boetòne , nm: buatone,
buatoni Definizione
genia de persona fata de istràcios po dh'apicare in bíngia a giagarare pigiones; fintzes persona mascarandho, bestia a màscara / passare s'innotzente a b. = ghetai sa nexi a chini no ndi tenit
Sinonimi e contrari
bustaglioni,
ispantamata,
malmuntone,
màscara,
mustagione
Frasi
malestidos e istratzulados pariamus sos buatones chi ponent in binza ◊ est faladu a terra a costa longa che unu buatone!
2.
custos boetones, cun cudha caratza longa de linna in cara, aiant una crispa mala chi faghiat a timire sa pisedhina
3.
a fora sos buatones: cun issos no si podet piús campare! ◊ sunt passendhe s'innotzente a buatone!
Etimo
cdh.
buattoni
Traduzioni
Francese
épouvantail
Inglese
puppet
Spagnolo
títere
Italiano
fantòccio
Tedesco
Vogelscheuche.
coligóli 1 , nm Definizione
genia de mustajone o mamutzone po giagarare crunculleos e àteros pigiones (e fintzes mamutzone de carrasegare)
Sinonimi e contrari
furriadolza,
mustagione,
tzacarradroxa
Frasi
a carrasegare fiat bestiu de coligoli ◊ pighiaus su coligoli a sos ballos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épouvantail à moineaux
Inglese
scarecrow
Spagnolo
espantajo
Italiano
cacciapàsseri
Tedesco
Vogelscheuche.
furriadòlza , nf: furriadòrgia,
furriadroxa Definizione
arrana de canna, genia de aina po sonare in chida santa; cosa apicada in is matas po fàere fuire is pigiones comente istat a su move move, furriandho
Sinonimi e contrari
forriarjola,
furrighedhu,
furriola,
sichirria,
straciarana,
tzacaredha,
tzirriajolu
/
furriedha,
ispantamata,
malmuntone,
mustagione,
uceomu
Frasi
fadeus duas dis de arroda, cun circulledhus, cannugas e furriadroxas, gara poética e cantu essit!
2.
seu che furriadroxa in logu de mata 'e figu, chi mancu su domigu si podit pausai! (D.Maccioni)◊ in bíngia dhue apo postu una furriadòrgia e is pigiones gei fuint ca paret chi dhue at unu tratore!
Terminologia scientifica
sjl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crécelle,
épouvantail
Inglese
tree-frog,
rattle,
scarecrow
Spagnolo
carraca,
espantajo
Italiano
raganèlla,
spauràcchio
Tedesco
Knarre,
Ratsche,
Rätsche,
Vogelscheuche.
ispantamàta, ispantamàtu, ispantamàtzu , nf, nm: ispantumata,
spantamata Definizione
mamutzone, cosa (prus che àteru, trastos prenos de fenu a bisura de persona) chi si ponet apicada in is matas po fàere a tímere is pigiones / a i. = a iscusi, chentza si dare a bídere o intèndhere, e fintzas gai pro assuconu
Sinonimi e contrari
furriadolza,
ispàurigu,
malapuba,
malmuntone,
mustagione,
pinnatzu 1,
tzacarradroxa,
uceomu
2.
no mi essas che cadhu a ispantamatzu! ◊ immui mi parit ca ses fadendu tropu ispantamatas! ◊ innantis l'ant isparatu pro ispantamatzu e apustis abberu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épouvantail
Inglese
scarecrow
Spagnolo
espantajo
Italiano
spauràcchio
Tedesco
Vogelscheuche.
maimòne, maimòni , nm Definizione
genia de bisura, màscara chi faet a tímere; genia de erba (chi ponent a fàere mustajones e coronas po fàere pròere…)/ bentu maimoni = maimullu, molinada, momonissa, torvellinu, trumúghine
3.
