abboluíre , vrb Definizione
fàere torrare agoa, iscúdere a murros nau in su sensu de nàrrere cosa a unu coment'e brigandhodhu; castiare su bestiàmene paschendho passandhodhi totu a inghíriu a manera chi no andhet a s’afaiu
Sinonimi e contrari
abbruncai,
ammurrai,
arruncare,
atrempare,
chelcire,
irmurrare,
irruncare,
sbruncai
Traduzioni
Francese
rabattre
Inglese
to blunt
Spagnolo
rebatir
Italiano
rintuzzare
Tedesco
zurückschlagen.
auldàre , vrb: aurdare Definizione
atundhare s'atza de un'aina segante a fortza de dh’impreare
Sinonimi e contrari
angudrai,
ingudrai,
irburdare,
irmarrare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
émousser
Inglese
to blunt
Spagnolo
embotar
Italiano
ottùndere
Tedesco
abstumpfen.
aúldu , agt: aurdu 1 Definizione
nau de s'atza atundhada de un'aina po segare, chi no segat, chi no est acutzada
Sinonimi e contrari
angudru,
ingudru,
irburdadu,
irmarradu
Etimo
ltn.
gurdus
Traduzioni
Francese
émoussé
Inglese
blunt
Spagnolo
embotado
Italiano
smussato,
non affilato
Tedesco
abgestumpft.
ilbulzàre , vrb: irburzare,
isburzare,
irvurzare 1 Definizione
fàere o bogare pendhiligiones de unu trastu, de cosa téssia, in is oros a s’orrobba; pèrdere sa trama; pèrdere su filu de un’aina segante (lepedha, gurtedhu)
Sinonimi e contrari
afilinzonare,
afiriolae,
ifilognare,
illanivuzare,
irburgiulae,
irfiliocare,
irfilusare,
irfronzolare,
isfilitare,
issilare,
istèssere,
istramai,
scilionai,
sfibicitai,
spollaciai
/
ingurrai,
irmarrare
Frasi
cussu traste si est totu irburzendhe ◊ a sa robba li cheret fatu s'órulu ca sinono si che irburzat
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
effiler,
effranger
Inglese
to unravel,
to blunt,
to fringe
Spagnolo
desilachar,
desflecar
Italiano
sfilacciare,
sfrangiare
Tedesco
ausfasern,
ausfransen.
ingudrài , vrb: ingurdae,
ingurdai,
ingurdare,
ingurrai Definizione
essire o fàere ingudru, pagu segante, nau de s'atza de un'aina mescamente a fortza de dh'impreare
Sinonimi e contrari
angudrai,
auldare,
intusciai,
irburdare,
irdassai,
irgurdare,
irmarrare,
sgurdai
| ctr.
arrodai 1,
immolare
Frasi
arriscu de m'ingudrai s'arrasoja
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
émousser
Inglese
to blunt
Spagnolo
embotar
Italiano
ottùndere
Tedesco
abstumpfen.
ingúdru , agt: ingurdu 1 Definizione
nau de un'aina, chi no segat (a fortza de dh'impreare, e si narat fintzes de marra); nau de unu, chi no cumprendhet, chi cumprendhet cun dificurtade
Sinonimi e contrari
angudru,
auldu,
irburdadu,
irmarradu,
iscutzu 1
/
ingurru,
sgudru
| ctr.
arrodadu,
segante
Modi di dire
csn:
i. che un'arrasoja a s'imbressi = prus irmarradu de gai!…; tirai a ingurdu = fàghere una cosa a malaggana, a murrunzu
Frasi
gortedhu ingurdu segadidus ◊ po fai linna at pigau una càvuna ingudra ◊ marrendi in terra prena de perda su marroni essit luegus ingurdu
2.
cun su fenu puru su molenti tirat a ingurdu: no dhi praxit
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
émoussé
Inglese
blunt
Spagnolo
embotado
Italiano
ottuso,
non tagliènte
Tedesco
stumpf.
irmarràdu , pps, agt: irmarrau Definizione
de irmarrare; nau de aina, chi est totu a marras
Sinonimi e contrari
angudru,
ingudru,
ingurrau,
intusciau,
irburdadu,
mussedhau
/
cdh. smarrancatu
| ctr.
segante
Traduzioni
Francese
arrondi,
émoussé,
obtus
Inglese
blunt
Spagnolo
achaflanado,
embotado (lama)
Italiano
smussato,
ottuso
Tedesco
abgekantet,
stumpf.
irmarràre , vrb: ismarrare,
ismarriare Definizione
guastare s'atza a un'aina fata po segare
Sinonimi e contrari
angudrai,
auldare,
ingudrai,
ilmarratzare,
intusciai,
irburdare,
irdassai,
marrare 1
| ctr.
acuciai,
arrodai 1
Frasi
parimus rustràglios bestidos de ruinzu, irmarriados dae ruos de ferru (G.Maieli)◊ su rustàgliu meu no at ata: l'apo ismarradu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
arrondir,
émousser
Inglese
to blunt
Spagnolo
embotar
Italiano
smussare
Tedesco
abkanten.
ispitàre , vrb: spiciai Definizione
ispuntare, segare is puntas, su pitzu; bogare in croba o fai de pruàcia sa bide; segare unu bículu de su corgiolu a sa castàngia po dha pònnere a còere
Sinonimi e contrari
ispitighedhare,
ispuntai,
pitare,
trapare
Frasi
ca devet sas perdijas ispilire no s'ispitet sas úngias de sa manu! ◊ sa limba, si la zughes longa, ispitadila!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épointer,
couper le bout,
inciser
Inglese
to blunt,
to slit
Spagnolo
despuntar,
incidir
Italiano
spuntare,
incìdere
Tedesco
die Spitze abbrechen,
einschneiden.
ispuntài , vrb: ispuntare,
spuntai Definizione
segare is puntas, segare o guastare sa punta, tocare su binu nou; bogare cosa posta a punghidura; cumenciare a bogare, a essire sa punta; rfl. nau de is binos, essire aghedos, guastos
Sinonimi e contrari
ispitare,
scomai
/
essire
/
achedare 1
| ctr.
acuciai
Frasi
in binza semus ispuntendhe sa bide ◊ a faedhare male ses avesu: sa limma ti la deves ispuntare! (V.Congias)
3.
in Sardigna no passat dí chi no ispuntit unu frori de una mata
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épointer
Inglese
to blunt,
to cut the tip off,
to come up,
to become sour
Spagnolo
despuntar,
aparecer,
agriarse
Italiano
spuntare
Tedesco
die Spitze abbrechen.