afarcài , vrb: afracai, afracare 1, afrachiai 1, afrachiare, afrancai, afrancare, fracae, fracai Definition andhare o lòmpere apitzu de unu cun in manos, o cun àtera cosa o fintzes solu a foedhos, a briga, su si betare apitzu de ccn. cun fortza e cun intentzione mala; fintzes acostire po istare prus acanta, nau de persona in bonu Synonyms e antonyms abbrancai, acafai, aciapai, afarrancae, aferrai, aggafai, aggarrai, agguantai, carrabbusai, trubare, tzurricare / allupiri, atzurrire, botzicare Sentences po no arrui si est afrancau a sa funi ◊ comenti cudhu dh'iat nau s'annomíngiu si dhi fiat afarcau coment'e unu tzurpu ◊ is invitaus si afracant po pigai su postu ◊ su cani si est afracau a mussiai ◊ su lupu afracat s'angioni ◊ mi seo afrachiau a pitzu de cudhu 2. che àbbili mi as afracau! ◊ candu dh'at biu mi dh'at afracau… ndi dhi at nau de dónnia colori! ◊ est istau issu chi mi ch'est afracau a pitzu! 3. comenti at biu su dinai in terra si nc'est afracau ◊ si ndi funt afracaus asusu ◊ cussos funt basadores: comente ti bient ti che afràchiant apitzu a basare! 4. fortzis nontesta ti bolias afracai a mei po ti callentai! Surnames and Proverbs prb: su cani arrabiau si afracat a is cratzonis de su straciau Etymon srd. Translations French s'élancer, se lancer English to rush, to hurl oneself Spanish arrojarse, acometer Italian slanciarsi, avventarsi German sich werfen.
arràncu 1 , nm Synonyms e antonyms petone Sentences it'arrancu de bravura! Etymon spn. arranque Translations French élan English rush Spanish arranque Italian slàncio German Schwung.
ilborrócu , nm: isborrocu Definition cuménciu airadu, a meda, cun fortza de calecuna cosa o de unu fàere (es. de errisu) Synonyms e antonyms sderrocu Etymon srd. Translations French impétuosité, élan, éclat English roar, loud rush Spanish estallido Italian ìmpeto fragoróso, scròscio German Ausbruch, Rauschen.
impòdha , nf, nm: impodhu Definition crepu, tzacu, rebbentu, immarritzone mannu chi si faet pigare o chi unu si leat, fintzes surra de cropos Synonyms e antonyms antua, apodhada, cadha, cària, cumbata, inzotu, ismunziada, istimpida, istripa 1, matana, pista, pistapone, rebbatu / sarpa 1, surra Sentences e fínilu s'impodhu: sos sacos a codhu chi si los giutat issu! ◊ s'ànima s'inganasat de bolare ma no leat su bolu netzessàriu: ahi cantas impodhas de calvàriu leo candho la cherzo supesare! ◊ si trabàglias cun su machinàriu leas su mesu de s'impodha 2. no m'importat nudha de bi àere unu babbu chi m'intzicat un'impodha canno faco a malu Etymon srd. Translations French effort, grosse fatigue English rush, scolding Spanish reventón, paliza Italian scalmanata, strapazzata German Abhetzen, Schelten.
incannàda , nf Definition genia de móvia chi si faet a cropu Synonyms e antonyms imbatu, infrusada, irfunada Idioms csn: fàghere una cosa, andhare a incannadas = a sàrtidus, a brínchidus, a corpus, a impéllidas; leare s'i. = pigai su bólidu, cúrriri unu pagu po pòdiri sartai de prus, leare s'issédhidu Etymon srd. Translations French bond, élan English jerk, rush, run-up Spanish salto Italian slàncio, sbalzo, rincórsa German Anlauf.
infrusàda , nf: infusada, isfrusiada Definition su infrusai Synonyms e antonyms aciocu, aisada, anfrusada, imbistida, incannada / ispinta / acanarjada, bria, certu Idioms csn: a s'i. = debressi, currindhe; donai un'i. de cuadhu a unu = trubbaresili a cadhu, pessighírelu a cadhu; fai un'i. a unu = fàgheresi a bídere detzisu, arrennegadu Sentences agatat unu fossu prenu de àcua e pighendu una grandu infrusada ci sartat a s'atra parti 2. mi at biu sa infusara chi apu fatu e gi est sorigau avatu! ◊ sa genti ndi torrat de crésia a s'infrusada 3. at donau un'infrusada a sa porta po dha serrai Etymon srd. Translations French élan English rush Spanish ímpetu Italian slàncio, ìmpeto German Schwung.
petòne , nm Definition movimentu lestru meda Synonyms e antonyms fua, fuliénsia Sentences in sa falada su carru at leadu petone e sos voes si sunt iscorrados (G.Ruju)◊ si no bi est sa mecànica, su carru leat petone e si podet bortulare ◊ addaghi est arrividu a sa trempa, s'ómine at leadu petone e a su paris ch'est lómpidu lorumendhe Translations French bond English rush Spanish salto, impulso Italian slàncio German Schwung, Anlauf.