carúmene , nm: carúmine Definizione
sa càscia, is ossos de un'animale mortu (e fintzes de su cristianu)
Sinonimi e contrari
ispéigu,
ispínnicu
Frasi
una tumba nos paret pienada de carúmenes púdidos e mortos ◊ si depia bolare fintzas a s'istedhu prus atesu, cun cales alas che tia pòdere trazare custu carúmene?
Traduzioni
Francese
charogne,
carcasse
Inglese
carrion
Spagnolo
carroña
Italiano
carógna,
carcame
Tedesco
Tierleiche.
carúngia, carúnza , nf Definizione
animale mortu, ispéigu: nau a disprétziu, àliga de muntonàrgiu; fintzes bisura, sa cara po su chi paret
Sinonimi e contrari
moltolzu
Frasi
innantis fipi un'avuzu po sa carunza
2.
no fiat prexada, antzis portada carúngia maba!
Traduzioni
Francese
charogne
Inglese
carrion
Spagnolo
carroña
Italiano
carógna
Tedesco
Tierleiche.
cóntzica , nf Definizione
unu pegus mortu de male e abbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe
Sinonimi e contrari
ispéigu,
moltolzu
Traduzioni
Francese
charogne
Inglese
carrion
Spagnolo
carroña
Italiano
carógna
Tedesco
Tierleiche.
ispéigu , nm: spegu Definizione
pegus mortu, pérdiu, abbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe
Sinonimi e contrari
carúmene,
cóntzica,
iscórtigu,
moltolzu,
steressu
Frasi
in altu si bidiant bolos de untulzos bramosos de godire sos ismulzos cun calchi ispéigu in punta de una serra (A.Casula)◊ sa Sardigna is istràngios dh'iant dividia coment’e un’ispéigu is intúrgios
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
charogne
Inglese
carrion
Spagnolo
carroña
Italiano
carógna,
béstia mòrta abbandonata
Tedesco
Aas.
moltólzu , nm: mortógiu,
mortógliu,
mortórgiu,
mortóriu,
mortorju,
mortorzu,
mortoxu,
motroxu,
multóriu,
murtógiu Definizione
pegus mortu, pérdiu, abbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe; bochimentu de animales e gente; logu chi dhue at pegus o persona morta, inue est totugantu mortu o no dhue at singiale de vida, de movimentu, fintzes sa funtzione po che portare su mortu a campusantu / is mortórius = totu su tempus chi, in chida santa, no si sonant sas campanas (de s'incravamentu a sas allegrias)
Sinonimi e contrari
cóntzica,
ispéigu
/
bochimentu
Modi di dire
csn:
ghetàresi a mortorju = betàresi a burbas mortas, ghetaisí a s'abbramia che animali a su spéigu, a morti tzurpa; zanna, domo, logu serradu a mortóriu = coment'e chi siant mortus totus, chi no dhoi siat prus nemus; dòlere a mortóriu = meda, de pàrrere morindhe; èssere unu mortóriu, nadu de unu logu = chi no dhoi at genti, movimentu, ispàssiu; genia de frastimu: Su mortóriu sa bidha li paghet! = essiri pòberu a s'úrtimu puntu; sudoratu a mortógliu = sueradu totu ifustu, a una murca de suore
Frasi
sos abbilastros sunt arrodiados a su mortorzu ◊ parent canes iscudèndhesi a moltolzu ◊ bi godit solu si biet mortórgiu, annanno de fogile in fogile (A.Zedde)
2.
ant arrestau a unu po su motroxu de Bissenti
3.
sa bichina fit relizonosa e si prestaiat a cada mortóriu ◊ ant àpidu sa zanna serrada a mortóriu ◊ custa bidha est unu mortóriu! ◊ cussu logu ti at a pàrriri unu mortóriu ◊ at pagadu su mortóriu a su preíderu
4.
pro su dinare s'ómine si ghetat a mortorju
Cognomi e Proverbi
prb:
a su mortorzu current sos corvos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
charogne,
abattage,
enterrement
Inglese
murder,
carrion,
funeral
Spagnolo
carroña,
matanza,
entierro
Italiano
carógna,
béstia mòrta,
uccisióne,
mortòrio
Tedesco
Aas,
Kadaver (animale),
Leiche (cristianu),
Tötung,
ausgestorbener Ort.
mortorzéri , agt Definizione
chi andhat aifatu de is mortògios, chi cricat mortógiu
Sinonimi e contrari
mortorgiali
Frasi
ses atatu chei s'ae mortorzera (G.A.Cossu)◊ sempre subra de sas ruinas sas aes mortorzeras faghent festa!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
qui cherche des charognes
Inglese
carrion searcher
Spagnolo
carroñero
Italiano
che va alla ricérca di carógne
Tedesco
aassuchend.