afarcài , vrb: afracai,
afracare 1,
afrachiai 1,
afrachiare,
afrancai,
afrancare,
fracae,
fracai Definition
andhare o lòmpere apitzu de unu cun in manos, o cun àtera cosa o fintzes solu a foedhos, a briga, su si betare apitzu de ccn. cun fortza e cun intentzione mala; fintzes acostire po istare prus acanta, nau de persona in bonu
Synonyms e antonyms
abbrancai,
acafai,
aciapai,
afarrancae,
aferrai,
aggafai,
aggarrai,
agguantai,
carrabbusai,
trubare,
tzurricare
/
allupiri,
atzurrire,
botzicare
Sentences
po no arrui si est afrancau a sa funi ◊ comenti cudhu dh'iat nau s'annomíngiu si dhi fiat afarcau coment'e unu tzurpu ◊ is invitaus si afracant po pigai su postu ◊ su cani si est afracau a mussiai ◊ su lupu afracat s'angioni ◊ mi seo afrachiau a pitzu de cudhu
2.
che àbbili mi as afracau! ◊ candu dh'at biu mi dh'at afracau… ndi dhi at nau de dónnia colori! ◊ est istau issu chi mi ch'est afracau a pitzu!
3.
comenti at biu su dinai in terra si nc'est afracau ◊ si ndi funt afracaus asusu ◊ cussos funt basadores: comente ti bient ti che afràchiant apitzu a basare!
4.
fortzis nontesta ti bolias afracai a mei po ti callentai!
Surnames and Proverbs
prb:
su cani arrabiau si afracat a is cratzonis de su straciau
Etymon
srd.
Translations
French
s'élancer,
se lancer
English
to rush,
to hurl oneself
Spanish
arrojarse,
acometer
Italian
slanciarsi,
avventarsi
German
sich werfen.
arràncu 1 , nm Synonyms e antonyms
petone
Sentences
it'arrancu de bravura!
Etymon
spn.
arranque
Translations
French
élan
English
rush
Spanish
arranque
Italian
slàncio
German
Schwung.
ilborrócu , nm: isborrocu Definition
cuménciu airadu, a meda, cun fortza de calecuna cosa o de unu fàere (es. de errisu)
Synonyms e antonyms
sderrocu
Etymon
srd.
Translations
French
impétuosité,
élan,
éclat
English
roar,
loud rush
Spanish
estallido
Italian
ìmpeto fragoróso,
scròscio
German
Ausbruch,
Rauschen.
impòdha , nf, nm: impodhu Definition
crepu, tzacu, rebbentu, immarritzone mannu chi si faet pigare o chi unu si leat, fintzes surra de cropos
Synonyms e antonyms
antua,
apodhada,
cadha,
cària,
cumbata,
inzotu,
ismunziada,
istimpida,
istripa 1,
matana,
pista,
pistapone,
rebbatu
/
sarpa 1,
surra
Sentences
e fínilu s'impodhu: sos sacos a codhu chi si los giutat issu! ◊ s'ànima s'inganasat de bolare ma no leat su bolu netzessàriu: ahi cantas impodhas de calvàriu leo candho la cherzo supesare! ◊ si trabàglias cun su machinàriu leas su mesu de s'impodha
2.
no m'importat nudha de bi àere unu babbu chi m'intzicat un'impodha canno faco a malu
Etymon
srd.
Translations
French
effort,
grosse fatigue
English
rush,
scolding
Spanish
reventón,
paliza
Italian
scalmanata,
strapazzata
German
Abhetzen,
Schelten.
incannàda , nf Definition
genia de móvia chi si faet a cropu
Synonyms e antonyms
imbatu,
infrusada,
irfunada
Idioms
csn:
fàghere una cosa, andhare a incannadas = a sàrtidus, a brínchidus, a corpus, a impéllidas; leare s'i. = pigai su bólidu, cúrriri unu pagu po pòdiri sartai de prus, leare s'issédhidu
Etymon
srd.
Translations
French
bond,
élan
English
jerk,
rush,
run-up
Spanish
salto
Italian
slàncio,
sbalzo,
rincórsa
German
Anlauf.
infrusàda , nf: infusada,
isfrusiada Definition
su infrusai
Synonyms e antonyms
aciocu,
aisada,
anfrusada,
imbistida,
incannada
/
ispinta
/
acanarjada,
bria,
certu
Idioms
csn:
a s'i. = debressi, currindhe; donai un'i. de cuadhu a unu = trubbaresili a cadhu, pessighírelu a cadhu; fai un'i. a unu = fàgheresi a bídere detzisu, arrennegadu
Sentences
agatat unu fossu prenu de àcua e pighendu una grandu infrusada ci sartat a s'atra parti
2.
mi at biu sa infusara chi apu fatu e gi est sorigau avatu! ◊ sa genti ndi torrat de crésia a s'infrusada
3.
at donau un'infrusada a sa porta po dha serrai
Etymon
srd.
Translations
French
élan
English
rush
Spanish
ímpetu
Italian
slàncio,
ìmpeto
German
Schwung.
petòne , nm Definition
movimentu lestru meda
Synonyms e antonyms
fua,
fuliénsia
Sentences
in sa falada su carru at leadu petone e sos voes si sunt iscorrados (G.Ruju)◊ si no bi est sa mecànica, su carru leat petone e si podet bortulare ◊ addaghi est arrividu a sa trempa, s'ómine at leadu petone e a su paris ch'est lómpidu lorumendhe
Translations
French
bond
English
rush
Spanish
salto,
impulso
Italian
slàncio
German
Schwung,
Anlauf.