eremíre , vrb Definizione arestare, nau de logu lassau in abbandhonu, chentza contivigiau, o de unu buschedu Sinonimi e contrari abriare, aferare, agrestare, imbastardai, imburdiri Traduzioni Francese rendre sauvage Inglese to make wild Spagnolo yermar Italiano inselvatichire Tedesco verwildern.

fèra , nf: vera Definizione totu is animales de sartu chi creschent desesi, arestes, de dónnia genia; animale areste mannu de tímere Modi di dire csn: assoladu che fera = solu deunudotu, sentza de cumpàngios nudha; fera russa = animales arestes mannos; feras de canali = su fedu de su capidógliu Frasi in custa catza mortale so una fera inzerriada ◊ sas feras sunt bene afufadas e no essint a pizu ◊ sos canes ant pesadu sa fera ◊ sunt unos contra a sos àteros a zisa de sas feras piús arestes ◊ cussu est solu che fera ◊ si sunt intanados che a sas feras Cognomi e Proverbi smb: Fera Traduzioni Francese faune sauvage Inglese wildlife Spagnolo fauna Italiano fàuna selvàtica, selvaggina Tedesco Wild.

fusighítu , nm Definizione rosa de ladhérighe, de margiani Sinonimi e contrari arrolàriu, arrosabburda, badherinu, pibirillò, rosagadhina, rosagràbina, tutussi Terminologia scientifica rbl, Rosa canina Etimo srd. Traduzioni Francese rose sauvage Inglese brier-rose Spagnolo rosal silvestre, escaramujo Italiano rosa selvàtica Tedesco Hundsrose.

guréu , nm Definizione (g. de campu) de totu is cardos, cussu chi prus si assimbígiat a sa cranciofa, bonu meda po alimentu siat sa crosta (po su prus) e siat su cambu e sa conca o pubúntzula; dhu narant fintzes a sa cranciofa, po su fundhu / is gureus = is cardalis, is campos postos a cranciofa Sinonimi e contrari bardueru, cardueru*, cardugureu / canciofa Frasi papaiat pane e gureu o limporra ◊ si arràngiat a bivi bendendu mungetas, gureu de sartu, canciofa ◊ su gureu est puncendu o est giai apillonau? 2. candu fia istudenti andau a acuai su gureu ◊ tengu unu cungiau postu a gureu po canciofa Terminologia scientifica rbz, Cynara cardunculus ssp. cardunculus Traduzioni Francese artichaut sauvage Inglese artichoke Spagnolo alcachofa, cardo Italiano carciòfo selvàtico Tedesco Artischocke, Kardone.

lànsana, lànsara , nf: làntzana, làscina, lassa, làssana Definizione est una genia de càule areste, coment'e ambulartza, ma faet prus isvilupu, a fògias prus mannas, e no s'ingollet po papare Sinonimi e contrari àntzala, cabiscu, caulina, chimedha, masaocu, pirisca Frasi in sa luzana cana bi faghet meda sa làscina Terminologia scientifica rba, Moricandia arvensis Etimo ltn. lapsana Traduzioni Francese moutarde sauvage (sénevé) Inglese mustard Spagnolo collejón Italiano sènape selvàtica Tedesco wilde Senf.

nabrèdha , nf: nabrighedha, narbedha, narbighedha, navrighedha, nerbaghedha, nerbedha Definizione genias de erba a fògias ladas largas, bonas fintzes po cura, in su frore sèberant coment'e unu butonedhu bonu a papare chi narant panemundhu, paneoro, panecau, panedha Sinonimi e contrari mafra, màrmara, marmarutza, narba, narbutza, palmutza Frasi sa narbedha a impacus fait a dha pònniri a is guronis ca dhus fait isciopai, ndi essit sa matéria e sanant Terminologia scientifica rbc, Malva parviflora, M. sylvestris Etimo srd. Traduzioni Francese mauve sauvage Inglese mallow Spagnolo malvilla menor, malva Italiano malvina, malva selvàtica Tedesco Malve, wilde Malve.

napòni 1 , nm Definizione napa o napu areste, genia de raba o cauledhu areste ogiosu Sinonimi e contrari cabiscu, caulina, lànsana, pirisca Terminologia scientifica rba, Brassica rapa Traduzioni Francese rave sauvage, colza Inglese bird-rape Spagnolo colza Italiano rapa selvàtica, còlza Tedesco Raps, Rübsamen, Rübsen.

palmútza , nf: parmúgia, parmutza, prammutza Definizione genias de erba a fògias ladas largas tundhatzas, bonas fintzes po cura, faent una genia de butonedhu bonu a papare chi narant panemundhu, paneoro, panedha / abba de p. = decotu de prammutza Sinonimi e contrari mafra, màrmara, marmarutza, nabredha, narbutza, narba, parmaredha / cdh. palmúcia Terminologia scientifica rbc, Malva parviflora, M. sylvestris Etimo srd. Traduzioni Francese mauve sauvage Inglese mallow Spagnolo malvilla, malva Italiano malvina, malva selvàtica Tedesco wilde Malve.

piàstu , nm: piraltu, pirastru, pirastu Definizione mata totu ispinosa (a ispinas grussas e longas) e frutu (upm) areste, una genia de pira pitichedhedha tundhita e asciuta, pedrosa (faet a dha papare candho est fata, unu pagu in colore de castàngia, a matza niedha, ca cherfa arreschet in su gúturu): est sa linna chi s'innestat a pira / favedhare a pirastru piriferchi = a brétiu Sinonimi e contrari piredhu / pirastrolu, piroi Frasi si si che sicat cussa inferchidura restas unu pirastru ismutzurradu! (Cubeddu)◊ lea una cuba de chelcu o de piraltu: si la pienas de binu gualtu mantenet su difetu fin'a moltu (Piras) 2. no apubu nudha, sa vista mi est cumentzendi a mancai: su nai ca portau is ogus che pirastu de monti! ◊ su pirastru est una frútora obescosa ◊ su pirastru como est cherfu, birde che a sa prunischedha Cognomi e Proverbi smb: Pirastru, Pirastu Terminologia scientifica mt, Pyrus spinosa Etimo ltn. pirastru(m) Traduzioni Francese poirier sauvage Inglese wild pear (tree) Spagnolo peral silvestre Italiano perastro Tedesco Holzbirne.

pirísca, pirísche, piríschia , nf Definizione una genia de càule areste Sinonimi e contrari àntzala, cabiscu, caulina, chimedha, lànsana, masaocu Terminologia scientifica rba, Moricandia arvensis Etimo srd. Traduzioni Francese moutarde sauvage Inglese charlock Spagnolo mostaza Italiano sènape selvàtica Tedesco Wandzwecke.

sorigèdha , nf: ciorisedha, sorixedha Definizione genia de erba (e su frutu puru) bona po fàere tinta orrúbia, tinta de sorixedha, po tínghere orrobba o fintzes àteru Sinonimi e contrari arrúbbia, atzotalimba, batalimba, colalati, pigalati, pitziculosa, ratalimba, rúgia, tintaruja Terminologia scientifica rba, Rubia peregrina Etimo srd. Traduzioni Francese garance sauvage Inglese madder Spagnolo rubia Italiano róbbia selvàtica Tedesco Färberröte.

«« Cerca di nuovo