berbèsa , nf Sinonimi e contrari erbagràbina 1, bascumarinu Traduzioni Francese giroflée, matthiole à fruit à trois cornes Inglese sea viola Spagnolo alhelí salvaje Italiano vïòla marina Tedesco Dreihörnige Levkoje.

còrra , nf Definizione is corros (prus che àteru de is boes); tega pitica, modhe, de fae, de pisu e cosas deasi (ma fintzes de carrubba); gioga manna de mare, manigiada fintzes coment'e corru po sonare; su corgiolu de totu is animaledhos chi no portant ossu, es. tzintzigorru, cóciula e àteru); cullera de corru; s'areste de su trigu / ispina de c. = zenia de erba (Eryngium maritimum) Sinonimi e contrari corradura, corramenta, corróina / corriciolu / bórnia, corredha / cogalzu / areste 1, listra 1 Modi di dire csn: subra sa corra chimbe sodhos! = asuba de is corrus cincu sodhus, sa ruta e su tzurumbone, sa birgonza, su zúdigu puru a prus de su dannu; c. de trigumoriscu = ispiga de moriscu; èssere a corra falada (nau de ccn,)= a chiza bassa, castiendi a terra po bregúngia Frasi faghiat sogas cun sa pedhe crua e cuglieras de lidone e de corra 2. dae dogni alta rundha de Gennargentu sonamus sa corra pro ischidare sos Sardos ◊ sa note chi faghent su cógiu li ant a sonare sos caldarones in sa gianna, bi ant a èssere sas corras a duzinas! 3. in su pàtiu bi ant lassadu ossàmine de berveghe, corra de cocoi, pane abbaunzadu, ampullas bóidas e àteru 4. sa carrubba fait sa corra a us'e fasolu, ciata 5. in custu trigu che at corra meda Etimo ltn. cornua Traduzioni Francese cornes Inglese horns Spagnolo cuernos Italiano còrna Tedesco Hörner.

corramènta , nf: corrimenta Definizione is corros, mescamente de is boes / genias de corramenta: corramenta a tanalla (a punta a aintru), bàdua (a punta a denanti, conca a bàsciu), arta (a corros deretos, a punta in artu), trotoxada (a corros atrotigaos), isprata (a puntas a fora), múntzia (a corros piticos e male fatos) Sinonimi e contrari armamenta, corra, corradura, corraza Frasi custos boes zughent una corramenta bella ◊ de candho no ti ant giuntu pro arare ses diventadu de corramenta forte ◊ custu murone giughet corramenta che trau! 2. a issu gei dh'ia a bolli biri carriau de corramenta!… Etimo srd. Traduzioni Francese cornes Inglese horns Spagnolo cuernos Italiano le còrna (soprattutto del bue) Tedesco Hörner.

faciòba , nf: faciòua Definizione craba chi no portat corros, múdula Traduzioni Francese chèvre sans cornes Inglese unhorned goat Spagnolo cabra sin cuernos Italiano capra sènza còrna Tedesco hörnerlose Ziege.

incorràda , nf Definizione bultzone de boe, cropu o iscaviada chi is boes giaent cun is corros, mescamente movendho sa conca a corpu Sinonimi e contrari incorradura, sigorrada / cdh. incurrata, ttrs. iscurrada Frasi candho muschinzas in su tirighinu timent totu s'incorrada frusca (G.A.Cossu)◊ a s'incorrada su boe ndhe at betadu s'antarile ◊ sos boes ant leadu su cane a incorradas ◊ baidindi candu passant is bois, no nd'ingollas calincuna incorrada! Etimo srd. Traduzioni Francese coup de cornes Inglese goring, header Spagnolo cornada Italiano cornata, cozzata Tedesco Hörnerstoß.

