ghiàni , agt: chiani Definition
nau de su pilu de is animales (boes, cuadhos), chi est de intina agiummai niedha / su bòi ghiani = una genia de boe muliache chi iat a foedhare su note de santu Giuanni tocandho mesunote…
Synonyms e antonyms
moraschinu
Sentences
teniat unu cuadhu ghiani píxidu
Surnames and Proverbs
smb:
Ghiani
Scientific Terminology
clr
Etymon
grcb.
kyáne(os)
Translations
French
moreau
English
black horse
Spanish
negruzco
Italian
néro,
morèllo
German
schwarz.
niédhu , nm, agt: nighedhu Definition
su colore prus iscurosu, antzis est sa farta de totu is colores, candho mancat calesiògiat colore (ma dhu narant fintzes in su sensu de meda, forte, mannu); bestimentu niedhu po dolu; chi o chie portat sa pedhe de colore niedhu o iscurosa meda, de arratza niedha; nau de cosa po su chi paret a sa lughe, chi no torrat perunu colore; nau de ccn. po comente foedhat o faet, chi est arrennegau meda, chi est crepandho de su tzacu, dispràxiu meda, tristu / min. niedhatzu, niedhutzu, nighedhutu
Synonyms e antonyms
negru
/
tardu
| ctr.
biancu
Idioms
csn:
n. che unu scrau, che pighe, che su trummentu, che ala de corbu, che funnu de labia, che sa pixi, che sa mura = niedhu deretu, meda, deunudotu, niedhu pídicu, píghidu; a niedhos de note = intro de note, a note manna; su niedhu de s'ogru = sa pupia; su n. de s'unga = sa corona de s'úngia; su niedhu de fumu = fumàdicu, mascara o niedhigori; ànimi niedhu = malu che dimóniu
Sentences
su biancu si vortet a nighedhu!
2.
cudhos botedhos fachiant unu degógliu niedhu ◊ cussa note unu coro malu mi faghiat bídere totu niedhu ◊ at fatu un'iscàndhalu niedhu ◊ tia Gràtzia in butega teniat isceti binu niedhu
3.
tia Pietrina che intreit niedha che su titone a brigare su fizu ◊ ndi est essiu de miniera niedhu che unu scrau ◊ su preigadore fit nighedhu chi pariat unu bundhu ◊ fiat tristu mannu niedhu ◊ fut una noti niedha che sa pixi ◊ ndi est benniu ammeleciosu e niedhu!
4.
s'idea fit de isetare mancari dendhecheli a niedhos de note
Surnames and Proverbs
smb:
Nieddu, Niedda
/
prb:
mellus a faci arrúbia chi no a coru niedhu
Scientific Terminology
clr
Etymon
ltn.
nigellus
Translations
French
noir
English
black
Spanish
negro
Italian
néro
German
schwarz.
sanzinàdu , agt Definition
chi est a ispertiadas de diferente colore
Synonyms e antonyms
balzu,
beltigadu,
perdigatzu,
pertiatu
Sentences
pisu, orzu sanzinadu
Translations
French
zébré
English
with white and black stripes
Spanish
cebrado
Italian
zebrato
German
schwarz und weiß gestreift.