Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cuformàre , vrb Definitzione fàere una cosa a cunforma a un'àtera Sinònimos e contràrios addatare Tradutziones Frantzesu conformer Ingresu to shape Ispagnolu conformar Italianu conformare Tedescu gestalten.

forgiài , vrb Definitzione trebballare calecuna cosa (mescamente de ferru) giaendhodhi una forma / f. mincídius = contare o nàrrere fàulas Sinònimos e contràrios folmare, imbentai Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu former, forger Ingresu to shape, to forge Ispagnolu forjar Italianu foggiare, forgiare Tedescu schmieden, formen.

fraganàu , pps, agt Definitzione de fraganare; chi istat male meda, chi est a malu puntu Sinònimos e contràrios afradhocu, malacónciu, traganau 2. in unu tempus male fraganau, pupughinau de runza, ite amus a messare?! ◊ fit iscurtu e totu male fraganau ◊ sunt ghiraos dae sa gherra totu male fraganaos, imbetzaos, nechidaos in totu Tradutziones Frantzesu en mauvais état Ingresu in bad shape Ispagnolu malparado, maltrecho Italianu malcóncio Tedescu zugerichtet.

irbrofodhàre , vrb Definitzione fàere o essire a fodhe, illargare, pigare un'àtera forma prus larga Sinònimos e contràrios ilfodhonare, infodhonare, istiriolare, sciabudhai, sciadhonai, sciodhai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu déformer Ingresu to put out of shape Ispagnolu deformar Italianu sformare Tedescu aus der Form bringen.

ischeàre , vrb: ischejare, ischiare 1 Definitzione pigare e bogare de sa chea, o fintzes fàere su fossu coment'e a iscartadura po ndhe bogare una mata de fundhu; fàere coment'e unu fossu segandho a tundhu (de s'orrobba, de sa pasta téndhia o àteru) coment'e intrandhoche a mesu e torrandho a s'oru po dhi giare una forma, coment'e a cuidu, a curva (es. po fàere s'inghíriu de su tzugu, de su codhu, in bestimentu: is malloredhos – macarrones tundhos – s'ischeant a istrecadura cun su pódhighe mannu)/ i. un'imbreaghera = scexiai Sinònimos e contràrios incheare, ischifire, scotai Frases s'ischeat su carbone ◊ si li est alluta sa piatza belle e pronta a ischejare ◊ est andhau a ischejare sa chisina, in sa piatza brusiada 2. su tretu de su suircu e de su trugu s'ischeat, in sa robba, pro chi su traste potat rúere menzus ◊ su piu cheret ischeadu a rodilla pro lu fàghere a bicos ◊ amus fatu macarrones tundhos ischeados a manu ◊ pisedhos, deo los ischio, sos macarrones, e bois los abberides e los cumponides chi no essat s'unu dae s'àteru! ◊ sos macarrones tundhos s'ischeant cun sa mata de su pódhighe mannu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu creuser, donner une forme Ingresu to hollow out, to shape Ispagnolu ahuecar, cortar dando una forma Italianu incavare, sagomare Tedescu aushöhlen, modellieren.

malecumbinàu , agt Sinònimos e contràrios afrodhocu, malacónciu, malafrigongiau, malecuncordu, malefraganau Tradutziones Frantzesu mal assorti Ingresu in bad shape Ispagnolu harapiento Italianu malcombinato Tedescu zerlumpt, schlampig, schlecht gekleidet.

púba , nf: pupa 2, pupia 2 Definitzione figura, comente si podet bíere cun paga lughe o de logu atesu, chi no si cumprendhet bene ite est, prus un'umbra chi no una cosa distinta; fintzes coment'e un'umbra po pecu a is ogos Sinònimos e contràrios aupa, fantàsima, impupa, mummutzoni, pabusina, pantama Maneras de nàrrere csn: esserebbei pro sa pupa = in debbadas, po nudha; pònnere a ccn. a puba = a càstiu, pro dare tocamentu si bidet cosa; a pupa de iscuru = a iscuriu, po comenti si podit biri a s'iscuriu; èssere a pup'a pupa = acanta e fàcia apari; ghetare pupa = portai carena, petza, corpus bistu po sa mannària Frases iat bistu in s'iscuriu duas pubas niedhas trogadas in dus sacus ◊ andhaiat che pupa in notes malas a compudare sa pastura ◊ a s'iscuru at bidu duas pupas ifatu de sos bitellos ◊ soe una pupa de umbras ◊ so biendhe una pupa in daesecus de su muru ◊ morzat chin totu sas pupias malas de sa cunsorza! 2. prima de iscanzare die si est ischituladu e, a pupa de iscuru, est isérghidu a sa festa ◊ coment'e ómine ghetabat pacu pupa, ma cantu fit minore de carena fit mannu de coro Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu silhouette Ingresu shape Ispagnolu silueta, perfil Italianu sàgoma Tedescu Profil.

sàgama , nf Definitzione genia de forma po fàere a betu giustu calecuna cosa (de linna sa chi is muradores ponent po fàere guarnissas in is muros) Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu modèle Ingresu shape Ispagnolu escantillón Italianu sàgoma Tedescu Form.