acadrancài , vrb: acardancai Definitzione
apicigare che una cadanca
Sinònimos e contràrios
acadenanciare,
apicigai,
incadranancare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se coller
Ingresu
to stick,
to cling
Ispagnolu
pegarse
Italianu
appiccicarsi
Tedescu
sich an jdn.hängen.
apicigài , vrb: apicigare,
apitzicare,
apitzigai,
apitzigare,
picigai Definitzione
pònnere cosa, prus che àteru cun colla o àteru de apicigosu, a manera chi abbarret totu impare cun àtera; nau in cobertantza, istare aifatu de ccn. in manera ifadosa; nau de cosas de papare, fàere bene, pònnere prupas / a./c. apitzigandhe = (a logos) èssere a costazu, a fiancu, lacanante
Sinònimos e contràrios
apodhai,
atacare
/
acadenanciare,
acadrancai,
apegai,
incadranancare
| ctr.
ispitzigare
Maneras de nàrrere
csn:
no apítzicat ne a muru e ne a gianna = no b'intrat in nudha; apitzigare una trampa, apicigaidha a unu = arrennèsciri a cuncordai un'ingannu, ingannai, fàghereli brulla mala; apicigai unu mali, una maladia = colare sa maladia de unu a s'àteru
Frases
pàspia podha in sa banchita ca sinono sa pasta cariendhe ti si apítzigat, totu! ◊ is tancus de su pani in su canistedhu si ponint unu pagu atesu po no si apitzigai
2.
de su chi papant no ndi dhis apitzigat nudha
3.
apitzigada ti l'apo sa trampa: deo puru, si cheres, so tramposu!
4.
sos boes funt paschindhe in su cunzau apitzigandhe
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
coller
Ingresu
to stick
Ispagnolu
pegar
Italianu
appiccicare
Tedescu
ankleben.
apodhài , vrb Definitzione
atacare cun podha (chi est picigosa candho est ledreledre, impastada cun abba meda), bona po colla: si narat po atacare bastat chi siat; imbrastiare, imbrutare cun calecuna cosa (podha) apicigandhondhe a is àteras; su istare a tropu, coment'e atacaos, in calecuna cosa, in calecunu logu; su torrare paris de unu chistionu, de su nàrrere cun calecuna arrexone, cun calecunu iscopu o àteru / apodhau a terra (nadu de unu)= póveru meda
Sinònimos e contràrios
abbacotare,
afisciai,
afraighinare,
apicigai,
arbiare,
atacai,
impodhai
| ctr.
ispitzigare,
spodhai
Frases
pilloni, in su friscu ti apodhas! ◊ est apodhendi manifestus ◊ custus fiant pobidhu e mulleri pòberus apodhaus a terra chi sa dí chi si fiant cojaus fiant andaus a crésia iscurtzus (F.Carlini)
2.
comenti at iscípiu sa cosa, si est apodhada a issa e no dh'at lassada prus
3.
su chi ses nendi tui no nci apodhat nudha, immoi!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
coller
Ingresu
to glue
Ispagnolu
engrudar,
pegar
Italianu
incollare
Tedescu
ankleben.
atacài , vrb: atacare,
atzacare Definitzione
pònnere duas cosas impare a manera de pàrrere totuna, de andhare o abbarrare impare s'una cun s'àtera (e fintzes abbarrare, istare che apicigau, nau de ccn.); giare a pitzu, betare manu a ccn. o a una cosa; cumenciare o pigare a fàere una faina
Sinònimos e contràrios
acollegai,
afisciai,
afraighinare,
apicigai,
apodhai,
arbiare
/
acometare,
assaltizare,
atracae,
colpire
/
apilicare
/
comentzari,
temperare
| ctr.
ispitzigare
/
sessare
Maneras de nàrrere
csn:
atacai certus, pletu = atacare a brigare, andhare in lite; atacàresi (nadu de ccn.) = imbucai a chistionai sentza de si ndi pòdiri iscabbulli
Frases
cussa colla atacat fintzas bidru ◊ si atacat bene no ispítzigat prus ◊ sa edra si ch'est atacada a su muru ◊ su fillu si fut atacau in domu fintzas e chi no fut arribbau su para (F.Marcialis)◊ como mi ataco innoje: cummente passat mi nce tzaco apitzu e mi dha papo!
2.
sos atacaos abbarrant chimbe e ses dies chin su tússiu ◊ a cussa fémina dh'enta atacara e furara ndi dh'enta s'oraria ◊ custas dies so atacadu a bula
3.
e atacat a pròere, a frocare, a brigare, a cantare!… no sessaiat prus ◊ apustis de sa cursa de sos molentes atzacaiaus sos ballos ◊ atachiant a cúmeros, cussos molentes!…◊ candho si atacat a chistionare cussu no faghet prus a si l'ispitzigare!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
accrocher,
coller,
commencer,
attaquer
Ingresu
to assail
Ispagnolu
pegar,
atacar
Italianu
attaccare,
investire
Tedescu
befestigen,
überschütten.
iscorcorigàre , vrb: iscorcorijare,
iscrocorigai,
iscrucurigare,
iscurcurigare,
scorcorigai Definitzione
foedhandho de istudentes, giare corcovica, votu deasi bàsciu de no passare a is esames; torrare corcovica, giare su Chi nono a s'ómine chi dimandhat fémina a pobidha; orrúere a terra, fàere un'orrutòrgia
Sinònimos e contràrios
bociai 1,
corcovicare,
iscorcovicare
/
istrampare
Frases
ita si at a laureai candu dh'ant iscrocorigau tres bortas!◊ nci ndi fiat chi dhu iscrocorigànt un'annu ei e unu no
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
recaler,
coller
Ingresu
to fail
Ispagnolu
suspender,
catear
Italianu
bocciare
Tedescu
durchfallen lassen.