addagnài , vrb: addannae,
addannai,
addannare,
addanniai,
dannai Definition
fàere dannu, dannos; fàere male, guastu / denti addagnada = mantzada
Synonyms e antonyms
guastai,
indomaxai,
nòcere,
scalabrai
| ctr.
sanare
Sentences
sa cilixia at addagnau su trigu ◊ su píbiri no pistis, chi addagnat a su nasu! ◊ custus drucis no addànniant is cascialis
Etymon
spn?
Translations
French
endommager
English
to damage
Spanish
perjudicar,
dañar
Italian
danneggiare
German
beschädigen.
arroinàre , vrb: arrovinai,
arruinai,
arruinare,
orroghinare,
roghinare* Definition
fàere dannu a una cosa, a unu, de mala manera, de no ndh’èssere prus bonu
Synonyms e antonyms
abbutinare,
azinare,
derrocai,
derrúere,
dissantarare,
ifasciare,
iscempiai,
isciarrocai,
isciusciai,
istrassare,
istrossare
| ctr.
agiudai
Sentences
tilipirche maltzosu e matiggrogu, tue arroinas dogni cristianu! (P.Masia)◊ a unu massaju, si che li furant sos boes est a l'arruinare
Translations
French
ruiner,
abîmer
English
to ruin
Spanish
arruinar
Italian
rovinare
German
beschädigen.
bisastràre , vrb: abbisastrare,
biseltrare,
bisestrare Definition
pònnere bisestru, fàere istrúpiu, dannu mannu a unu, a una mata, a una cosa
Synonyms e antonyms
abbutinare,
bistrasciare,
degogliai,
destrossai,
iscempiai,
iselmorare,
istropiare
Sentences
s'acheta mi est ruta e si est bisestrada ◊ su bentu de sa malignidade bisastrat sos ànimos trassicos ◊ acudie pínnicos pro sarbare su restu de custa terra nostra bisastrada! ◊ cussu pisedhu si bisestrat cun cussa forramenta, si bi la lassades ◊ nachi unu terremoto at bisestradu su Giapone
Etymon
srd.
Translations
French
dévaster,
endommager,
nuir
English
to devastate
Spanish
perjudicar,
dañar
Italian
devastare,
danneggiare
German
verwüsten,
zerstören,
beschädigen.
guastài, guastàre , vrb Definition
fàere guastu, iscónciu o dannu a calecuna cosa; pudrigare, nau de cosas de papare / pps. guastadu, guastau, guastu
Synonyms e antonyms
addagnai,
bastare 1,
irguastae,
iscunsertare,
pèldere
/
ammagagnare
| ctr.
arragnare,
aconciai
Sentences
no est totu curpa de is fogus si sa campagna s'est guastendi ◊ amus guastu sa màchina a fortza de li pònnere bàrrios a tropu ◊ no la ponzas a segare cosa tosta, sa fórtighe, ca la guastas! ◊ sas arburedhas las at totu guastas su bentu ◊ custas lampadinas, po comenti funt postas, bastat chi si ndi guastit una e non si alluint mancu is àteras
2.
cussu mànigu si est guastu, lassadu fora de su frigoríferu ◊ sa cosa cota puru cheret menzus posta in friscu, ca sinono si guastat
Etymon
itl.
Translations
French
gâter,
abîmer
English
to ruin,
to spoil
Spanish
estropear
Italian
guastare,
danneggiare,
rovinare,
avariare
German
beschädigen,
verderben.
iscalabràre , vrb: iscalambrare,
iscalavrare,
iscalavriare,
scalabrai Definition
guastare, segare, fàere dannu, arrasigare sa pedhe
Synonyms e antonyms
addagnai,
indomaxai
/
arroinare,
atzimare,
azinare,
dissantarare,
ifasciare,
irderrúere,
iscempiai,
isciarrocai,
isperrumai,
strupiai
/
iscorazire
Sentences
mi ponzeint manu e mi lasseint che linu bargadadu, ma no mi ant iscalabradu e su chi fia so ◊ bi aiat tres ómines chin sa conca iscalavriata dae sos carches de sos animales ◊ cusse chin su bachedhu m’iscalavriaiat su gatile, chi giuchia sèmpere a bullones e ispilitu
Etymon
spn.
