barítu , nm: barritu Definition
manera de fàere chi ponet in càrculu is àteros; fintzes atentzione manna, timoria, po no fàere dannu, male / chena b. de tempus = sentz'e fai contu de su tempus
Synonyms e antonyms
arraspetu,
regualdu,
remiru
/
impoltu
Sentences
no at nisciunu baritu ◊ baritu e friscione bi cheret pro su pane!
Etymon
srd.
Translations
French
respect,
considération
English
regard
Spanish
consideración
Italian
riguardo
German
Achtung.
durítu , nm Definition
genia de dificurtade chi a unu dhi paret de tènnere o de dèpere àere cun àtera persona coment'e timendho de dhi giare istrobbu, de ndhe dhi pàrrere male, unu pagu coment'e bregúngia, fintzes
Synonyms e antonyms
duda,
durita,
duténtzia,
dutu
/
dobidori,
trancaillu
| ctr.
alidantza,
atrevimentu,
atzilia
Sentences
ndhe tenzo duritu a li pedire cosa, ca bisonzat a isse etotu ◊ de piagheres mi ndhe ant fatu àteros e ndhe apo duritu a los presiare torra! ◊ si as bisonzu, beni, no ndhe apas duritu! ◊ no apo duritu perunu de nàrrere chi…◊ cussos no ant duritu mancu de sas criaduras!
Etymon
srd.
Translations
French
précaution,
hésitation
English
qualm,
hesitation,
care
Spanish
consideración,
sumisión
Italian
riguardo,
soggezióne,
esitazióne,
rèmora
German
Befangenheit,
Hemmung.
palpàre , vrb: parpare,
prapai,
prapare Definition
fàere s'ala, is partesas, a unu, arresparmiandhodhi cosas trebballosas o difíciles; fintzes menguare, abbrandhare
Synonyms e antonyms
casilare
Sentences
sezis solos e ndh'azis culpa, ca bos sezis palpados sendhe in sa cria! ◊ sos bandhidos unu tempus furaiant a sos tropu ricos: como no palpant a niunu ◊ a isse ca est malaidonzu tocat a lu parpare ◊ parpades a issa e ponides sempre a mie a fàghere sa cosa! ◊ fit su terrore de sa famíglia, de bighinos e amigos: no palpaiat a niunu ◊ sorri mia est sempri lastimendisí, ca tenit genti chi dha prapat
2.
poetare e cantare serbit a prapare istrachidúdine e disaura (G.A.Mura)
Translations
French
ménager,
préserver,
épargner
English
to spare
Spanish
ahorrar
Italian
risparmiare,
aver riguardo
German
verschonen,
Rücksicht nehmen auf.
reguàldu , nm: reguardu,
resguardu,
rigualdu,
riguardu Definition
genia de arrespetu po is àteros, po sa salude o àteru
Synonyms e antonyms
arraspetu
/
culvenu
Idioms
csn:
a r. de… = pro su chi pertocat a…; èssere chene perunu r. = chentza rispetu nudha, pro neune e pro peruna cosa
Sentences
sos dominadores ant chérfidu reservare riguardu a sa Carta De Logu ◊ a Efisina sos minatores la salutaiant chin riguardu
2.
at faedhadu a reguardu de sa matessi chistione
Etymon
ctl., spn.
resguardo
Translations
French
respect,
égard
English
respect
Spanish
respeto,
miramiento
Italian
riguardo
German
Achtung.
remíru , nm: rimiru Definition
su remirai; genia de arrespetu e de ammiru po ccn.
Synonyms e antonyms
arraspetu,
baritu,
regualdu
2.
est remiru a salutare a un’àteru ◊ faèdhami chin su remiru chi mi tocat! ◊ apo remiru de totus ma ateretantu ne chèglio!
Etymon
srd.
Translations
French
respect
English
regard
Spanish
consideración,
respeto
Italian
riguardo,
rispètto
German
Betrachtung,
Achtung.
serretzài , vrb Definition
tènnere reguardu, arrispetu po s'àteru
Synonyms e antonyms
acatai 1,
arraspetai,
baritare,
remirai
Sentences
própriu custa est s'arrocaléntzia insoru, poita non serretzat is cosas de cumprendi (I.Lecca)
Translations
French
respecter
English
to respect
Spanish
respetar
Italian
aver riguardo,
rispettare
German
Rücksicht nehmen,
respektieren.