adhàeche , avb Definizione adhae + che: atesu Sinonimi e contrari adhae / miche!, millichelu! Frasi bido istrampos e montes adhàeche 2. in sa làcana, adhàeche élighes e chessas! Etimo srd. Traduzioni Francese loin Inglese far away Spagnolo lejos Italiano lontano Tedesco weit.

adhéi, adhéni , avb, prep Definizione atesu, a s'àtera bandha de… Sinonimi e contrari adhae, atesu Frasi sa domu de Luisicu est s'úrtima de sa bia e de sa bidha: prus adhei is ortus e is argiolas ◊ sa die fiat andhandhosiche e adhei si bidiat su igumarras e faiat fritu ◊ tia Nannedha faiat un'ortu adheni e andhaiat a dhu trabballare gasi dónnia die 2. iat lassau su logu suu e fut andau peri is partis de un'atra bidha, adheni de su frúmini ◊ no est meda adhei de innòi ◊ dèu no podia andai ne prus adhei e ne insegus Traduzioni Francese loin Inglese far away Spagnolo lejos Italiano lontano Tedesco weit.

aillàdru, aillàgru, aillàrgu, aillàrigu , avb: allalgu, allàrghiu, allargu, illagru Definizione a in largu, in logu o tretu atesu Sinonimi e contrari aistesu, allarghitu, atesu / cdh. allongaredhu | ctr. acanta, acurtzu, afúndhiu Frasi no fiat aillargu meda ◊ no as a bolli chi fillu tuu si ndi andit a terra frima aillàrigu de nosu?! ◊ fut aillargu de su meri ◊ allargu dae me, musas metzanas! ◊ tèneti allàrghiu de sas atziones malas! Etimo srd. Traduzioni Francese loin Inglese long away Spagnolo lejos Italiano lontano Tedesco weit.

allutzàre , vrb Definizione castiare cun atentzione atesu Sinonimi e contrari abbadiai, allutae, annotare, apompiai, cadebai, castiai, isperare 1, labai, mirai Frasi totinduna si parat múdrigu allutzendhe su bultu de sa santa che unu pedidore Etimo itl. alluciare Traduzioni Francese ouvrir grand les yeux Inglese to keep one's eye peeled, to look far away Spagnolo aguzar la vista Italiano guardare lontano, aguzzare la vista Tedesco fern schauen, den Blick schärfen.

atésu , avb, agt: stésiu, tesu 1 Definizione a tretu mannu de unu logu (ma si narat fintzes de tempus, de parentella): no càmbiat mancu candho est manigiau cun sa funtzione de agt: su logu atesu, is logos atesu, una bidha atesu, is bidhas atesu Sinonimi e contrari ailladru, aistesu, allontanu, tesanu / istesiadu, istrizidu | ctr. acanta, acurtzu Modi di dire csn: atesu de pari = atesu s'unu de s'àteru; atesu atesu, atesu mannu = atesu meda, atesu prus de luna e de istedhu Frasi su pisitu fait curri su lómburu po nci dhu ispúndiri sempri prus atesu ◊ est atesu che s'isméntigu ◊ semus in frearzu e s'istiu ch'est atesu! ◊ cussos nos sunt parentes, ma de atesu ◊ s’intendint is cérrius atesu mannu ◊ est ca ch'est atesu, sinono bi fia andhadu 2. so partidu detzisu de mi che istare in logu atesu ◊ teniat su praxeri de si ndi andai perilí e perilà, in logus atesu Etimo ltn. attensus Traduzioni Francese loin Inglese far Spagnolo lejos, lejano Italiano lontano, discòsto Tedesco entfernt.

ciarizàre , vrb: crarizare Definizione castiare de unu tretu artu, de ue si podet bíere craru su logu totu a inghíriu o ccn. cosa chi si est cricandho / crarizaresila = abarrai castiendi bèni Sinonimi e contrari aciarizare, disocrare, isperare 1, palmizare Frasi dae inoghe za faghet, mih, a crarizare, artu comente est! ◊ so crarizendhe a bídere si poto sebertare su bestiàmine meu in cussas costas Etimo srd. Traduzioni Francese scruter loin Inglese to scan far-off Spagnolo escrudriñar Italiano scrutare lontano Tedesco in der Ferne beobachten.

indhèdha , avb: innedha Definizione logu atesu (pagu o meda) de chie est foedhandho e de chie est iscurtandho, impreau po su istare, abarrare, èssere / pristinnedha! = prestu a un'ala! (peràula pro chitzire su cane) Sinonimi e contrari abedha, adhadhai, adhae, annedha, atesu, cudhae, cudhàniche, cudhei, inella, inello, inidha, nedha | ctr. acanta, innoce Frasi nch'est in cudha bidha innedha ◊ su de èssere indhedha no podet secare s'impinnu de s'amore! 2. si manteniant indhedha dae sos malàvios e dae sas cosas issoro Etimo ltn. inde illac Traduzioni Francese , loin Inglese over there Spagnolo allá, allí Italiano , colà, lontano Tedesco dort, weit.

iscampiàre , vrb Definizione andhare o essire a bíere, o fintzes po si giare a bíere (nau de s'aera, ispalatare, iscrarire); bíere de atesu / iscàmpia sa conca! = boga sa conca!, incàradi a bídere! Sinonimi e contrari acarare, acerare, acherare, acontrare, acrarare, afacare, bídere, cumparire, essire, imbraconare, incarai, inciarare, ingiarare / ispalaciae Frasi si est aperta sa zanna e tandho est iscampiada issa ◊ erisero est iscampiada un'ànima dolimorjosa a mi nàrrere de bènnere ◊ sas crocas iscàmpiant apenas cumintzat a pròghere ◊ su sole onzi tantu iscampiabat dae palas de sas nues ◊ ti torras a iscampiare e ti amus a dare sa risposta ◊ si s'aera s'iscàmpiat in bonu essimus 2. mai in sa vida si torret a iscampiare! ◊ mai s’iscàmpiet su triballu: como mi paso! ◊ las ant iscampiadas dae tesu, a issas Etimo srd. Traduzioni Francese se montrer, apercevoir dans le lointain Inglese to lean out, to perceive in the distance Spagnolo asomarse, divisar Italiano affacciarsi, scòrgere da lontano Tedesco sich zeigen, erblicken.

tesànu , agt: texanu Definizione chi est aillargu, de atesu Sinonimi e contrari atesu Frasi su desizu creschiat mannu ispinghendhe in altu cantos de passadu chi pariant chimas de montes texanos (L.Mele)◊ dae unu monte texanu a ponente sa luna si ndh'est rindhe (A.Serra)◊ cheres chi morza o chi dae me su seru andhet texanu Etimo srd. Traduzioni Francese lointain Inglese far Spagnolo lejano Italiano lontano, distante Tedesco weit.

«« Cerca di nuovo