adhàeche , avb Definizione
adhae + che: atesu
Sinonimi e contrari
adhae
/
miche!,
millichelu!
Frasi
bido istrampos e montes adhàeche
2.
in sa làcana, adhàeche élighes e chessas!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
loin
Inglese
far away
Spagnolo
lejos
Italiano
lontano
Tedesco
weit.
adhéi, adhéni , avb, prep Definizione
atesu, a s'àtera bandha de…
Sinonimi e contrari
adhae,
atesu
Frasi
sa domu de Luisicu est s'úrtima de sa bia e de sa bidha: prus adhei is ortus e is argiolas ◊ sa die fiat andhandhosiche e adhei si bidiat su igumarras e faiat fritu ◊ tia Nannedha faiat un'ortu adheni e andhaiat a dhu trabballare gasi dónnia die
2.
iat lassau su logu suu e fut andau peri is partis de un'atra bidha, adheni de su frúmini ◊ no est meda adhei de innòi ◊ dèu no podia andai ne prus adhei e ne insegus
Traduzioni
Francese
loin
Inglese
far away
Spagnolo
lejos
Italiano
lontano
Tedesco
weit.
aillàdru, aillàgru, aillàrgu, aillàrigu , avb: allalgu,
allàrghiu,
allargu,
illagru Definizione
a in largu, in logu o tretu atesu
Sinonimi e contrari
aistesu,
allarghitu,
atesu
/
cdh. allongaredhu
| ctr.
acanta,
acurtzu,
afúndhiu
Frasi
no fiat aillargu meda ◊ no as a bolli chi fillu tuu si ndi andit a terra frima aillàrigu de nosu?! ◊ fut aillargu de su meri ◊ allargu dae me, musas metzanas! ◊ tèneti allàrghiu de sas atziones malas!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
loin
Inglese
long away
Spagnolo
lejos
Italiano
lontano
Tedesco
weit.
atésu , avb, agt: stésiu,
tesu 1 Definizione
a tretu mannu de unu logu (ma si narat fintzes de tempus, de parentella): no càmbiat mancu candho est manigiau cun sa funtzione de agt: su logu atesu, is logos atesu, una bidha atesu, is bidhas atesu
Sinonimi e contrari
ailladru,
aistesu,
allontanu,
tesanu
/
istesiadu,
istrizidu
| ctr.
acanta,
acurtzu
Modi di dire
csn:
atesu de pari = atesu s'unu de s'àteru; atesu atesu, atesu mannu = atesu meda, atesu prus de luna e de istedhu
Frasi
su pisitu fait curri su lómburu po nci dhu ispúndiri sempri prus atesu ◊ est atesu che s'isméntigu ◊ semus in frearzu e s'istiu ch'est atesu! ◊ cussos nos sunt parentes, ma de atesu ◊ s’intendint is cérrius atesu mannu ◊ est ca ch'est atesu, sinono bi fia andhadu
2.
so partidu detzisu de mi che istare in logu atesu ◊ teniat su praxeri de si ndi andai perilí e perilà, in logus atesu
Etimo
ltn.
attensus
Traduzioni
Francese
loin
Inglese
far
Spagnolo
lejos,
lejano
Italiano
lontano,
discòsto
Tedesco
entfernt.
ciarizàre , vrb: crarizare Definizione
castiare de unu tretu artu, de ue si podet bíere craru su logu totu a inghíriu o ccn. cosa chi si est cricandho / crarizaresila = abarrai castiendi bèni
Sinonimi e contrari
aciarizare,
disocrare,
isperare 1,
palmizare
Frasi
dae inoghe za faghet, mih, a crarizare, artu comente est! ◊ so crarizendhe a bídere si poto sebertare su bestiàmine meu in cussas costas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
scruter loin
Inglese
to scan far-off
Spagnolo
escrudriñar
Italiano
scrutare lontano
Tedesco
in der Ferne beobachten.
indhèdha , avb: innedha Definizione
logu atesu (pagu o meda) de chie est foedhandho e de chie est iscurtandho, impreau po su istare, abarrare, èssere / pristinnedha! = prestu a un'ala! (peràula pro chitzire su cane)
Sinonimi e contrari
abedha,
adhadhai,
adhae,
annedha,
atesu,
cudhae,
cudhàniche,
cudhei,
inella,
inello,
inidha,
nedha
| ctr.
acanta,
innoce
Frasi
nch'est in cudha bidha innedha ◊ su de èssere indhedha no podet secare s'impinnu de s'amore!
2.
si manteniant indhedha dae sos malàvios e dae sas cosas issoro
Etimo
ltn.
inde illac
Traduzioni
Francese
là,
loin
Inglese
over there
Spagnolo
allá,
allí
Italiano
là,
colà,
lontano
Tedesco
dort,
weit.