cradàmpulu , nm Definizione genia de erba e de frore: buca de lioni, buca de cani, de su mortu niedhu, erba ’e trota Terminologia scientifica rba, antirrhinum majus Traduzioni Francese gueule de lion Inglese snapdragon Spagnolo boca de dragón Italiano bócca di leóne Tedesco Löwenmaul.

irgúnzu , nm: bilguzu*, irguzu, isguzu, orguzu, urguxu Definizione su tretu in buca inue si ingurtit, tra sa limba e sa canna de su gúturu; sa parte prus istrinta de s'imbudu, su tretu de su tzugu de un'ampudha Sinonimi e contrari aghentolu, gaigastolu, gorga, gorguzu, gurutu, ingollidosu, ingrastolu, ingullidorzu, ugrullu, valgastolu / alguena, garguena Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese gueule Inglese jaws Spagnolo fauces, boca Italiano fàuci Tedesco Rachen.

mamúdu , agt, nm: mamutu, mumutu Definizione nau de s'iscuru meda, candho no si biet nudha; iscuru meda, iscurigore Sinonimi e contrari mamucu, mútiu Frasi in s'iscuru mumutu un'ómine s'at pérdiu custa note…◊ custu nche intrat in s'iscuru mamutu de s'irménticu 2. semmus a mumutu a no si biet mancu a irrocare! Etimo srd. Traduzioni Francese nuit noire, noir comme dans un four, noir comme dans la gueule d'un loup Inglese pitch dark Spagnolo obscuro como boca de lobo Italiano bùio pésto Tedesco stockdunkel.

múrru , nm Definizione su tretu de sa conca in s'oru de sa buca, is lavras (naendho de gente si narat prus su pl.); parte de calecuna cosa chi essit meda a sa parte de ananti (fintzes tretu de unu logu a ispuntone)/ min. murrigedhu Sinonimi e contrari bruncu, fruncu, murrighile, mutzichile, nuncu, runcu 1 / làbara Modi di dire csn: su m. de su porcu, is murrus, sos murros de una pessone, su m. de una màchina, de unu càmiu; murrus isperraus de su frius = laras trapadas; frunziri is murrus = afíere sas laras coment'e atuturèndhelas; murrus de coradhu o de ceréxia = laras rujas; èssere a m. bocau, chin su m., cun su m. che súrbile = èssere primmadu, ammurrionadu, fai murrus grussus; lassare a unu a murros assutos = papaisí totu, pigaindi sa parti sua puru; colare in murros ccn. cosa a unu = darendheli, fagherebbila assazare; fai murrus trotus = fai buchiadas trotas; àere malu m. cun ccn. = èssiri a iscórriu, in disacórdiu; fàghere m. malu a unu = donaidhi a biri de no èssiri prexaus, de no ndi tènniri prexeri, de no dhu bòlliri, nàrriri cosa coment'e po certu; pistare sos murros a unu = pigai a bussinadas; serrare o segare sas naes a murru = a mutzu, pudare s'àrbure dae rughes, a isconcadura, lassendhe petzi su truncu Frasi si ti ségudo pipendhe ti frigo su fogu in murros! ◊ fróbbidi sos murros, murri brutu! ◊ sas berbeghes tzacant su murru a sa pica a bufare ◊ po pigai sa cumunioni at postu sa língua unu pagu avantzada asuba de is murrus 2. Malunedhu Curustu, sendhe chi est ricu e sanu, est semper chin su murru ◊ lassa su murru: alligra, innorobbona! ◊ faiat is murrus pariat unu margiani tentu a lassu! ◊ li ant fatu murru malu e no bi est torradu ◊ sa pisedha at bidu su malu murru in domo de sa sogra e si est posta abbandha ◊ tra issos bi at malu murru ◊ si est allogadu ca in famíllia bi aiat malu murru 3. de cussu muntone de milliardos mancu in murros nos ndhe colant a nois! Cognomi e Proverbi smb: Murru Terminologia scientifica crn Etimo ltn. murru Traduzioni Francese museau, figure, gueule Inglese mug Spagnolo morro Italiano muso, grugno Tedesco Maul, Schnauze.

«« Cerca di nuovo