botíu , nm, nf: butia,
butiu,
bútiu,
gutia* Definition
unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru iscagiada: abba, ógiu, mele, binu e àteru deasi (si narat fintzes po pagu pagu)
Synonyms e antonyms
guta 1,
istidha,
istídhigu,
làmbria,
lutia,
paspia
/
paghitzedhedhu
Idioms
csn:
butiu mortu, butiu intro de muru = male cuadu, male chi no si bidet ma chi faghet dannu meda própiu pro cussu, mancari parzat cosa paga; butiu mortu = pudha crionzana, su chi si ndhe tenet de unu bene chi ant lassadu sos mannos, arrenduda; meighina a butios = de pigai a istídhius contaus; betare a butiu a butiu = a pagu a pagu; bogàreche sos butios = acontzare su tretu de una cabertura ue bi butiat abba projana a intro; su mastru de sos butios = mastru chi mendhat sas caberturas pro che bogare sos butios
Sentences
s'abba est falendhe a butiu in s'isseta ◊ at betadu pagos butios de binu a s'abba ◊ at annuadu meda ma at fatu duos bútios ebbia ◊ tocat de che bogare sos butios de cabertura, sinono nos proet intro de domo
2.
ancu no si potat comporare unu butiu de abba! ◊ de cussa cosa tue no ndhe depes bufare mancu butiu, ca ti faghet male! ◊ pònemi duos butios de gafè a mi che leare custu sabore malu de buca!
3.
si assemizant che duos butios de abba
4.
dépidos no ndhe ponzo mai, ca sunt che gutiu in intro de muru!
5.
fit sa matessi bellesa: li mancabat petzi su gutiu
Surnames and Proverbs
prb:
butiu mortu intro de muru che betat sa domo
Translations
French
goutte
English
drop
Spanish
gota
Italian
góccia,
góccio
German
Tropfen,
Schluck.
bubbulíche, bubbulícu , nm Definition
unu tantighedhu, pagu, crocoledhu, su tanti chi podet càbere in buca, nau de cosa a bufare; fintzes moida de cosa budhindho
Synonyms e antonyms
bucada,
gropu,
ingullida,
intullada,
ticada,
tichedhu,
tirone,
tumata 1
/
cróculu,
gurgúlliu
Sentences
ndhe picat unu bubbulicu in buca, pro l'assazare ◊ bibíebbos unu bubbulicu de abbardente!
Translations
French
petite gorgée
English
small sip
Spanish
sorbo
Italian
sorsettino
German
kleiner Schluck.
bucàda , nf Definition
su tanti de cosa (pruschetotu de bufare) chi cabet in buca
Synonyms e antonyms
bubbulicada,
gropu,
ingullida,
intullada,
tasada,
ticada,
tirone,
tumata 1
Sentences
una bucada de abba, de binu, de licore ◊ làssalu su tabbacu, pone frenu a su vísciu: si faghes che a mie no che ingulles bucadas de velenu (P.Masia)
Etymon
srd.
Translations
French
bouchée,
gorgée
English
sip
Spanish
bocanada
Italian
boccata,
sorsata
German
Schluck.
bumbúdu 1 , nm Definition
tzicu de abba
Synonyms e antonyms
bucedhu,
gropu,
súrbia
Etymon
srd.
Translations
French
gorgée d'eau
English
sip
Spanish
trago
Italian
sórso di àcqua
German
Schluck Wasser.
grópu , nm Definition
tzicu de cosa, su tanti chi si bufat a una tirada; tira de orrobba po acapiare sa camisa in su gúturu, segundhu su costúmene
Synonyms e antonyms
acirrada,
bisada,
bucada,
ingullida,
intullada,
ticada
Sentences
si nche at bufadu s'úrtimu gropu de binu e che at torradu sa tatza ◊ in s'abbadorzu sa lanedha pariat tallaranu birde chi foichinaiat a cada gropu de su zú ◊ so sididu, cherzo unu gropu de abba!
Etymon
ctl.
grop
Translations
French
gorgée
English
sip
Spanish
sorbo,
trago
Italian
sórso
German
Schluck,
Zug.
gutía, gútia , nf, nm: botiu,
gutiu,
gútiu Definition
unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru lícuida / gútia intro de muru = male de domo (meda peus de unu male chi benit de fora), mescamente parente etotu chi faghet cosa a traitoria
Synonyms e antonyms
guta 1,
istidha,
istídhigu,
làmbria,
lutia,
paspia
Sentences
isperas de luche e gútias de lentore ◊ deretu at trumentau a pròghere cada gútiu cantu un'obu
2.
frade e sorre fint che duas gútias de abba: uguales de cara, de ghetos, in su modu de fàchere ◊ miseràbbile, sa gútia intro de muru ses tue!
Etymon
srd.
Translations
French
goutte
English
drop
Spanish
gota
Italian
góccia,
góccio
German
Tropfen,
Schluck.
ingullída , nf: ingullita Definition
su ingullire; tzicu de cosa chi si bufat a una borta
Synonyms e antonyms
acirrada,
angurtia,
bucada,
gropu,
ingúlliu,
intullada,
sulviada,
survusciada,
tasada,
ticada,
tirone,
tumata 1
Sentences
si aiant tumatu mesu litru de bruschete in duas ingullitas ◊ totu cudha cosa si l’at tzérghita in d-un’ingullita
Etymon
srd.
Translations
French
gorgée
English
sip
Spanish
sorbo
Italian
sorsata
German
Schluck.
súrbia , nf, nm: súrbida,
súrbidu,
súrbiu 1 Definition
un'apenas de cosa de bufare, su tanti de che ndhe ingurtire; fintzes su sonu chi si faet in buca suspindho cosa
Synonyms e antonyms
atzichedhu,
atzicu,
bucada,
ingullida,
intullada,
tasada,
ticada,
tumata 1
/
cdh. sulpu
Sentences
donamidhu unu súrbidu de cafei!
2.
papendi no fatzais súrbius cun sa buca, ca no est educau!
Translations
French
gorgée
English
sip
Spanish
trago,
sorbo
Italian
sorsata
German
Schluck.
tícu , nm: (su t. = suticu) atzicu
cicu,
tzicu Definition
apenas, pagu pagu, un'ingúrtia de cosa de bufare o àteru de cosas deasi; pagu pagu de css. cosa (ma podet èssere fintzes meda a paragone de su tanti chi si bufat a un'ingúrtia)/ min. tichighedhu, tichirighedhu
Synonyms e antonyms
atzichedhu,
atzítzigu,
bucada,
súrbia
/
apenas,
pachitzedhu
/
cichete
Idioms
csn:
faedhare o nàrrere sa cosa a ticu ticu = a pagu pagu, una parti una borta, una parti un'àtera; èssere o istare a ticu = istare a tzínchinu, cun pagu cosa, a dilléziu, a mindigu; no poder bídere ticu o tichirighedhu a unu = pigaisí feli isceti a biri a ccn. chi no praxit própiu, no dhu bolli biri mancu pagu pagu
Sentences
làmpana, cun calchi ticu apena ti apo allutu ◊ de abba no ndhe assazo ticu ◊ zughiat unu bículu de casu, pane e unu ticu de binu
2.
bellu ticu de binu apo fatu, ocannu: duas cubedhas ma bellu!
3.
no lu poto bídere ticu, a cuss'arga de muntonarzu! ◊ Pilatu, mancari no potat bídere ticu sas autoridades de Gerusalemme, no las cheret contrariare
Etymon
srd.
Translations
French
gorgée
English
sip
Spanish
sorbo,
trago
Italian
sórso
German
Schluck.