cuformàre , vrb Definizione
fàere una cosa a cunforma a un'àtera
Sinonimi e contrari
addatare
Traduzioni
Francese
conformer
Inglese
to shape
Spagnolo
conformar
Italiano
conformare
Tedesco
gestalten.
forgiài , vrb Definizione
trebballare calecuna cosa (mescamente de ferru) giaendhodhi una forma / f. mincídius = contare o nàrrere fàulas
Sinonimi e contrari
folmare,
imbentai
Etimo
ctl., spn.
Traduzioni
Francese
former,
forger
Inglese
to shape,
to forge
Spagnolo
forjar
Italiano
foggiare,
forgiare
Tedesco
schmieden,
formen.
fraganàu , pps, agt Definizione
de fraganare; chi istat male meda, chi est a malu puntu
Sinonimi e contrari
afradhocu,
malacónciu,
traganau
2.
in unu tempus male fraganau, pupughinau de runza, ite amus a messare?! ◊ fit iscurtu e totu male fraganau ◊ sunt ghiraos dae sa gherra totu male fraganaos, imbetzaos, nechidaos in totu
Traduzioni
Francese
en mauvais état
Inglese
in bad shape
Spagnolo
malparado,
maltrecho
Italiano
malcóncio
Tedesco
zugerichtet.
irbrofodhàre , vrb Definizione
fàere o essire a fodhe, illargare, pigare un'àtera forma prus larga
Sinonimi e contrari
ilfodhonare,
infodhonare,
istiriolare,
sciabudhai,
sciadhonai,
sciodhai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
déformer
Inglese
to put out of shape
Spagnolo
deformar
Italiano
sformare
Tedesco
aus der Form bringen.
ischeàre , vrb: ischejare,
ischiare 1 Definizione
pigare e bogare de sa chea, o fintzes fàere su fossu coment'e a iscartadura po ndhe bogare una mata de fundhu; fàere coment'e unu fossu segandho a tundhu (de s'orrobba, de sa pasta téndhia o àteru) coment'e intrandhoche a mesu e torrandho a s'oru po dhi giare una forma, coment'e a cuidu, a curva (es. po fàere s'inghíriu de su tzugu, de su codhu, in bestimentu: is malloredhos – macarrones tundhos – s'ischeant a istrecadura cun su pódhighe mannu)/ i. un'imbreaghera = scexiai
Sinonimi e contrari
incheare,
ischifire,
scotai
Frasi
s'ischeat su carbone ◊ si li est alluta sa piatza belle e pronta a ischejare ◊ est andhau a ischejare sa chisina, in sa piatza brusiada
2.
su tretu de su suircu e de su trugu s'ischeat, in sa robba, pro chi su traste potat rúere menzus ◊ su piu cheret ischeadu a rodilla pro lu fàghere a bicos ◊ amus fatu macarrones tundhos ischeados a manu ◊ pisedhos, deo los ischio, sos macarrones, e bois los abberides e los cumponides chi no essat s'unu dae s'àteru! ◊ sos macarrones tundhos s'ischeant cun sa mata de su pódhighe mannu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
creuser,
donner une forme
Inglese
to hollow out,
to shape
Spagnolo
ahuecar,
cortar dando una forma
Italiano
incavare,
sagomare
Tedesco
aushöhlen,
modellieren.
malecumbinàu , agt Sinonimi e contrari
afrodhocu,
malacónciu,
malafrigongiau,
malecuncordu,
malefraganau
Traduzioni
Francese
mal assorti
Inglese
in bad shape
Spagnolo
harapiento
Italiano
malcombinato
Tedesco
zerlumpt,
schlampig,
schlecht gekleidet.
púba , nf: pupa 2,
pupia 2 Definizione
figura, comente si podet bíere cun paga lughe o de logu atesu, chi no si cumprendhet bene ite est, prus un'umbra chi no una cosa distinta; fintzes coment'e un'umbra po pecu a is ogos
Sinonimi e contrari
aupa,
fantàsima,
impupa,
mummutzoni,
pabusina,
pantama
Modi di dire
csn:
esserebbei pro sa pupa = in debbadas, po nudha; pònnere a ccn. a puba = a càstiu, pro dare tocamentu si bidet cosa; a pupa de iscuru = a iscuriu, po comenti si podit biri a s'iscuriu; èssere a pup'a pupa = acanta e fàcia apari; ghetare pupa = portai carena, petza, corpus bistu po sa mannària
Frasi
iat bistu in s'iscuriu duas pubas niedhas trogadas in dus sacus ◊ andhaiat che pupa in notes malas a compudare sa pastura ◊ a s'iscuru at bidu duas pupas ifatu de sos bitellos ◊ soe una pupa de umbras ◊ so biendhe una pupa in daesecus de su muru ◊ morzat chin totu sas pupias malas de sa cunsorza!
2.
prima de iscanzare die si est ischituladu e, a pupa de iscuru, est isérghidu a sa festa ◊ coment'e ómine ghetabat pacu pupa, ma cantu fit minore de carena fit mannu de coro
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
silhouette
Inglese
shape
Spagnolo
silueta,
perfil
Italiano
sàgoma
Tedesco
Profil.
sàgama , nf Definizione
genia de forma po fàere a betu giustu calecuna cosa (de linna sa chi is muradores ponent po fàere guarnissas in is muros)
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
modèle
Inglese
shape
Spagnolo
escantillón
Italiano
sàgoma
Tedesco
Form.