afarcài , vrb: afracai, afracare 1, afrachiai 1, afrachiare, afrancai, afrancare, fracae, fracai Definitzione andhare o lòmpere apitzu de unu cun in manos, o cun àtera cosa o fintzes solu a foedhos, a briga, su si betare apitzu de ccn. cun fortza e cun intentzione mala; fintzes acostire po istare prus acanta, nau de persona in bonu Sinònimos e contràrios abbrancai, acafai, aciapai, afarrancae, aferrai, aggafai, aggarrai, agguantai, carrabbusai, trubare, tzurricare / allupiri, atzurrire, botzicare Frases po no arrui si est afrancau a sa funi ◊ comenti cudhu dh'iat nau s'annomíngiu si dhi fiat afarcau coment'e unu tzurpu ◊ is invitaus si afracant po pigai su postu ◊ su cani si est afracau a mussiai ◊ su lupu afracat s'angioni ◊ mi seo afrachiau a pitzu de cudhu 2. che àbbili mi as afracau! ◊ candu dh'at biu mi dh'at afracau… ndi dhi at nau de dónnia colori! ◊ est istau issu chi mi ch'est afracau a pitzu! 3. comenti at biu su dinai in terra si nc'est afracau ◊ si ndi funt afracaus asusu ◊ cussos funt basadores: comente ti bient ti che afràchiant apitzu a basare! 4. fortzis nontesta ti bolias afracai a mei po ti callentai! Sambenados e Provèrbios prb: su cani arrabiau si afracat a is cratzonis de su straciau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'élancer, se lancer Ingresu to rush, to hurl oneself Ispagnolu arrojarse, acometer Italianu slanciarsi, avventarsi Tedescu sich werfen.
arràncu 1 , nm Sinònimos e contràrios petone Frases it'arrancu de bravura! Ètimu spn. arranque Tradutziones Frantzesu élan Ingresu rush Ispagnolu arranque Italianu slàncio Tedescu Schwung.
ilborrócu , nm: isborrocu Definitzione cuménciu airadu, a meda, cun fortza de calecuna cosa o de unu fàere (es. de errisu) Sinònimos e contràrios sderrocu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu impétuosité, élan, éclat Ingresu roar, loud rush Ispagnolu estallido Italianu ìmpeto fragoróso, scròscio Tedescu Ausbruch, Rauschen.
impòdha , nf, nm: impodhu Definitzione crepu, tzacu, rebbentu, immarritzone mannu chi si faet pigare o chi unu si leat, fintzes surra de cropos Sinònimos e contràrios antua, apodhada, cadha, cària, cumbata, inzotu, ismunziada, istimpida, istripa 1, matana, pista, pistapone, rebbatu / sarpa 1, surra Frases e fínilu s'impodhu: sos sacos a codhu chi si los giutat issu! ◊ s'ànima s'inganasat de bolare ma no leat su bolu netzessàriu: ahi cantas impodhas de calvàriu leo candho la cherzo supesare! ◊ si trabàglias cun su machinàriu leas su mesu de s'impodha 2. no m'importat nudha de bi àere unu babbu chi m'intzicat un'impodha canno faco a malu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu effort, grosse fatigue Ingresu rush, scolding Ispagnolu reventón, paliza Italianu scalmanata, strapazzata Tedescu Abhetzen, Schelten.
incannàda , nf Definitzione genia de móvia chi si faet a cropu Sinònimos e contràrios imbatu, infrusada, irfunada Maneras de nàrrere csn: fàghere una cosa, andhare a incannadas = a sàrtidus, a brínchidus, a corpus, a impéllidas; leare s'i. = pigai su bólidu, cúrriri unu pagu po pòdiri sartai de prus, leare s'issédhidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bond, élan Ingresu jerk, rush, run-up Ispagnolu salto Italianu slàncio, sbalzo, rincórsa Tedescu Anlauf.
infrusàda , nf: infusada, isfrusiada Definitzione su infrusai Sinònimos e contràrios aciocu, aisada, anfrusada, imbistida, incannada / ispinta / acanarjada, bria, certu Maneras de nàrrere csn: a s'i. = debressi, currindhe; donai un'i. de cuadhu a unu = trubbaresili a cadhu, pessighírelu a cadhu; fai un'i. a unu = fàgheresi a bídere detzisu, arrennegadu Frases agatat unu fossu prenu de àcua e pighendu una grandu infrusada ci sartat a s'atra parti 2. mi at biu sa infusara chi apu fatu e gi est sorigau avatu! ◊ sa genti ndi torrat de crésia a s'infrusada 3. at donau un'infrusada a sa porta po dha serrai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu élan Ingresu rush Ispagnolu ímpetu Italianu slàncio, ìmpeto Tedescu Schwung.
petòne , nm Definitzione movimentu lestru meda Sinònimos e contràrios fua, fuliénsia Frases in sa falada su carru at leadu petone e sos voes si sunt iscorrados (G.Ruju)◊ si no bi est sa mecànica, su carru leat petone e si podet bortulare ◊ addaghi est arrividu a sa trempa, s'ómine at leadu petone e a su paris ch'est lómpidu lorumendhe Tradutziones Frantzesu bond Ingresu rush Ispagnolu salto, impulso Italianu slàncio Tedescu Schwung, Anlauf.