Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

aligàe , vrb: aligai, aligare, argare Definition istèrrere s'àliga, su ladamíngiu; imbrutare, fàere su logu a muntonàrgiu; fintzes pònnere sa cria, nau de bobbois chi ponent is oos in is freaduras Synonyms e antonyms alladamenae, contzimare, ladamingiare, stercorai / imbratare Sentences at argau s'ortu, sa binza 2. est unu doveri de no aligai e avelenai sa Terra, ca nci biveus Etymon srd. Translations French fumer English to manure Spanish abonar Italian concimare German düngen.

alladamenàe , vrb: alladaminai, alledamenare, alledaminare, alletamanare, allodaminai, ladamenare Definition pònnere, betare o ispainare su ladamíngiu, ingrassare sa terra cun su ladamíngiu Synonyms e antonyms aligare, atalaminai, contzimare, illedaminare, ladamingiare, stercorai, sualare Sentences su bestiàmine, inue paschet, alledàminat su logu ◊ s’istercu e su pissu de sas béstias lu golliant pro alletamanare sos ortedhos ◊ terra de allodaminai no ndi teneus Etymon srd. Translations French fumer, engraisser English to dung Spanish abonar Italian concimare German düngen.

alladaminaméntu , nm: ladaminamentu Definition su alledaminare, su pònnere, istèrrere o lassare ledàmine in su terrinu Synonyms e antonyms alladaminadura, alledamenada, stercosciamentu, sualinzu Etymon srd. Translations French fumage, fumure English manuring Spanish abono Italian concimazióne German Düngen.

alledamenàda , nf Definition su alledaminare Synonyms e antonyms alladaminadura, alladaminamentu Etymon srd. Translations French fumage, fumure English manuring Spanish abono Italian concimatura German Düngen.

alluzanàre , vrb Definition ingrassare sa terra comente faent is errios bogaos, ispainandhodhoe cosa de sustàntzia, coment'e faendho sa terra a lugiana (genia de terramíngiu bonu) Etymon srd. Translations French fertiliser English to fertilize Spanish abonar Italian fertilizzare German düngen.

contzimàre , vrb Definition betare o pònnere su concime a sa cosa prantada o semenada Synonyms e antonyms aligare, alladamenae, ladamingiare, stercorai Translations French fumer, engraisser English to manure Spanish abonar Italian concimare German düngen.

ingràssa , nf, nm: ingrassu Definition su ingrassare: ingrassa dhu narant pruschetotu po animales, ingrassu si podet nàrrere fintzes de terras Synonyms e antonyms rassa / alladaminamentu Sentences su procalzu beniat a su buscu a s'ingrassa ◊ sos chi in su monte ant àpidu s'ingrassu giughent peta licantza… a mastigare ◊ imbucades che porcos a s'ingrassa dae su die mércuris de lísciu! (P.Mossa) 2. s'ingrassu si fait a is terras apenas isfrutadas Translations French engrais English fattening Spanish engorde, ceba, abono Italian ingrasso German Mästen, Düngen.

ingrassài, ingrassàre , vrb Definition pònnere lardu, ógiu (mescamente nau de is petzas, animales e gente); frigare o pònnere ógiu a ingranàgios, betare ladamíngiu a sa terra; in cobertantza, errichire Synonyms e antonyms ammeudhare, irrassare, saginai / úngere / alladamenae | ctr. illangiare, irromasire, isozare Sentences biu ca Gilda est prenixedha, sighendusí a ingrassai ◊ ingunis si papat bèni, issu s'est povintzas ingrassau ◊ ingrassamus su porcu pro lu fàchere a sartitza ◊ nc'est peri chini ingrassat papandu pagu! 3. cumintzeit a sudhare chi su dinari non serviat a Santu Frantziscu ma pro ingrassare sas buxacas de compare retore Surnames and Proverbs prb: s’oglu de su mere ingrassat su cadhu Etymon srd. Translations French engraisser English to fatten Spanish engordar, engrasar, abonar Italian ingrassare German mästen, einfetten, düngen.

stercorài, stercosciài , vrb: stracosciai, strecosciai, strecoxai Definition fàere de bisóngiu de is animales, imbrutare de ladamíngiu; betare o istèrrere su ladamíngiu (strecu), ingrassare sa terra a ladamíngiu (e fintzes imbrutare de ludu o àteru)/ una strecosciada de pei = falada de pè a manera de ischitzare cosa Synonyms e antonyms istallare 2 / aligare, alladamenae, contzimare, ladamingiare / illudrare, imbrutai, strichidhai 2. custa fà coit a isciasciadura: non portit ladami, puru, fut una terra totu stracosciada!…◊ su logu est totu stracosciau de cumenti funt acorrendu is brebeis innòi ◊ cussus portant su coru strecosciau de sànguni malu ◊ potzu intrai? no ia a bolli strecosciai su logu de ludu! Etymon ltn. stercorare Translations French engraisser, parquer English to pen Spanish estabular, estercolar Italian stabbiare German düngen.

stercosciaméntu , nm Synonyms e antonyms alladaminadura, alladaminamentu, alledamenada Etymon srd. Translations French parcage English manuring Spanish abono Italian stabbiatura, mandratura German Düngen.