si pesat su bentu maimoni e ndi pinnigat sa piciochedha sentz'e donai a su babbu mancu su tempus de fai "zi"
Cognomi e Proverbi
smb:
Maimone, Mamone
Traduzioni
Francese
épouvantail
Inglese
scarecrow
Spagnolo
espantajo
Italiano
spauràcchio
Tedesco
Schreckbild,
Schreckgespenst.
malmuntòne , nm: malmutone,
mammuntone,
mammutzoni,
mamuntomo,
mamussone,
mamussoni,
mamutone,
mamutzone,
mamutzoni,
marmutone,
mulmutone,
mummutone,
mummutzoni,
mumuntzoni,
mumutone,
mumutzone,
mumutzoni Definizione
genia de ómine de istràcios o fenu bestiu chi si ponet apicau in is matas po fàere a tímere is pigiones: in su carrasegare de Mamujada su mamutone est una màscara, ómine bestiu in mastruca cun apicones mannos de sonàgias apicadas in is palas chi dónnia tanti faet sonare cun d-una iscutulada, sa cara mascarada cun sa bisera, e is insocadores aifatu po dhu cassare a latzu (a irfogu); fintzes ominedhu de nudha, de pagu contu
Sinonimi e contrari
aupa,
furriadolza,
ispantamata,
malapuba,
mustagione,
pinnatzu 1,
puba
Frasi
candho tentat sa binza no b'intrat unu puzone: la leant pro mammutone e no li màndhigant ua! ◊ cumparis veramente su chi ses… unu mummutone pro sos puzones ◊ candu pensu a certus mamussonis mi allupat su coru ◊ e deo inie morzendhe ficadu che unu malmutone! ◊ no bollu a nemus bestiu a mumuntzoni!◊ apu cuncodrau cussu mummutzoni po is pillonis
2.
no apu a nai ca tèngiu unu mumutzoni, gei est de ispreni pobidhu miu! ◊ cussu est unu mamutone, no at abbilidade e ne impita
Terminologia scientifica
sntz
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
épouvantail
Inglese
scarecrow
Spagnolo
espantajo
Italiano
spauràcchio
Tedesco
Vogelscheuche,
sardisches Kostüm.
mammói , nm: mommoi Sinonimi e contrari
babboi,
malapuba,
malmuntone,
mommoti
/
forasdenosu
Frasi
pàrgiu dèu puru unu mommoi trogau de lentzorus biancus ◊ is bècius sétzius in foras, impratiaus de su lugori de sa Luna, parint mommois!
Traduzioni
Francese
méchant loup,
épouvantail
Inglese
bowwow,
scarecrow
Spagnolo
coco
Italiano
baubau,
spauràcchio
Tedesco
Kinderschreck,
Vogelscheuche.
mustagiòne, mustajòni , nm Definizione
mastru de paza, figura a bisura de persona fata cun bestimentu béciu prenu de fenu po fàere a tímere is pigiones; nau de unu, chi est totu bestiu male, légiu meda de cara, isimpre, de pagu abbilidade
Sinonimi e contrari
boetone,
bustaglioni,
imbustajoni,
ispantamata,
malmuntone,
pabaratusa
Frasi
a primu imbucada mi fiat partu unu mustajoni ◊ est bestiu chi parit unu mustajoni ◊ dhi at fatu sa bestimenta aici a mindigu de parri unu mustajoni de bíngia!
Traduzioni
Francese
épouvantail (à moineaux)
Inglese
scarecrow
Spagnolo
espantajo
Italiano
spaventapàsseri
Tedesco
Vogelscheuche.
uceòmu , nm Definizione
su Zorzi chi si faet a carrasegare; genia de mamutzone po giagarare pigiones
Sinonimi e contrari
atziomo,
bisera,
furriadolza,
mustagione,
pinnatzu 1
Etimo
ltn.e
ecce homo
Traduzioni
Francese
épouvantail
Inglese
puppet,
scarecrow
Spagnolo
muñeco,
espantapájaros
Italiano
fantòccio,
spauràcchio per uccèlli
Tedesco
Vogelscheuche.