descalabrar
Translations
French
endommager
English
to damage
Spanish
perjudicar,
dañar
Italian
danneggiare
German
beschädigen.
iscollài , vrb: iscollare,
iscolliare,
iscrollare,
scoliai Definition
andhare a passare o fragassare in is iscóglios; segare sa mola de su tzugu, orrúere male de s'istrupiare, andhare male, fàere sacrifícios po calecuna cosa / i. su pudhecu = comintzare sa domadura, abbituare a agguantare sa fune in trugu, avesare a si lassare pigare a fune
Synonyms e antonyms
istraventare
2.
in d-unu pennente, làssinat su zuvu e unu boe s'iscrollat e morit ◊ bi at zente gai fortunada chi ndhe faghet a cadhu e a pè e no s'iscollat ne truncat s'ischina! ◊ si puru no ti cheres iscollare, t'iscollas, si tantu est destinadu ◊ ite fadu chi nos at giutu a nos iscollare cojuèndhennos!…◊ daghi s'iscollant in sa ruta mala giamant su carru a los gíghere a pala (Cubeddu)
3.
Pitanu in s'oru de su cuile dhue teniat su palu apósitu po iscollare cadhos
Translations
French
s'échouer,
se casser le cou,
English
to break one's neck,
to hinder,
to spoil
Spanish
fracasar,
rompersepartirse la crisma,
estropear
Italian
incagliare,
rómpersi l'òsso del còllo,
rovinare qlc
German
stranden,
den Hals brechen,
beschädigen.
iscunsertàre , vrb: iscuntzertai,
iscuntzertare,
iscusseltare,
iscussertare,
scuntretzai Definition
guastare, fàere andhare male cosa cusserta, pònnere o fàere iscussertu, guastu, iscónciu, nau mescamente de machinàrios, organísimos e fintzes de sa mente, de sa salude, de is sentidos
Synonyms e antonyms
guastai,
irgangalistae,
irguastae,
isconciare,
iscuncetare,
isordulare
| ctr.
acussertare,
cuncodrai,
cunsertare
Sentences
si bi at una pedra mala bos iscunsertat su muru (A.Isoni)◊ canno s'iscussertaiat su machinàriu de su rellotzu annaiat su frailàgliu a l'acontzare ◊ no fatas che cudhu chi leat su relozu a l'acontzare e l'iscussertat peus! ◊ sas manos si sunt fatas tremuleas, sos ossos si sunt totu iscussertados
Etymon
srd.
Translations
French
abîmer,
gâcher,
détraquer
English
to spoil,
to go wrong
Spanish
estropear
Italian
guastare,
non funzionare
German
beschädigen,
versagen.
roghinàre , vrb: arroinare,
orroghinare,
rughinare,
ruinai,
ruinare Definition
fàere dannu a una cosa, a unu, de mala manera, de no ndh'èssere prus bonu, de no ndhe pòdere bàlere o serbire prus prus
Synonyms e antonyms
abbutinare,
derrocai,
derrúere,
iscalabrare,
iscempiai,
ispèldere,
istrossare
| ctr.
agiudai
Sentences
mi l'as rughinada tue: si no l'aias lassada andhare cada die a dommo issoro, sa conca no l'aiat pérdia chin cussu preducosu! ◊ cussa morte at rughinau sa famíllia
Etymon
ltn.
ruinare
Translations
French
ruiner
English
to ruin
Spanish
arruinar
Italian
rovinare
German
beschädigen,
ruinieren.
scanníri , vrb: ischinniri*,
schinniri Definition
apèrrere che canna, apèrrere, fàere un'isperradura chi pagu pagu si biet (coment'e unu filu)
Synonyms e antonyms
abbèrrere,
afilai,
cannire,
filiri,
fresai,
sacai,
sinniai
Translations
French
lézarder
English
to damage
Spanish
lesionar
Italian
lesionare
German
beschädigen.