Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

atídhidu , nm Definitzione genia de movimentu a cropu, a iscutuladura, brínchidu mescamente comente faent is cuadhos, is lèperes, crabas e àteru / donai atídhidus Sinònimos e contràrios brinchitu, sàdhidu, sàltidu Frases est unu cuadhu chi no donat atídhidus ◊ ia donau un'atídhidu e nci fui intrada in s'àteru aposentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu saut, bond Ingresu jump, jerk Ispagnolu bote, brinco Italianu sbalzo, salto Tedescu Sprung.

bótiu , nm Definitzione movimentu a sàrtidu, a brínchidu Sinònimos e contràrios brinche, brínchidu, brínchili, brincu, giagu 2, sàltidu, sédhida / arratroxa Frases atacat a cudhos ballos tundhos cun bótios e brincos de poledhos tocados de puntolzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu saut, bond Ingresu jump Ispagnolu salto Italianu salto, làncio Tedescu Sprung.

brínche , nm: brínchie Definitzione móvia de botu, a cropu, chi si faet mescamente inartandhosindhe de terra, calandho de artu a terra o faendho unu passu longu meda Sinònimos e contràrios bótiu, brínchidu, brínchili, brincu*, giagu 2, sàltidu, sédhida Frases sa die de sa festa est a unu brínchie e no biet s'ora de mustrare sa braga a sa zente chi at a bènnere a la bisitare Tradutziones Frantzesu saut, bond Ingresu jump Ispagnolu salto Italianu salto Tedescu Sprung.

brínchidu , nm: abbrínchidu, brínchiru, brínchitu, brínchiu Definitzione móvia de botu, a corpu, chi si faet mescamente inartandhosindhe de terra, calandho de artu a terra, faendho unu passu longu meda pesandhondhe is peis impare Sinònimos e contràrios bótiu, brinche, brínchili, brincu, giagu 2, sàltidu, sédhida, tídhidu Maneras de nàrrere csn: andai a brínchidus = a séllidas, a sedhas, che a su lèpere; ghetai unu brínchidu = fàghere unu brincu Frases su brínchidu de su cuadhu no dh'apu mai tímiu ◊ nàsciu, funt a bébidus e a brínchidus cument'e crabus! ◊ at iscutu unu brínchiu e si ch'est ghetau a supra in d-unu dómine ◊ de su prexu depit ghetai brínchidu che craba in logu de arrocas! ◊ duos brínchios e che fimus in iscola ◊ is piciochedhos andhànt de parte in parte de su camminu a brínchidos e a críbidos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu saut, bond Ingresu leap Ispagnolu salto Italianu salto Tedescu Sprung.

cadramínciu, cadramínzu , nm Sinònimos e contràrios brinchitu, brincu, iscradédhiu, issédhidu Frases sos masones sunt currindhe a cadramíncios che muscados Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu saut, bond Ingresu jump Ispagnolu salto Italianu salto, balzo Tedescu Sprung.

cradédhiu , nm Definitzione su cradedhare, su istare a brínchidos, iscudendho is peis a terra po reberdia, ca no si bolet una cosa o fintzes po prexu Sinònimos e contràrios brincu, iscradédhiu, issédhidu, sàltidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu saut, bond Ingresu jump, hop Ispagnolu salto Italianu salto, balzo Tedescu Sprung.

giàmpu , nm: giumpu Definitzione su passare o brinchidare de una parte a s'àtera, nau fintzes de su tempus; in cobertantza, decisione manna, de contu Sinònimos e contràrios brincu, giànchidu, passu, sàltidu, zumpadura / decisioni, passu Maneras de nàrrere csn: betare unu giampu = fai unu sàrtidu; su geunzu de su giumpu = de su trapassu, de sa zoja a su sàpadu santu Frases no ti retenzas sos giampos: curre, curre o cadhu ispanu! ◊ sa vida est unu giampu chi si atraessat a su pesarue ◊ innantis de fàghere su giampu lea sa medida! ◊ si li do tempus de unu giampu a su de duos bei at a restare! ◊ una fémina avesa a tebbacare aiat fatu votu de no tocare tebbacu de sa zoja a su sàpadu santu: unu giumpu divésciu! 2. già lu podes pensare che ómine addotu chi est pro tota vida cussu giampu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu saut, bond Ingresu jump Ispagnolu salto Italianu salto, balzo Tedescu Sprung.

incannàda , nf Definitzione genia de móvia chi si faet a cropu Sinònimos e contràrios imbatu, infrusada, irfunada Maneras de nàrrere csn: fàghere una cosa, andhare a incannadas = a sàrtidus, a brínchidus, a corpus, a impéllidas; leare s'i. = pigai su bólidu, cúrriri unu pagu po pòdiri sartai de prus, leare s'issédhidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bond, élan Ingresu jerk, rush, run-up Ispagnolu salto Italianu slàncio, sbalzo, rincórsa Tedescu Anlauf.

issédhidu, issédhitu , nm, nf: issedhu, issídhida Definitzione genia de brínchidu Sinònimos e contràrios brínchidu, brincu, giànchidu, iscradédhiu, isédhiu Frases si nche fit falada dae s'ebba chin d-un'issédhidu chi no pariat mancu de fémina ◊ bi at crapas chi iscudent issédhidos peri de deche metros catzandhe fogu dae gàligas! ◊ ndh'est essiu a issedhos e a ghémidas pro su dolore chi l'arrajolabat Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bond Ingresu jump Ispagnolu brinco, salto Italianu balzo Tedescu Sprung.

petòne , nm Definitzione movimentu lestru meda Sinònimos e contràrios fua, fuliénsia Frases in sa falada su carru at leadu petone e sos voes si sunt iscorrados (G.Ruju)◊ si no bi est sa mecànica, su carru leat petone e si podet bortulare ◊ addaghi est arrividu a sa trempa, s'ómine at leadu petone e a su paris ch'est lómpidu lorumendhe Tradutziones Frantzesu bond Ingresu rush Ispagnolu salto, impulso Italianu slàncio Tedescu Schwung, Anlauf.