abbamàre , vrb Definition
fàere a bama, a tàgiu, betare totu a unu (nau pruschetotu de bestiàmene)
Synonyms e antonyms
acedhae,
achedhonare,
aggamai,
aggrustare,
amedhare,
ammeschiare,
atazare,
ingamai
| ctr.
iscrobai,
stallai
Scientific Terminology
pst
Etymon
srd.
Translations
French
réunir,
agréger
English
to aggregate,
to put in a herd
Spanish
unir,
juntar
Italian
aggregare,
formare un branco
German
angliedern,
eine Herde bilden.
abbasolàre , vrb Definition
si narat de su trigu candho su granu est faendhosi bellu, prenu e matucu; nau de gente, de animales, bogare o pònnere bentre manna
Synonyms e antonyms
abberare,
achiare,
ammadurae,
ciòmpere,
còmprere,
crompire,
ingranire,
lòmpere
2.
cantu che ses istadu in tzitade ti ses abbasoladu
Etymon
srd.
Translations
French
grener
English
to seed
Spanish
granar
Italian
granire
German
Körner bilden.
acedhàe, acedhài , vrb: achedhare Definition
fàere a chedha, sa chedha, betare a unu, pònnere totu impare
Synonyms e antonyms
abbamare,
achedhonare,
aggamai,
aggrustare,
amedhare,
arretolare,
atropare,
atrumare,
ingamai
| ctr.
irgrustiare,
istagiai
Sentences
sos sirbonedhos imparabant a si achedhare si bi aiat perículu ◊ acedha totu is brebeis angiadas! ◊ mundhat su furru cun iscobiles de narbutza achedhados e astrintos cun filuverru in pitu a su furcone
2.
is cumpàngius si acedhant e torrant a girai de una ruga a s'àtera
3.
fiat meda sa genti acedhada acanta de s’ostaria, castiendi ◊ pillonis acedhaus… annada mala!
Scientific Terminology
pst
Etymon
srd.
Translations
French
réunir
English
to aggregate
Spanish
unir,
juntar
Italian
aggregare,
abbrancare
German
eine Herde bilden.
apojài 2, apojàre , vrb: apozare 1,
apoxare Definition
nau de s'abba, fàere a poju, a paule, a lotzina, a foxina (ma si narat fintzes de àteru, in su sensu de arregòllere totu a unu, totu impare); pònnere in abba apojada, intrare a s'abba
Synonyms e antonyms
abburgare,
apadulare,
apajolare
/
impogiare
Sentences
in cue ca faghet a fossu bi apojat abba
2.
est menzus a ischirent a apojare totus a manera chi non si che afochet nisciunu
3.
totu sa musca apojada in sa porta est, ca bollit intrai
Etymon
srd.
Translations
French
former une flaque,
des flaques
English
to make a thud
Spanish
encharcar
Italian
farsi tónfano,
pozzànghera
German
eine Pfütze bilden.
arregài , vrb: regrare Definition
su si fàere sa regra, a regra, fàere sa rega; fintzes chistire, pònnere a parte
Synonyms e antonyms
allogae,
collire
2.
tenit su dinai arregau in su calàsciu
Etymon
srd.
Translations
French
attraper le favus
English
to make honeycomb
Spanish
hacerse panal
Italian
farsi favo
German
die Honigwabe bilden.
folmàre , vrb: formai,
formare,
frommare Definition
trebballare unu materiale a manera de dhi giare s'assimbígiu de calecuna cosa, de dhu fàere a cosa chi serbit e comente si bolet, de dhi giare sa forma chi si bolet; cambiare una cosa a manera de pàrrere o de essire un'àtera, diferente, nau fintzes in su sensu de educare, imparare, ammaistrare
Synonyms e antonyms
fàchere,
forgiai,
furriai
Sentences
siat beneitu e laudadu chie chelos e mundhos at formadu! ◊ esprimit a Noè su pentimentu pro àere isse s'ómine formadu ◊ totus po tui funt is pentzamentus chi formu! ◊ pioet subr'a issos dogni gràscia chi Deus at formadu (P.Mossa)
2.
su massàgiu candho fut passendhe su santu no si at bogadu su capedhu e assora issu cun sos boes si sunt frommados a crastos
Translations
French
former
English
to form
Spanish
formar,
moldear
Italian
formare,
creare
German
formen,
bilden.