acadrancài , vrb: acardancai Definizione
apicigare che una cadanca
Sinonimi e contrari
acadenanciare,
apicigai,
incadranancare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se coller
Inglese
to stick,
to cling
Spagnolo
pegarse
Italiano
appiccicarsi
Tedesco
sich an jdn.hängen.
apicigài , vrb: apicigare,
apitzicare,
apitzigai,
apitzigare,
picigai Definizione
pònnere cosa, prus che àteru cun colla o àteru de apicigosu, a manera chi abbarret totu impare cun àtera; nau in cobertantza, istare aifatu de ccn. in manera ifadosa; nau de cosas de papare, fàere bene, pònnere prupas / a./c. apitzigandhe = (a logos) èssere a costazu, a fiancu, lacanante
Sinonimi e contrari
apodhai,
atacare
/
acadenanciare,
acadrancai,
apegai,
incadranancare
| ctr.
ispitzigare
Modi di dire
csn:
no apítzicat ne a muru e ne a gianna = no b'intrat in nudha; apitzigare una trampa, apicigaidha a unu = arrennèsciri a cuncordai un'ingannu, ingannai, fàghereli brulla mala; apicigai unu mali, una maladia = colare sa maladia de unu a s'àteru
Frasi
pàspia podha in sa banchita ca sinono sa pasta cariendhe ti si apítzigat, totu! ◊ is tancus de su pani in su canistedhu si ponint unu pagu atesu po no si apitzigai
2.
de su chi papant no ndi dhis apitzigat nudha
3.
apitzigada ti l'apo sa trampa: deo puru, si cheres, so tramposu!
4.
sos boes funt paschindhe in su cunzau apitzigandhe
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
coller
Inglese
to stick
Spagnolo
pegar
Italiano
appiccicare
Tedesco
ankleben.
apodhài , vrb Definizione
atacare cun podha (chi est picigosa candho est ledreledre, impastada cun abba meda), bona po colla: si narat po atacare bastat chi siat; imbrastiare, imbrutare cun calecuna cosa (podha) apicigandhondhe a is àteras; su istare a tropu, coment'e atacaos, in calecuna cosa, in calecunu logu; su torrare paris de unu chistionu, de su nàrrere cun calecuna arrexone, cun calecunu iscopu o àteru / apodhau a terra (nadu de unu)= póveru meda
Sinonimi e contrari
abbacotare,
afisciai,
afraighinare,
apicigai,
arbiare,
atacai,
impodhai
| ctr.
ispitzigare,
spodhai
Frasi
pilloni, in su friscu ti apodhas! ◊ est apodhendi manifestus ◊ custus fiant pobidhu e mulleri pòberus apodhaus a terra chi sa dí chi si fiant cojaus fiant andaus a crésia iscurtzus (F.Carlini)
2.
comenti at iscípiu sa cosa, si est apodhada a issa e no dh'at lassada prus
3.
su chi ses nendi tui no nci apodhat nudha, immoi!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coller
Inglese
to glue
Spagnolo
engrudar,
pegar
Italiano
incollare
Tedesco
ankleben.
atacài , vrb: atacare,
atzacare Definizione
pònnere duas cosas impare a manera de pàrrere totuna, de andhare o abbarrare impare s'una cun s'àtera (e fintzes abbarrare, istare che apicigau, nau de ccn.); giare a pitzu, betare manu a ccn. o a una cosa; cumenciare o pigare a fàere una faina
Sinonimi e contrari
acollegai,
afisciai,
afraighinare,
apicigai,
apodhai,
arbiare
/
acometare,
assaltizare,
atracae,
colpire
/
apilicare
/
comentzari,
temperare
| ctr.
ispitzigare
/
sessare
Modi di dire
csn:
atacai certus, pletu = atacare a brigare, andhare in lite; atacàresi (nadu de ccn.) = imbucai a chistionai sentza de si ndi pòdiri iscabbulli
Frasi
cussa colla atacat fintzas bidru ◊ si atacat bene no ispítzigat prus ◊ sa edra si ch'est atacada a su muru ◊ su fillu si fut atacau in domu fintzas e chi no fut arribbau su para (F.Marcialis)◊ como mi ataco innoje: cummente passat mi nce tzaco apitzu e mi dha papo!
2.
sos atacaos abbarrant chimbe e ses dies chin su tússiu ◊ a cussa fémina dh'enta atacara e furara ndi dh'enta s'oraria ◊ custas dies so atacadu a bula
3.
e atacat a pròere, a frocare, a brigare, a cantare!… no sessaiat prus ◊ apustis de sa cursa de sos molentes atzacaiaus sos ballos ◊ atachiant a cúmeros, cussos molentes!…◊ candho si atacat a chistionare cussu no faghet prus a si l'ispitzigare!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
accrocher,
coller,
commencer,
attaquer
Inglese
to assail
Spagnolo
pegar,
atacar
Italiano
attaccare,
investire
Tedesco
befestigen,
überschütten.
iscorcorigàre , vrb: iscorcorijare,
iscrocorigai,
iscrucurigare,
iscurcurigare,
scorcorigai Definizione
foedhandho de istudentes, giare corcovica, votu deasi bàsciu de no passare a is esames; torrare corcovica, giare su Chi nono a s'ómine chi dimandhat fémina a pobidha; orrúere a terra, fàere un'orrutòrgia
Sinonimi e contrari
bociai 1,
corcovicare,
iscorcovicare
/
istrampare
Frasi
ita si at a laureai candu dh'ant iscrocorigau tres bortas!◊ nci ndi fiat chi dhu iscrocorigànt un'annu ei e unu no
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
recaler,
coller
Inglese
to fail
Spagnolo
suspender,
catear
Italiano
bocciare
Tedesco
durchfallen lassen.