allichíru , nm Definitzione su allichidiri Sinònimos e contràrios allichidimentu, allichidóngiu, remonimentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nettoyage, rangement Ingresu cleaning, good order Ispagnolu limpieza, aseo Italianu pulizìa, assètto Tedescu Sauberkeit, Ordnung.
assentadéru , nm: assenteru Definitzione / ponnirisí a. = zúghere bonu sensu Sinònimos e contràrios assentadura, assentu Tradutziones Frantzesu rangement, mise en ordre Ingresu good order Ispagnolu posición Italianu assètto Tedescu Ordnung.
asséntu , nm Definitzione su èssere postu bene, firmu, séliu, fintzes su logu inue unu o una cosa est posta; manera de fàere sa cosa, de si cumportare cun cunsideru, cun firmesa; cosa assentada, datos assentaos, iscritos e fintzes paperi cun cosa iscrita Sinònimos e contràrios acussertu, arresetu, arréulu 1, assébiu, assentamentu, assuermu, ausentu, incuru, lista, prachidesa / partoxu / firmesa, giudísciu, sabiesa Maneras de nàrrere csn: sos assentos = sos postorzos de su trigu messadu; is assentus = is localis po su bestiàmini in su furriadroxu; tèniri pagu a. = zúghere pagu sabiore, èssere chentza tinu; de a. = cun seriesa, a sa séria, chentza presse; fàchere una cosa chin a. = cun incuru, bene; restare o imbarare de a. = detzídere, pònneresi de acordu; missa de assentu = missa de s'arretiru, missa pro unu mortu chi nachi tiant bídere in ziru Frases su bentu muilendhe no lassaiat portas in assentu ◊ isse no tenet mai assentu, sempre tribbulendhe ◊ su mundhu est roda e chie l'at formadu no cheret ch'istet sempre de un'assentu (L.Marongiu) 2. beni dai cuss'altu assentu! ◊ sas mannas de su trigu messadu si che leant a s'assentu e dae s'assentu a s'arzola 3. su tratu tou e assentu mi at fatu diliriare ◊ cussu est ómine de pagu assentu 4. lèadi s'assentu de sa cosa chi mi as dadu ◊ zughiat in manos s'assentu pro pagare sa lughe, totu trofizèndhelu ◊ is cummerciantis funt sempri fendi assentus in su libbretu 5. sa candhela alluta pigadha cun assentu! ◊ a pretziare una bachiana si fachet chin assentu ◊ si fiat postu a trabballai de assentu ◊ pranghítemi in assentu! ◊ satzeldotes, de assentu pedo a bois salude e ghia! 6. su príntzipe restat de assentu de si che leare a Maria ◊ restant de assentu chi sa robba e su càmiu deviant abbojare a s'istradone ◊ fimis restados de assentu chi deviat torrare Ètimu ctl., spn. assento, asiento Tradutziones Frantzesu stabilité, disposition, rangement Ingresu stability, organisation Ispagnolu estabilidad, asentamiento Italianu stabilità, sistemazióne Tedescu Stabilität, Ordnung.
sédiu , nm: assétiu*, sétiu 1 Definitzione nau de sa cosa, manera de istare, betu de èssere posta (coment'e a cicidura), de cicire bene (o fintzes bene arrexonada, giusta): nau de bestimentu, de orrobba o cosas deasi, portare calecuna pinniga; nau de su cumportamentu de ccn., manera de fàere crabbada, giusta, o fintzes chi no giaet cunfiantza, chi si credet meda Sinònimos e contràrios betu, ségiu / galania, garbu, tratu Maneras de nàrrere csn: tènniri, leare o pònnere sétiu = zúghere betu, èssere fatu de una manera chi setzit bene, chi istat bene postu, chi andhat bene, chi torrat paris, chi tenet fundhóriu; torrai a sétiu is cosas = pònnere a postu; pòniri su logu a sétiu = remonire su logu; no ndi fai una in sétiu = no ndhe faet una bene, faet totu chentza critériu, chentza arrexonare Frases ti moes chirchendhe sédiu nou ◊ custa perda no portat sétiu ◊ su chi ses nendi tui no tenit sétiu ◊ su brúciu de su gorfu portat su sétiu ◊ sa piciochedha no est papendi in sétiu, totu porcherias 2. no tenis sétiu, tui ses tonta e ti lassas imbovai! Tradutziones Frantzesu rangement, mise en ordre, position Ingresu good order, posture Ispagnolu orden, postura Italianu assètto, positura Tedescu Ordnung, Haltung.