àghimu , nm: àmiche,
àmighe,
àmigu Definizione
su gancitu de su fusu de filare; s'amu po piscare
Sinonimi e contrari
ampile,
amu,
gamu,
gantzitu
Terminologia scientifica
ans
Etimo
ltn.
hamicus
Traduzioni
Francese
hameçon
Inglese
hook (fish)
Spagnolo
anzuelo
Italiano
amo
Tedesco
Angelhaken,
Fischangel.
ampíle , nm: arpile Definizione
genia de unchinu, de gànciu
Sinonimi e contrari
àncara
/
àmiche,
càncara 1,
grafale,
rúnchinu 1
Traduzioni
Francese
gond
Inglese
hook
Spagnolo
arpón
Italiano
arpióne
Tedesco
Haken.
apicadòlza, apicadólzu, apicadórgiu , nf, nm: apicadorzu,
apicadroxu Definizione
obbilu o palu po apicare cosa, css. cosa inue si dhue podet apicare (es. pértiga)
Sinonimi e contrari
impicadórgiu,
obbibi,
rocu
Frasi
àghina, mela e pira apo in s'apicadolza…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crochet,
piton
Inglese
hook
Spagnolo
percha,
colgadero
Italiano
appiccatóio
Tedesco
Haken.
assabédhu , nm Definizione
gancitu po cannacas, cadenas, asas, fintzes po limbatzu de is sonàgias
Sinonimi e contrari
gantzitu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petite agrafe
Inglese
small hook
Spagnolo
ganchete,
corchete
Italiano
gancétto
Tedesco
kleiner Haken.
cancarròne, cancarròni , nm Definizione
aina fata cun sa punta atrotigada (a manera de arresurtare un'àngulu prus istrintu de 90 grados); gànciu po aconciare su fogu
Sinonimi e contrari
ancarone,
ancrúgiu,
cancaritu,
gànciu,
unchinu
2.
s'apu a biri a bacedhus, fatus a cancarroni morendu me in sa bia!
Terminologia scientifica
ans
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
croc
Inglese
hook
Spagnolo
gancho,
garfio
Italiano
rampino
Tedesco
Haken.
carabàtu , nm: caravatu,
caravatzu Definizione
ferru acancarronau
Sinonimi e contrari
amu,
cancaritu,
cancarroni,
gànciu,
unchinu
Terminologia scientifica
ans
Etimo
spn.
garabato
Traduzioni
Francese
crochet
Inglese
hook
Spagnolo
garabato
Italiano
gàncio,
fèrro adunco
Tedesco
Haken.
cròco , nm: crocu Definizione
puncione o crau po acapiare is barcas apare; genia de unchinu o cancarrone intrau in màniga po piscare arritzones; genia de gànciu po mantènnere o assegurare una genna de no si ndhe apèrrere, fatu a bisura de triàngulu
Sinonimi e contrari
àncara,
badhadori,
càncara 1,
grafale,
grifone
Traduzioni
Francese
crochet,
gond,
harpon
Inglese
hook
Spagnolo
gancho,
arpón
Italiano
gàncio,
arpióne
Tedesco
Haken.
gàmu , nm Definizione
genia de cancarrone o gànciu pitichedhu po piscare fatu a manera de intrare in buca de su pische ma chi no ndhe potzat essire / parai is gamus = betare sos amos; erba de gamu = Astragalus hamosus (faet sa tega chi paret unu gànciu, acancarronada)
Sinonimi e contrari
àghimu,
amu*,
gànciu
Frasi
seu essiu a chitzi cun is istrepus po sa pisca: canna, lentza, prumu, gamus e sa tremulígia frisca ◊ cancuna borta, o mari, a su piscadori dhi fais perdi pisci, arretza e gamu
2.
passamu su noti piegau che gamu, acarraxau cun d-una burrixedha
Terminologia scientifica
ans
Traduzioni
Francese
hameçon
Inglese
hook (fish)
Spagnolo
anzuelo
Italiano
amo
Tedesco
Angelhaken.
gancítu , nm: gantzitu Definizione
min. de gànciu, gànciu piticu e fintzes un'aina de carafatare, po ndhe bogare s'istupa bècia de is barcas
Sinonimi e contrari
àghimu,
assabedhu,
gancixedhu
Traduzioni
Francese
gaffe (mar.)
