anédhu , nm Definizione
prendha a lóriga chi si ponet in su pódhighe, a bortas de totunu andhare, a bortas totu trebballada o fintzes cun calecuna prendha de pedra; genia de cricu de ferru o de lutone chi si ponet in sa màniga a lepedhas e àteras ferramentas po dhis giare fortilesa; agt. puru o irballu? / min. anedhutzu
Sinonimi e contrari
fasceta,
fede,
manafidi
Modi di dire
csn:
a. de randhita = anedhu de oro cun filigrana e pedras; a. de puntas = anedhu de oro cun chimbe o oto pínnigas; didu de s'a. = su de bàtoro pódhighes de sa manu; ogu de s'a. = ue est incrastada sa pedra (su chi ndhe zughet); ligai perda in anedhu = incrastarebbei ranu de prendha; a. de sarmenta = bentzígliu 1, úrtzula 1
Frasi
isposendhe, s'ómine ponet s'anedhu a sa fémina e issa a s'ómine ◊ cussu che infilat una fritza in dóighi anedhos arreu! ◊ piga s'anedhu e ponidhu a su didu de sa fémina! ◊ s'anedhu m'intrat a inzotu, so ingrassada
2.
sos ómines devent dare puru: sa fémina n'est istufa, no los agguantat prus e fachenne gai los lassat che malune anedhos (Prémiu Posada)
Terminologia scientifica
prd
Etimo
ltn.
anellus
Traduzioni
Francese
bague
Inglese
ring
Spagnolo
anillo
Italiano
anèllo
Tedesco
Ring.
anedhúciu, anedhútzu , nm Definizione
min. de anedhu, anedhu piticu
Sinonimi e contrari
anedhixedhu
Traduzioni
Francese
petite bague
Inglese
small ring
Spagnolo
anillo pequeño
Italiano
anellino
Tedesco
Ringlein.
àrra , nf Definizione
lallanu de oro o de àteru metallu bellu fatu po pònnere in dossu, mescamente in pódhighes, ma fintzes in su brúciu, in su tzugu, in origas: genia de caparru o singiale chi s'isposu donat a s'isposa; si narat fintzes a sa lóriga de filuverru chi si ponet in su murru de su mannale po no forrogare
Sinonimi e contrari
lallanu,
prenda
/
anedhu,
aricina,
arracada,
nàcara,
pendhulica
/
àrria
Frasi
abarras noti e dí cun s'isprigu ananti cumponendurudí is arras
Cognomi e Proverbi
smb:
Arra, Arras
Terminologia scientifica
prd
Etimo
ltn.
arra(e)
Traduzioni
Francese
bague
Inglese
ring
Spagnolo
anillo,
alianza
Italiano
anèllo
Tedesco
Ring.
còco , nm Definizione
genia de pedra niedha chi apicant a sa cadenita po maia
Sinonimi e contrari
pinnadedhu 1,
sebeste
2.
fit pranghenne chin donzi làcrima che coco, manna goi!
Cognomi e Proverbi
smb:
Cocco, Coco
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petite bague qu'on porte sur soi,
qui préserve du mauvais œil
Inglese
jet ring against evil eye
Spagnolo
azabache
Italiano
anellino di giavazzo cóntro il malòcchio
Tedesco
Gagatring gegen bösen Blick.
lórica , nf: lóriga Definizione
css. cosa tundha a bisura de anedhu, cun istampu in mesu, fintzes donniunu de is ossos de s'ischina (nodos); genia de prendha de apicare in origas; is nàcaras de is pudhas; furriotu de foedhos, iscusas, arreghèscias / genias de prendha a lóriga de apicare: a càliche, a lantione, a pendhulitzones, a prudone, a rodedhas, de coradhu, de oro
Sinonimi e contrari
anedha,
anedhu
/
arracada,
loritzina
Modi di dire
csn:
lorighedha, lorighita = zenia de pumata longhita; sa lórica de su trucu = sa mola de su tzugu; lórica de isposa, de sa fide = anedhu de isposare; sa lóriga de sa zanna = zenia de anedhu russu pro tochedhare; lórigas, lorighitas = pilos allorighitados; lorighitas de bide = filongiana, itl. vitìccio; lorighitas de brou = istídhius de ollu in su brodu; annare a lórigas = a biraorba, faghindhe inghírios; agatare a ccn. presu a sa lóriga = a corpu seguru, che animale presu (si narat sempre in sensu negativu)
Frasi
in su muru de sa loza bi sunt sas lórigas pro prèndhere sos animales ◊ si at truncau sa lórica de su trucu sa die chi est rutu
4.
cussu cadhajoni de síndigu iat cumenciau a lórigas, a lórigas, una borta una cosa, una borta un'atra…◊ malgiane est annanno a lórigas ◊ sa zente no l'agatas presa a sa lóriga, no: donzunu est pessendhe a sas fainas suas e cheret chircadu cun tempus!
Cognomi e Proverbi
smb:
Loriga
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
anneau,
bague,
vertèbre
Inglese
ring,
vertebra
Spagnolo
anillo,
sortija,
vértebra
Italiano
anèllo,
vèrtebra
Tedesco
Ring,
Wirbel.