Frases
s'àrbure piús nébida e fozida as truncadu in netu ancora preustinu ◊ preustinos ínnidos podiant contare àteros contos cun raighinas tuas seculares! ◊ mastru Tilipu faghiat iscalas de carru dae preustinos tènneros che sa chera
Tradutziones
Frantzesu
fût lisse
Ingresu
stem,
young tree
Ispagnolu
árbol,
planta joven
Italianu
fusto,
pianta gióvane
Tedescu
Stamm,
junger Baum.
sòca 1 , nf Definitzione
s'arraighina de una mata in su tretu ue est ingrussada, coment'e fata a nodu, de prus a mancu a paris de terra
Sinònimos e contràrios
cioca 1,
ispicone 2,
raighina,
tzompa
Frases
candu s'ispillonat su cardu si ndi bogant is pillonis de a ingíriu de sa soca
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
ctl.
soca
Tradutziones
Frantzesu
pivot d'un arbre
Ingresu
taproot
Ispagnolu
raíz fusiforme
Italianu
fittóne di una pianta
Tedescu
Hauptwurzel.