Inglese
small hook
Spagnolo
corchete,
descalcador
Italiano
gancetto
Tedesco
kleiner Haken,
Häkchen.
gànciu , nm, agt: aggànciu,
cànciu 1,
gantzu Definizione
orrugu de cosa (mescamente de ferru) fatu cun punta a unchinu, acancarronau a una parte a manera de intrare in calecuna lóriga, de arrèschere o mantènnere una cosa (es. is gennas): su gànciu de unu bestimentu podet èssere mascu o fémina (duas partes chi s’intrant apare); ferru o àteru fatu a cancarrone po apicare cosa; nau de unu, ómine chi bolet fémina (ma no tanti sériu, in crica de aprofitare); su pl. a logos est una genia de tapeto cun disegnu totu a gàncios / min. gancixedhu, gantzitu / genias de gànciu: de apicai, de gisterra, de sa porta, de su frenu, de àncora, de giminera
Sinonimi e contrari
amu,
cancaritu,
cancarroni,
carabatu,
unchinu
Modi di dire
csn:
fai a gànciu = indortigare a gantzu, unchinare; ghetai su gànciu = furare; o segat, o fait gantzus = depet andhare o a bonas o a malas, comente andhat andhat; corra gància = corramenta unchinada a gantzu; gantzu marinu = cussu de is navis, (in cobertantza, nau de ccn.) susuncu spaciau; gànciu de tragu = gantzu ue s'intrat cosa de leare a trazu, a tira (fintzas in màchinas e càmios); èssere a unu gantzu de su fritu = atitirighendi de su frius
Frasi
tzocat sa gianna e nudha: tandho che catzat su gantzu e intrat a sa domo ◊ mi ant arrogau su gànciu de tragu, in sa màchina mia
2.
a unu gantzu sas manos o, sinono, a trudha: nachi no furades nudha tratendhe a nois che macos! ◊ tra fàmine e fritu, allorigadu a unu gantzitu at a mòrrere che sórighe in sa tana
Cognomi e Proverbi
smb:
Ganciu, Ganzittu, Ganzu
Traduzioni
Francese
crochet,
croc,
harpon,
grappin
Inglese
hook,
harpoon
Spagnolo
gancho,
arpón
Italiano
gàncio,
arpióne,
rampino
Tedesco
Haken.
ingaitzàre , vrb Definizione
aferrare, pigare cun fortza, arrèschere in calecuna cosa
Sinonimi e contrari
aferrai,
aggafai,
agganciai,
aggarrai,
leai
/
arrancare,
arrèschere,
ingatzinai
Frasi
tiu Barore aiat ingaitzadu sa dente cun sa tenatza ◊ sos corros a su chelvu si che li sunt ingaitzados in sos ratos bàscios de sas àlvures
Traduzioni
Francese
saisir,
s'accrocher
Inglese
to hook
Spagnolo
enganchar
Italiano
agganciare
Tedesco
zuhaken.
portamantédhu, portamantèlla , nm, nf Definizione
genia de trastu prantau o postu in su muru, a gàncios ue faet a dhue apicare bestimentu, o fintzes de àtera genia po apicare bestimentu in armàdiu
Sinonimi e contrari
apicorrobba
Etimo
itl.
portamantello
Traduzioni
Francese
portemanteau
Inglese
clothes hook
Spagnolo
perchero
Italiano
attaccapanni
Tedesco
Kleiderhaken,
Kleiderständer.
pudagiòla, pudagiólu , nf, nm: pudajola,
pudajolu,
pudijola,
putajola Definizione
aina pitica, a bisura de càvana, de pigare a una manu, a màniga curtza, nada deosi ca faet a pudare / p. cun sa istrazona = chi portat sa chighirista in su tolu
Sinonimi e contrari
fudatza,
pruàcia,
pudatone,
pudatzola
/
ttrs. pudajora
Frasi
est intradu a su giardinu cun sa pudajola a ndhe segare su rú
Terminologia scientifica
ans
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
émondoir
Inglese
prining hook
Spagnolo
podadera,
podón
Italiano
potatóio
Tedesco
Hippe.
unchinàre , vrb: aunchinare Definizione
atrotigare, fàere a gànciu, a cancarrone, nau de gente puru
Sinonimi e contrari
acancarronae,
ancujare,
unchinedhare
/
atzumborai,
ingobbedhare
Frasi
cun sos annos s'est unchinadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
recourber en croc
Inglese
to bend like a hook
Spagnolo
encorvar
Italiano
piegare ad uncino
Tedesco
hakenförmig krümmen.
unchínu, únchinu , nm, agt: uncinu,
untzinu,
úntzinu Definizione
css. cosa fata a cancarrone, cun sa punta atrotigada a una parte, a gànciu, a manera de arrèschere pigandho o tirandho cosa, es. pértiga longa po abbasciare cambos de una mata ingollendho su frutu segada in su tretu créschiu a frochidha e lassandho unu de is duos cambos curtzu; css. cosa atrotigada o incrubada / devotu a nostra segnora de s'u. = (nau de ccn.) est unu furuncu, ungrudu, acostumat a furai
Sinonimi e contrari
amu,
àncara,
gànciu
/
acancarronau,
ónchinu,
unchinadu
| ctr.
daretu,
ténneru
Frasi
istaiant dae s'arvorinu fintzas a s'úrtimu filu de luche chin s'ischina a únchinu, messanne ◊ pro ndhe abbassiare cussu rampu bi cheret un'unchinu ◊ s'ispina de s'abe selvidora est fata a únchinu ◊ como a sa betzesa, cussa fémina est ancujada che unchinu
2.
zughet su nasu únchinu
Etimo
ltn.
uncinus
Traduzioni
Francese
croc
Inglese
hook
Spagnolo
garfio
Italiano
uncino
Tedesco
Haken.