acatàre , vrb: agatae, agatai, agatare, aghetai Definitzione bíere, imbènnere, atobiare o àere calecuna cosa, mescamente su chi unu est cricandho (es. cosa pérdia) e fintzes arrennèscere a fàere una cosa; istare o èssere, nau mescamente in su sensu de s'esisténtzia, de sa salude; provare, nau ponendho sa marrania a unu Sinònimos e contràrios coberai, imbènnere, incontrare, iscròiri / esístere, èssere / proare | ctr. pèldere, stramancai Maneras de nàrrere csn: agatai sabbata po su pei suu = (nadu in suspu) agatare su (dannu, pessone de pore) chi si meritat; agataisí faltau = atrogare sa curpa; agataisí in bonu = istare bene de saludu Frases a fortza de chircare s'agatat donzi cosa ◊ si no abbàidas bene no agatas nudha ◊ apu agatau sa cosa chi emu pérdiu ◊ sa richesa poética sarda dha podeus aghetai me in ocasioni de is festas (J.Murgia)◊ apo agatadu cosa barata a comporare ◊ in cussus tempus no si aghetànt is giornalis ◊ mamma teniat sa cosa remonida in unu costoidorzu chi no amus mai acatadu ◊ una pobidha in dí de oi no est fàtzili a dh'aghetai! ◊◊ deo mi agato cun donzi limbazu, nuoresu, campidanesu o àteru 2. bae e chilca cantos annos si agatat, custu letu: si no m'imbàglio fit de nonnumannu meu ◊ tantas cosas si agatant in su mundhu bellas pro medas e malas pro tantos! ◊ si a tandho si agatat, già est forte che giurru, e no morit de fàdigu…◊ e babbai Micheli ancora si agatat? ◊ annada mala de olia, ocannu: no si ndhe agatat! ◊ sa Sardínnia si agatat in su Mediterràneu ◊ inue ti agatas? ancora emigradu che ses? ◊ mancu a cómporu si ndhe agatat, ocannu, de olia de cufetu ◊ si ajaju no si fuit mortu si fuit agatadu! 3. e poi candho finis sas cumbatas già mi as a narrer comente ti agatas! (Cugurra) 4. e no l'agatas a fàghere gai, chi ti pago!…◊ e no l'agatas a iscúdere cussa criadura, chi faghes sos contos cun megus! Sambenados e Provèrbios prb: chini circat agatat Ètimu ltn. *adcaptare Tradutziones Frantzesu trouver, rencontrer, se trouver Ingresu to find, to exist Ispagnolu encontrar, existir Italianu trovare, scovare, esìstere Tedescu finden, es gibt, liegen (geog.).

acatàre 1 acatàe

acatàre 2 , vrb: catare* Definitzione fàere a una cata, ladu, ciatu, coment’e candho a una cosa dhi calat unu pesu mannu apitzu Sinònimos e contràrios abbullonare, aggatare, cerfai, ischerfare, ischitzare, istercare Tradutziones Frantzesu écraser Ingresu to crush Ispagnolu aplastar Italianu schiacciare Tedescu quetschen.

«« Torra a chircare