chínna , nf: ghigna Definitzione
sa cara po su chi paret, po s'impressione lègia chi podet fàere
Sinònimos e contràrios
bisura,
chèrgia,
chígia,
faci,
inchérrida
Frases
chi ses faltzu già s'idet a sa chinna! ◊ a sa zovanedha de cantu fit brusiada no si li ladiant sos ojos, no aiat chinna de cristianu ◊ che dhi fatzo calare su píssiu a carrones solu abbaidandhedhu… ca mi connoschet a sa chinna!
Tradutziones
Frantzesu
attitude
Ingresu
attitude
Ispagnolu
actitud
Italianu
atteggiaménto
Tedescu
Haltung.
cumpoltúra , nf: cumpostura Definitzione
su cumpònnere, cumponimentu, siat coment'e cosa siat coment'e manera fintzes de si mòvere, de istare, de bestire (nau de sa persona); trastu o prendha chi si ponet in dossu po bellesa; cumposta de ingannos, ingannia
Sinònimos e contràrios
cumponidura
/
prendha,
tràmmudu
/
cdh. cumpustura
/
abberintu,
estremagiogu,
imbovu,
ingànniu,
tramòglia,
trampa,
troga
Frases
sunt cantones de una tzerta cumpostura: bi at sonetos, otadas e duinas ◊ sos mustatzos chi giughes ti batint fea e pro cumpostura faghes sa figura de sa marmota! ◊ cust'isposa est bella de cumpostura: alta, sútili e liura ◊ fit pitzinna modosa in su faedhu e in sa cumpostura ◊ dh'apu assimbillau a sa cumpostura e a su fuedhai ◊ funt a carris in foras sene mancu una folla de figu de cumpostura ◊ passant in cumpostura de festa is gherreris
Ètimu
spn.
compostura
Tradutziones
Frantzesu
composition,
pièce
Ingresu
composition
Ispagnolu
composición
Italianu
composizióne,
portaménto
Tedescu
Komposition,
Haltung.
sédiu , nm: assétiu*,
sétiu 1 Definitzione
nau de sa cosa, manera de istare, betu de èssere posta (coment'e a cicidura), de cicire bene (o fintzes bene arrexonada, giusta): nau de bestimentu, de orrobba o cosas deasi, portare calecuna pinniga; nau de su cumportamentu de ccn., manera de fàere crabbada, giusta, o fintzes chi no giaet cunfiantza, chi si credet meda
Sinònimos e contràrios
betu,
ségiu
/
galania,
garbu,
tratu
Maneras de nàrrere
csn:
tènniri, leare o pònnere sétiu = zúghere betu, èssere fatu de una manera chi setzit bene, chi istat bene postu, chi andhat bene, chi torrat paris, chi tenet fundhóriu; torrai a sétiu is cosas = pònnere a postu; pòniri su logu a sétiu = remonire su logu; no ndi fai una in sétiu = no ndhe faet una bene, faet totu chentza critériu, chentza arrexonare
Frases
ti moes chirchendhe sédiu nou ◊ custa perda no portat sétiu ◊ su chi ses nendi tui no tenit sétiu ◊ su brúciu de su gorfu portat su sétiu ◊ sa piciochedha no est papendi in sétiu, totu porcherias
2.
no tenis sétiu, tui ses tonta e ti lassas imbovai!
Tradutziones
Frantzesu
rangement,
mise en ordre,
position
Ingresu
good order,
posture
Ispagnolu
orden,
postura
Italianu
assètto,
positura
Tedescu
Ordnung,
Haltung.
tràgiu , nm: traju,
trazu 1 Definitzione
manera (fintzes moda) de si bestire, manera, betu de fàere; fintzes su chi unu paret a cara, a sa carena
Sinònimos e contràrios
grabbu,
manera,
tratu
/
aerada,
bisura
Frases
ses giòvanu de bellu tràgiu, non feu che a mie ◊ su ghéneru teniat unu bonu traju in su manizu de sas piatzas de carbone ◊ bi at poetes a tràgiu lestru e poetes a tràgiu lenu, cantendhe ◊ su tràgiu est su chi distinghet su poete de palcu
2.
chie est cudhe? a su traju mi paret gente nostra! ◊ a su tràgiu assimbillant a su babbu ◊ bidei custos benzendhe, ma de tràgiu no pariant de bidha ◊ custas poesias sunt a trazu de trallallera
Ètimu
ctl., spn.
trajo
Tradutziones
Frantzesu
allure,
port,
façon de s'habiller
Ingresu
style,
carriage,
look
Ispagnolu
traje,
porte
Italianu
fòggia di vestire,
tratto,
portaménto
Tedescu
Tracht,
Haltung.