bràgia , nf: braja, brasa, bràsia, braxa, brexa Definition (upm) linna o crabone fatos deunudotu a fogu / min. brasiedha, brajaredha Synonyms e antonyms bresa, brusta, rosada, tzidha, tzipa 1 Idioms csn: b. crispa = bia; lassare falare sa b. = lassare tènnere su fogu finas chi faghet a bràsia; bogare sa b. dae su fogu (in suspu)= bínchere una dificurtade; budhidu che bràsias (o che in b.) de fogu (nau de malàdiu)= chi portat callentura forti; còghere, pònnere in sa b. Sentences linna d'élighe faghet bràsia bona ◊ che una braja velada de chisina paret sa vida sua a moristuda ◊ sa linna in su fogu si che est tenta ma bi at abbarradu bràsia ◊ sa fioca falaiat in sa braxa pintèndhela de niedhu ◊ at dimandhau bràgia a is biginus po fae su fogu 2. ndhe l'apo bogada prus de una borta sa braja dae su fogu! Etymon itl. bragia Translations French braise English embers Spanish brasa Italian brace German Glut.
frachèsa 1 , nf: afrachesa* Definition genia de budhiore chi benit a totu sa carena (ma fintzes po basca) Synonyms e antonyms apoporada, bura, frachígliu, pampori Sentences soi totu cun sa trémula e a frachesas ◊ si proit andat bèni, bastus chi no fatzat frachesa de soli Translations French bouffée de chaleur English flush (hot) Spanish vaharada de calor Italian vampata di calóre German Hitze, Glut.
ingrujadúra , nf: irrujadura Definition su ingrujare; fintzes su si fàere orrúbiu, nau de sa carre Synonyms e antonyms abbrigadura, abbrigamentu, arrujadura, cardigiadura Etymon srd. Translations French chauffage au rouge, incandenscence English red-heat Spanish incandescencia Italian arroventatura, incandescènza German Glühendmachen, Glut.
pàmpa , nf Definition fogu tenendho, sa fràmmula chi faet su fogu allutu; in cobertantza, genia de sentidu forte chi si provat / iscapai p. = tènnere (nau de su fogu) Synonyms e antonyms fiaca 1, fiamarida, fiamma, fiara, gliama, vampa Sentences truncus e àstuas boghint pampas de fogu biu! ◊ unu chi est intregau a is tiaus bogat de buca pampas de fogu ◊ a candu s’est inténdiu unu frúsiu de bentu e una pampixedha de fogu ndi est calada asuba de ognunu ◊ cussus cambus funt tenendi a pampa manna ◊ comente bient sas pampas de su fogu fuiu, ndhe iscossant duas naes e current po azuare sos massajos a dh'istudare 2. in coro cun s'issoro finivini bi at pampas dolorosas (A.Serra) Etymon itl. Translations French flamme, ardeur English flush Spanish llamarada Italian vampa German Lohe, Glut, Hitze.