intumbàre , vrb: intzumbare, itzumbare Definizione tzumbare, iscúdere a tzumbadas comente faent crabas e brebès chi s'iscudent cun sa conca s'una cun s'àtera Sinonimi e contrari atricuai, atumbae, istumbai 2. sos assessores s'intzumbant che muvras Etimo srd. Traduzioni Francese donner des coups de cornes, heurter Inglese to butt Spagnolo cornear Italiano cozzare Tedesco mit den Hörnern stoßen.

iscabiàre , vrb: iscaviai, iscaviare, iscaviari, scaviai Definizione mòvere a cropu sa conca, e is corros, nau de is boes, o is sannas, nau de is sirbones, de is porcos; fintzes mòvere sa palina a manera de fàere isceberare sa pàgia (o àteru de prus lébiu) de su trigu po dhu illimpiare; iscutulare sa conca po si ndhe tròchere is pilos de cara (chie dhos portat longos), o fintzes a murrúngiu po cosa chi si tenet in contràriu; fintzes brillare atesu Sinonimi e contrari incorrare, scemiai, sconchiai / imbrillai Frasi su malloru si nd'iscutulat su cani e camminat, iscàviat e camminat ◊ tia Carau candho dhu biet asinche iscàviat sa conca sentindhodhu po cussu machine chi dhi giaet ifadu ◊ su ferru de pranciari cun sa braxa, po dha mantènnere bia, tocàt a dh'iscaviari 2. su mangianu su sole si ndi fut incrarau in mari iscaviandu is umbras atesu Traduzioni Francese secouer les cornes Inglese to sway one's head or horns Spagnolo menear la cabeza Italiano scorneggiare, dimenare le còrna Tedesco mit den Hörner stoßen.

lóru , nm: lou, lovru Definizione corria longa de pedhe de bulu a una pígiu, lada unos duos o tres centímetros, po acapiare su giuale a is corros de is boes (si narat fintzes de una genia de fune ladita de pramma, téssia cun tres codriolas prus fines): lovru est a logos su chi aterue narant presorzu, lióngiu / min. loritu = corria de pedhe; tirare sos loros = pònnere in galera Sinonimi e contrari cinsòrgia, cussorza 1 Frasi milli isperas atzendhent in su coro a su massaju chi at prontu aradu, loru e redinaju e su giú e s'abba est isetendhe (F.Sechi) 2. cussa est zente de malu loru, a boche àere postu a un'ala sentza ischire mancu proite! 3. sa cresura de su tempus at brincau po istuturare lovros, po truncare su chircu de sa timória (G.Brocca) Cognomi e Proverbi smb: Loru Etimo ltn. lorum Traduzioni Francese courroie de cuir pour fixer le joug aux cornes Inglese yoke strap Spagnolo rolla Italiano giuntóia Tedesco Zugstrang.

múdulu , agt: múrulu, mútulu Definizione nau prus che àteru de craba (o fintzes de mascu, de becu), chi no at fatu corros, chi est o est abbarrada a conca nida Sinonimi e contrari cóciu 1, morcudu, múticu, pabadi | ctr. corrudu Frasi fiadu anzenu, múdulu o corrudu, romasu o rassu, fit totu sou ◊ deo apo a èssere múdulu, ma tue ses corrudu! ◊ una craba est cúncula de corra e una múdula a sonalla ◊ is bacas nostas funt múdulas Cognomi e Proverbi smb: Mudulu Etimo ltn. mutilus Traduzioni Francese sans cornes (bête) Inglese unhorned Spagnolo sin cuernos Italiano sènza còrna, privo di còrna Tedesco hörnerlos.

tzumbàda , nf: atumbada*, tumbada, tzumbata Definizione su cropu de conca chi si giaent is mascos (de brebès) gherrandho Sinonimi e contrari atróculu, crabitinu, intzumbada, isconcada Frasi sos mascros sunt totaganta die a tzumbadas ◊ s'erbeghe li fit posta ifatu a tzumbadas, a su grodhe, fintzas chi li at fatu lassare s'anzone Traduzioni Francese coup de cornes Inglese butt Spagnolo cornada Italiano còzzo Tedesco Stoß.

«« Cerca di nuovo