abbródhiu , nm Definizione
ammurrionadura, su s'intristare primmaos po calecuna ofesa o cosa chi no est pràchia
Sinonimi e contrari
annógiu,
atrafudhu,
bischiza,
bústica,
corcone,
istrugnu,
labbrione,
pussàgiu
| ctr.
cuntentesa
Frasi
li fit bénniu un'abbródhiu chi fit gai gai a si pònnere a prànghere
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bouderie
Inglese
sulky expression
Spagnolo
morro,
hocico
Italiano
bróncio
Tedesco
Schmollmiene.
aufàre , vrb Definizione
istare a ufas!, nau de chie dhi giaet ifadu dónnia cosa
Sinonimi e contrari
abbrodhiare,
abbrufulai,
abbudhai,
acasidhare,
aconchedhare,
acubare,
amprudhiare,
annicare,
annozare,
atrafudhai,
pirmare,
strugnai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bouder,
se fâcher
Inglese
to sulk,
to be vexed
Spagnolo
enfadarse,
torcer el morro
Italiano
imbroncire,
corrucciarsi
Tedesco
schmollen,
sich ärgern.
brúncu , nm: bruncus Definizione
sa parte de sa cara in s'oru de sa buca
Sinonimi e contrari
fruncu,
murrighile,
murru,
mutzichile,
nuncu,
runcu 1
Modi di dire
csn:
pònnere b. a sa broca, a s'ampulla, a sa tzuca = bufai a bruncu, bufare in o dae s'isterzu; frunziri o tròciri su b. = fai is bruncus trotus, fàghere de murru pro cosa chi no piaghet; pònniri su bruncu in terra = rúere a buca a terra, o, in suspu, bídere su dortu solu a dannu fatu
Frasi
arrancu de muscedra, balla: incàpada dhi betaus bruncu! ◊ unu dh'agherrat a su nasu, s'atru dh'istringit a bruncus
2.
s'impiegau at cumentzau a fai bruncus trotus candu at biu totu cussa cambarada de genti aspetendidhu ◊ si frunzis su bruncu bolit nai ca no ti praxit su chi nau
Terminologia scientifica
crn
Etimo
ltn.
brunchus
Traduzioni
Francese
museau
Inglese
mug
Spagnolo
hocico,
morro
Italiano
muso
Tedesco
Schnauze,
Maul.
bústica , nf Definizione
su dispraxere, s'arrennegu chi naschit de una pigada in giru
Sinonimi e contrari
abbródhiu,
annógiu,
bischiza,
corcone,
istrugnu,
pussàgiu
/
afuta,
aragoni,
arrenigna,
arrennegu,
búzara,
cardedha,
grema,
mútria,
studugu
Etimo
itl.p
büstica
Traduzioni
Francese
bouderie
Inglese
sulky expression
Spagnolo
ceño,
morro
Italiano
bróncio
Tedesco
Schmollmiene.
múrru , nm Definizione
su tretu de sa conca in s'oru de sa buca, is lavras (naendho de gente si narat prus su pl.); parte de calecuna cosa chi essit meda a sa parte de ananti (fintzes tretu de unu logu a ispuntone)/ min. murrigedhu
Sinonimi e contrari
bruncu,
fruncu,
murrighile,
mutzichile,
nuncu,
runcu 1
/
làbara
Modi di dire
csn:
su m. de su porcu, is murrus, sos murros de una pessone, su m. de una màchina, de unu càmiu; murrus isperraus de su frius = laras trapadas; frunziri is murrus = afíere sas laras coment'e atuturèndhelas; murrus de coradhu o de ceréxia = laras rujas; èssere a m. bocau, chin su m., cun su m. che súrbile = èssere primmadu, ammurrionadu, fai murrus grussus; lassare a unu a murros assutos = papaisí totu, pigaindi sa parti sua puru; colare in murros ccn. cosa a unu = darendheli, fagherebbila assazare; fai murrus trotus = fai buchiadas trotas; àere malu m. cun ccn. = èssiri a iscórriu, in disacórdiu; fàghere m. malu a unu = donaidhi a biri de no èssiri prexaus, de no ndi tènniri prexeri, de no dhu bòlliri, nàrriri cosa coment'e po certu; pistare sos murros a unu = pigai a bussinadas; serrare o segare sas naes a murru = a mutzu, pudare s'àrbure dae rughes, a isconcadura, lassendhe petzi su truncu
Frasi
si ti ségudo pipendhe ti frigo su fogu in murros! ◊ fróbbidi sos murros, murri brutu! ◊ sas berbeghes tzacant su murru a sa pica a bufare ◊ po pigai sa cumunioni at postu sa língua unu pagu avantzada asuba de is murrus
2.
Malunedhu Curustu, sendhe chi est ricu e sanu, est semper chin su murru ◊ lassa su murru: alligra, innorobbona! ◊ faiat is murrus pariat unu margiani tentu a lassu! ◊ li ant fatu murru malu e no bi est torradu ◊ sa pisedha at bidu su malu murru in domo de sa sogra e si est posta abbandha ◊ tra issos bi at malu murru ◊ si est allogadu ca in famíllia bi aiat malu murru
3.
de cussu muntone de milliardos mancu in murros nos ndhe colant a nois!
Cognomi e Proverbi
smb:
Murru
Terminologia scientifica
crn
Etimo
ltn.
murru
Traduzioni
Francese
museau,
figure,
gueule
Inglese
mug
Spagnolo
morro
Italiano
muso,
grugno
Tedesco
Maul,
Schnauze.
mutzichíle , nm: mutzighile Definizione
parte de sa cara, su tretu de is lavras; dhu narant fintzes de totu sa cara in su sensu de bisura, po su chi unu paret castiandhodhu a cara / serrare sa zanna in mutzighiles a unu = lassai foras de mala manera, no lassai intrai mancus si unu est giai intrendi
Sinonimi e contrari
bruncu,
fruncu,
murrighile,
murru,
nuncu,
runcu 1,
struvedhu
/
cdh. mucichili,
ttrs. mutzighiri
/
chígia
Frasi
a carres nudas intrada ses in chéjia, facimanna, ch'in mutzighile sa gianna ti fit chérfida serrada! ◊ "Fróbbidi su mutzighile!" l'imponzo a boghes totora
2.
no li at fatu mutzighile bonu, no! ◊ malu mutzighile giughiat mama tua, arrennegada cun tegus!
Cognomi e Proverbi
smb:
Mutzighile
Terminologia scientifica
crn
Etimo
crsn.
muccichile
Traduzioni
Francese
groin,
moue (broncio)
Inglese
snout
Spagnolo
jeta,
morro,
hocico
Italiano
grugno
Tedesco
Rüssel,
Schnauze.