Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbudhàdu , pps, agt Definition de abbudhare; chi at papau meda; chi dh'ant puntu; chi est pirmau (mau de s'aera, annuada) Synonyms e antonyms mascadu, satzau / puntu 2 / cdh. riadhatu / abbudhonadu Sentences ndh'at avassadu puru, mih, candho s'est bene abbudhadu! 2. arratza de zente abbudhada, chi no cheret prus minestrone! ◊ sos batos no ant chérfidu macarrones: abbudhados sunt! 3. su sole si ch'est frantu a crista bàscia: in s'aera abbudhada e tempestosa si respirat s'alenu de sa dilgràscia Translations French rassasié English satiated Spanish lleno, harto Italian satóllo German satt.

afastiài , vrb: afastiare Definition passare su fàmene papandho, tzatzare de no ndhe tènnere prus gana; asseliare o passare fintzes un'àtera gana o bisóngiu de s'intèndhere coment'e tzatzaos, orróschios Synonyms e antonyms apastamare, apastare, arrosci, cascaviare, sassai / abbolotai, aconare, agrungiai, ascamare, colloviare, ilvilire, isbolotiare, iserare, istomacare, tolocare Idioms csn: no si ndi pòdiri afastiai de… = sighire a…, chentza si pòdere catzare su disizu, sa gana de…; fuedhai a boxi afastiada = coment'e chentza pòdere faedhare, comente faedhat s'imbriagu Sentences cussus drucis ti afàstiant de su tzúcuru chi portant! ◊ seu fintzas afastiau de sa tropu cosa chi apu papau ◊ nci nd'at duas sempri bufendi impari: pustis afastiadas si tirant s'istrexu! 2. dha miru sempri: no mi potzu afastiai! ◊ fiat afastiau de su chi fadiat e de comenti dhu fadiat ◊ no si afastiaus mai de biri cussa bellesa de logu! Translations French dégoûter English to bore, to feel queasy Spanish cansarse de una comida Italian stufare, provare nàusea German satt sein, Übelkeit empfinden.

atatamacàre , vrb Definition papare manna, de si tzatzare bene Synonyms e antonyms abbentrare, abbidhiai, abbiscarzare, abbrentosicare, abbudagare, abbuzare, afraschedhare, , imbrentai, sgagliubbai tèrghere Sentences cussos sunt cumandhandhe e atatamacàndhesi, manicandhe a bàtoro barras, a brente prena e a concale bódiu! Etymon srd. Translations French se rassasier English to satisfy one's appetite Spanish saciarse Italian saziarsi German sich satt essen.

atatàre , vrb: atzatzare, sassai, tatare* Definition papare, bufare, fintzes a èssere prenos, fintzes a si ndhe bogare su fàmene, su sidi, su disígiu Synonyms e antonyms abbentrare, assevare, atzibbare, colloviare, ingomare, isciusciare 1, mascare, tèrghere, tesciare Sentences unu matzone in chirca de si atatare fit mirendhe unu bérgulu de ua ◊ isolve sos presorzos, no ti atates de promissas anzenas! ◊ "Deo su mere meu no l’ofenno", narat su cane, "ca si mi mancat issu no mi atato" Translations French rassasier English to satiate Spanish saciar, hartar Italian saziare German sich satt essen.

atàtu , agt, nm, pps: satzu, tatu Definition de atatare; chi est tzatzau, chi tzatzat, chie est tzatzau / dare a. a ccn. = donai soddisfatzioni (po cosa chi no si depit) Synonyms e antonyms afiancu, mascadu, pienu, satzau, zibbu / mànigu Sentences s'ama est torrada atata a su pasciale 2. totu sos poveritos sunt mandrones, pro sos atatos, ca no ant connotu fàmene, afannos e aflissiones (P.Mereu)◊ sa bindita no daet atatu, ma dolores ebbia 3. totus ant mandhigadu e si sunt atatos Etymon srd. Translations French rassasié, rassasiement English replete, satiety Spanish harto, lleno, hartazgo Italian sàzio, satollaménto German satt, Sättigung.

ciaciàtu , agt: satzau, tzatzatu Definition tzatzau, chi at papau bene Synonyms e antonyms afiancu, atatu, mascadu, pienu, zibbu | ctr. famidu Translations French rassasié English replete Spanish harto, lleno Italian sàzio German satt.

mascàdu , pps, agt: mascau Definition de mascare; chi at papau de s'intèndhere prenu, tzatzau; chi no est in su bisóngiu, chi istat bene coment'e rédditu / fàghere ccn. cosa a ora mascada = a disora, candu s'istrobbat o andat mali Synonyms e antonyms afiancu, atatu, introtzu, pienu, satzau, zibbu / abbumbadu, assansiadu | ctr. famidu / bisonzile Sentences mi so mascadu de abba e no apo gana de manigare ◊ sos poledhos isfainados si sunt mascados de fenu sicu 2. s'animale mascadu si connoschet a fiancos ◊ tenet sos boes sèmpere bene mascados 3. sa zente mascada no ndhe conchistat de cosa: la perdimentat, frundhit fintzas sa cosa bona! 4. beni a domo, ma prusaprestu no benzas in ora mascada! Translations French rassasié, repu English sated, sate Spanish harto, satisfecho Italian saziato, sàzio, satóllo, sàturo German gesättigt, satt.

satzàu , pps, agt: assassadu, ciaciatu, tzatzatu Definition de satzai; chi at papau, chi s'est prenu papandho Synonyms e antonyms afiancu, atatu, introtzu, mascadu, pienu, zibbu | ctr. famidu, sciamigau 2. satzadedhu cussu gatu…, portat sa brenti parit unfrau! Translations French rassasié English satiated Spanish harto, lleno Italian sàzio, satóllo German satt.