modéllu , nm Definizione
css. figura, faina fata, ma fintzes cumportamentu, persona, o àteru, chi si pigat coment'e ghia, po dhi assimbigiare
Sinonimi e contrari
folma,
mógliu
Frasi
tui ses istétiu sèmpiri modellu in sa poética faina ◊ cristianos, l'azis su modellu!
Traduzioni
Francese
modèle
Inglese
model,
mould,
pattern
Spagnolo
modelo
Italiano
modèllo
Tedesco
Vorbild,
Muster.
mógliu , nm: molle,
mollo,
mollu Definizione
sestadura o forma de paperi po traperis, forma de linna po sabbateris chi serbit a fàere bestimentu o cartzamenta, de làuna po fàere druches; genia de istrégiu, o fintzes aina, fatu segundhu sa figura chi depet essire, ue si betat su metallu iscagiau po pigare sa forma comente intostat ifridandho (in cobertantza fintzes conca); persona o cumportamentu chi faet de ghia, chi si cricat de assimbigiare; in sa màchina de fàere macarrones est unu discu cun is istampos segundhu sa genia de macarrone chi depet fàere essire / pàrrere betadu a mollu = èssere bene fatu, bellu, fatu coment'e chi siat essidu de una fromma
Sinonimi e contrari
càlibbru,
folma,
modellu
2.
trinta pilos no giughet in mógliu! ◊ su mollo chi amus connotu po fàghere ballas de prumu fit a ghisa de tenatza
3.
isse li fit babbu e frade, mastru e mollu ◊ custa de antiga cantada est unu mollu (F.Onnis)◊ sa Sardigna est difítzili de redusi a mòglius furisteris (G.Lilliu)◊ oi is leis me in Sardigna dhas faint asuba de is mollus de s'istadu italianu ◊ custa poesia mustrat molles de vida chi sos giòvanos como ant irbandhonadu
4.
a provégliu mi narant Padre Solle: sos versos chi mi bessint dae buca parent esser betados a su molle
Etimo
ctl.
mottlo, mottle
Traduzioni
Francese
moule,
forme,
modèle
Inglese
mould
Spagnolo
molde
Italiano
stampo,
fórma,
mòdano,
modèllo
Tedesco
Form,
Modell,
Schnittmuster.
règla , nf: arrégula,
régula Definizione
idea o fintzes una genia de lei chi serbit coment'e ghia de su cumportamentu, de su fàere sa cosa; orrugu de cosa (es. linna, plàstica) po fàere línias deretas; a logos, su pl., tocu de campana candho morit calecunu, ispiru, bona morte
Sinonimi e contrari
critériu
/
bara,
isprammeta
Modi di dire
csn:
r. de paperi = follu a rigas pro iscríere bene in paris; zúghere a r. una cosa (pane, dinari, abba, e gai) = pònniri isceti su tanti giustu, su chi bastat, sentza ndi perdimentai nudha; zúghere r. in sas cosas = fai is cosas cun critériu, arrexonendinci apitzus
Frasi
fortuna e sorte sunt chentza régula: bi cheret nudha a s'iscollare, unu! ◊ sa paradura fit una cosa connota e mancu su ricu si franghiat a cussa régula ◊ tocat a zúghere régula faedhendhe e faghindhe! ◊ sas tzias lu cheriant vene ma non b'isciant a li dare régula peruna ◊ est istudiendi is reglas de Newton
2.
sa maista iscudiat de régula a manus de sa part'e s'atza
4.
sas campanas tocheint sas régulas: bi aiat mortu una criadura naschidolza
Cognomi e Proverbi
prb:
sa régula faghet sa domo e chie no at régula no podet avantzare
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
règle,
modèle,
parcimonie
Inglese
rule,
law,
moderation,
model,
parsimony
Spagnolo
regla,
parsimonia
Italiano
règola,
nòrma,
modèllo,
parsimònia
Tedesco
Regel,
Lineal,
Mäßigung.
sàgama , nf Definizione
genia de forma po fàere a betu giustu calecuna cosa (de linna sa chi is muradores ponent po fàere guarnissas in is muros)
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
modèle
Inglese
shape
Spagnolo
escantillón
Italiano
sàgoma
Tedesco
Form.