bótu , nm, avb Definition
su istare sèmpere tocandho, faendho a tropu, giaendho istrobbu, nau de pipios o piciochedhos fintzes chentza giare ascurtu a is mannos; su bogare o pònnere fàcia cun s'àtera gente
Synonyms e antonyms
àcia
Idioms
csn:
botu 'íschidu (bíschidu)= botu meda, a tropu, de no lu pòdere baliare, fintzas su pisedhu etotu chi zughet botu a tropu e daet ifadu (zúghere o èssere b. íschidu); pònneresi botu = faisí a intèndiri, bogai faci; pònneresi su botu chi… = pònneresi sa cara, bogai faci nendi ca…; avb.: botu botu = a poderiu, a prepoténtzia
Sentences
za ndhe zughet de botu bíschidu cussu pisedhu: no ti lassat nudha chentza forrogadu!
2.
a si che colare ue no faghet a bídere bene s'istrada no est a zúghere botu e a pònnere s'àteru puru in arriscos de s'iscollare! ◊ lassa andhare a isse, ca si ponet prus botu: a tie no ti bi lassant mancu acurtziare! ◊ si poniat su botu chi nachi fit gai! ◊ tue ti pones su botu, ma no tenes resone!
3.
si ch'est coladu a dainanti de sos àteros botu botu
Etymon
itl.
botto
Translations
French
impétuosité
English
impetuosity
Spanish
impetuosidad
Italian
irruènza,
ìmpeto,
monellerìa
German
Wucht.
ilborrócu , nm: isborrocu Definition
cuménciu airadu, a meda, cun fortza de calecuna cosa o de unu fàere (es. de errisu)
Synonyms e antonyms
sderrocu
Etymon
srd.
Translations
French
impétuosité,
élan,
éclat
English
roar,
loud rush
Spanish
estallido
Italian
ìmpeto fragoróso,
scròscio
German
Ausbruch,
Rauschen.
ímpetu , nm: ímpidu,
ímpite,
ímpitu Definition
genia de fortza chi unu si podet sentire in s'ànimu e chi si pentzat prus che àteru mala, de prepoténtzia
Synonyms e antonyms
foltza,
impellériu,
púntzia,
santidu,
trínnigu
Idioms
csn:
ímpidos de fele = cadha de fele, arrennegu forte, ma fintzas sentidu malu, velenosu; èssere ómine de ímpetos = rebbestu, focosu, de ideas malas
Sentences
cussu est de ímpidu malu! ◊ lassade custos ímpidos: no fetedas disonore a s'arte! ◊ un'animali timiu est s'urtzu, ca no tenit ímpitu iscassu ◊ at tancadu sos ojos pro dare fortza e ímpidu a su carvedhu ◊ medas boltas custu pane e mele si bóltulat totu in ímpidos de fele ◊ bi l'at nadu chin cudhu ímpite… pro pagu no si bochit sa pisedha!
Translations
French
élan,
sentiment,
impulsion
English
impetus,
impulse,
sentiment
Spanish
ímpetu
Italian
ìmpeto,
sentiménto,
impulso,
frèmito
German
Wucht,
Gefühl,
Antrieb,
Beben
infrusàda , nf: infusada,
isfrusiada Definition
su infrusai
Synonyms e antonyms
aciocu,
aisada,
anfrusada,
imbistida,
incannada
/
ispinta
/
acanarjada,
bria,
certu
Idioms
csn:
a s'i. = debressi, currindhe; donai un'i. de cuadhu a unu = trubbaresili a cadhu, pessighírelu a cadhu; fai un'i. a unu = fàgheresi a bídere detzisu, arrennegadu
Sentences
agatat unu fossu prenu de àcua e pighendu una grandu infrusada ci sartat a s'atra parti
2.
mi at biu sa infusara chi apu fatu e gi est sorigau avatu! ◊ sa genti ndi torrat de crésia a s'infrusada
3.
at donau un'infrusada a sa porta po dha serrai
Etymon
srd.
Translations
French
élan
English
rush
Spanish
ímpetu
Italian
slàncio,
ìmpeto
German
Schwung.