chínna , nf: ghigna Definition
sa cara po su chi paret, po s'impressione lègia chi podet fàere
Synonyms e antonyms
bisura,
chèrgia,
chígia,
faci,
inchérrida
Sentences
chi ses faltzu già s'idet a sa chinna! ◊ a sa zovanedha de cantu fit brusiada no si li ladiant sos ojos, no aiat chinna de cristianu ◊ che dhi fatzo calare su píssiu a carrones solu abbaidandhedhu… ca mi connoschet a sa chinna!
Translations
French
attitude
English
attitude
Spanish
actitud
Italian
atteggiaménto
German
Haltung.
cumpoltúra , nf: cumpostura Definition
su cumpònnere, cumponimentu, siat coment'e cosa siat coment'e manera fintzes de si mòvere, de istare, de bestire (nau de sa persona); trastu o prendha chi si ponet in dossu po bellesa; cumposta de ingannos, ingannia
Synonyms e antonyms
cumponidura
/
prendha,
tràmmudu
/
cdh. cumpustura
/
abberintu,
estremagiogu,
imbovu,
ingànniu,
tramòglia,
trampa,
troga
Sentences
sunt cantones de una tzerta cumpostura: bi at sonetos, otadas e duinas ◊ sos mustatzos chi giughes ti batint fea e pro cumpostura faghes sa figura de sa marmota! ◊ cust'isposa est bella de cumpostura: alta, sútili e liura ◊ fit pitzinna modosa in su faedhu e in sa cumpostura ◊ dh'apu assimbillau a sa cumpostura e a su fuedhai ◊ funt a carris in foras sene mancu una folla de figu de cumpostura ◊ passant in cumpostura de festa is gherreris
Etymon
spn.
compostura
Translations
French
composition,
pièce
English
composition
Spanish
composición
Italian
composizióne,
portaménto
German
Komposition,
Haltung.
sédiu , nm: assétiu*,
sétiu 1 Definition
nau de sa cosa, manera de istare, betu de èssere posta (coment'e a cicidura), de cicire bene (o fintzes bene arrexonada, giusta): nau de bestimentu, de orrobba o cosas deasi, portare calecuna pinniga; nau de su cumportamentu de ccn., manera de fàere crabbada, giusta, o fintzes chi no giaet cunfiantza, chi si credet meda
Synonyms e antonyms
betu,
ségiu
/
galania,
garbu,
tratu
Idioms
csn:
tènniri, leare o pònnere sétiu = zúghere betu, èssere fatu de una manera chi setzit bene, chi istat bene postu, chi andhat bene, chi torrat paris, chi tenet fundhóriu; torrai a sétiu is cosas = pònnere a postu; pòniri su logu a sétiu = remonire su logu; no ndi fai una in sétiu = no ndhe faet una bene, faet totu chentza critériu, chentza arrexonare
Sentences
ti moes chirchendhe sédiu nou ◊ custa perda no portat sétiu ◊ su chi ses nendi tui no tenit sétiu ◊ su brúciu de su gorfu portat su sétiu ◊ sa piciochedha no est papendi in sétiu, totu porcherias
2.
no tenis sétiu, tui ses tonta e ti lassas imbovai!
Translations
French
rangement,
mise en ordre,
position
English
good order,
posture
Spanish
orden,
postura
Italian
assètto,
positura
German
Ordnung,
Haltung.
tràgiu , nm: traju,
trazu 1 Definition
manera (fintzes moda) de si bestire, manera, betu de fàere; fintzes su chi unu paret a cara, a sa carena
Synonyms e antonyms
grabbu,
manera,
tratu
/
aerada,
bisura
Sentences
ses giòvanu de bellu tràgiu, non feu che a mie ◊ su ghéneru teniat unu bonu traju in su manizu de sas piatzas de carbone ◊ bi at poetes a tràgiu lestru e poetes a tràgiu lenu, cantendhe ◊ su tràgiu est su chi distinghet su poete de palcu
2.
chie est cudhe? a su traju mi paret gente nostra! ◊ a su tràgiu assimbillant a su babbu ◊ bidei custos benzendhe, ma de tràgiu no pariant de bidha ◊ custas poesias sunt a trazu de trallallera
Etymon
ctl., spn.
trajo
Translations
French
allure,
port,
façon de s'habiller
English
style,
carriage,
look
Spanish
traje,
porte
Italian
fòggia di vestire,
tratto,
portaménto
German
Tracht,
Haltung.