acambitài , vrb Definizione
andhare a passu istirau, lestru, camminare impresse
Sinonimi e contrari
iscambaritare,
iscoscitare,
scambitai
Frasi
acambita ca ti acambitu fiat arribbau a Gonnoscodina ◊ setzint a gropas e acambitant, allirgus che pasca ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant acambitendi conca a sa crésia ◊ tui ti nci essis e acambitas: si no, ti tocu de puntada de pei!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gigoter
Inglese
to kick about
Spagnolo
zanquear,
andar deprisa
Italiano
sgambettare
Tedesco
ausschreiten,
trippeln.
acumbuài , vrb: acumburai,
acumerare,
cumerare* Definizione
si narat de is animales candho cràchidant artzandho ambos cúmburos impare, giare cumeradas, mescamente candho s'animale no bolet andhare (in cobertantza, si narat fintzes de gente chi cadredhat); pònnere is cúmburos in terra a cicire
Sinonimi e contrari
acromai,
arrebedhai,
calchedhare,
carcinai,
screnciai
/
arrampedhai,
arrebbellai
/
sècere
Frasi
su burricu est acumbuendi ca non boit a dhu tocai
2.
ita ses fadendi, ti ponis a acumburai?! (D.Maccioni)◊ si ndi est andara acumbuendi parèt un’ègua in domas, ma ge dha passat!
3.
las aiat atzapatas una ritza e s'àtera acumerata in terra ◊ a su fitzu l'aiat bistu, a s'ingrenucata comente fit, acumerànnesi supra sos carcantzos
Traduzioni
Francese
regimber,
ruer
Inglese
to kick (out)
Spagnolo
cocear
Italiano
ricalcitrare
Tedesco
ausschlagen.
cadagulàre , vrb Definizione
giare craches
Sinonimi e contrari
calchidare,
carcinai
Traduzioni
Francese
ruer
Inglese
to kick (out)
Spagnolo
patalear (persona),
patear,
cocear (animale)
Italiano
scalciare
Tedesco
ausschlagen.
càlche , nf, nm: carce,
carche,
carci,
cartze,
crache Definizione
cracada o calada de pei, cropu giau cun su pei, mescamente nau de animales chi iscudent cun is peis de asegus
Sinonimi e contrari
càlchida,
càrcini
Modi di dire
csn:
sas calches de sas laras = is corrus de sa buca; dàresi carches a culu (cosa chi no faghet!)= no ndh'àere perunu dispiaghere; sos úrtimos craches = corpos chi s'animale daet innantis de istirare sas ancas, morindhe; torrare su crache a ccn. = pagaresindhe, de un'ofesa; dare su calche de s'àinu a ccn.= torràreli male pro bene
Frasi
a torrare su calche a su molente si restat de siéntzia chepare ◊ irighedha sas carches chi mi at dadu, cussu poledhu, comente li so acurtziadu!…◊ azummai mi aiat mortu cun cussu carche chi mi at dadu, s'ebba!
2.
a mi ndhe dao de carches a culu si ti che andhas!…◊ de cantu istao bene mi tiraio calches a sa coa… (P.Pisurzi)
Etimo
ltn.
calce(m)
Traduzioni
Francese
ruade
Inglese
kick
Spagnolo
patada,
coz
Italiano
càlcio
Tedesco
Fußtritt.
calchedhàre , vrb: carchedhare,
crachedhare Definizione
tirare craches, mòvere a cropu is cambas, pistare is peis a terra coment'e protesta
Sinonimi e contrari
acromai,
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
arrebedhai,
calchidare,
callidare,
carcinai,
iscumbarare,
screnciai
Frasi
est carchedhendhe che un'ambidha ◊ como chi ti apo in manu so cuntentu, o ti altzes o ti fales o carchedhes!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
regimber
Inglese
to kick (out)
Spagnolo
recalcitrar,
cocear
Italiano
ricalcitrare
Tedesco
ausschlagen.
càlchida , nf, nm: càlchidu,
càlchiu,
càrchida,
càrchide,
càrchidu,
càrciga,
cràchida,
cràchidu Definizione
cropu chi is animales giaent cun is peis de asegus
Sinonimi e contrari
calche,
càrcini
Frasi
una corríncia, sendhe in pitzinnia, càrchidos si betaiat in sa coa ◊ cussu poledhu candho si sapit zente acurtzu si bortat a càrchides ◊ ti acurtzas a su molente e dhi pones sa fune, però chistionadhu, sinono ti che aporrit crachi cràchida. (M.Deiana)◊ su pastore est curtu a ischirriare su bitelledhu dae sos cràchidos de sa mama, chi no ndhe agguantat s’aggheju
Cognomi e Proverbi
prb:
a torrare su càrchidu a s'àinu dolet piús a tie
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ruade
Inglese
kick
Spagnolo
coz,
patada
Italiano
càlcio
Tedesco
Huftritt.
calchidàre , vrb: carchidare,
carchitare,
caschidare 1,
crachidare Definizione
giare craches, pigare a craches
Sinonimi e contrari
acalciare,
acromai,
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
calchedhare,
calchizare,
callidare,
carcinai,
iscumbarare,
screnciai
Frasi
s'àinu a bortas càrchidat puru ◊ peri su poledhu càrchidat e órriat ◊ podera bene su pè de s'àinu po lu ferrare: mih chi cràchidat!
2.
che cadhos si fuint repellados, alburados e postos a crachidare
Etimo
ltn.
calcitrare
Traduzioni
Francese
ruer
Inglese
to kick
Spagnolo
cocear,
recalcitrar
Italiano
scalciare,
ricalcitrare
Tedesco
ausschlagen.
calchizàre , vrb Definizione
giare craches, pigare a craches
Sinonimi e contrari
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
calchedhare,
calchidare,
carcinai,
screnciai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
donner des coups de pied,
ruer
Inglese
to kick
Spagnolo
cocear
Italiano
scalciare
Tedesco
ausschlagen.
carcinài , vrb: acarcinai,
carcinari,
cracinai,
cranciai,
crancinai Definizione
giare craches, pigare a craches; fàere cun tzacu, a dispetu, sa cosa chi unu no bolet
Sinonimi e contrari
acromai,
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
calchedhare,
calchidare,
incumerare,
screnciai
/
cadredhai
Frasi
su molenti at apuntau is peis e at carcinau ◊ bandant a sartai e a cranciai, ca funt cumenti a mobentis in s'arxoba! ◊ ti arregordas candu dh'iat cranciau su cuadhu? ◊ su muenti cràcinat a peis paris
2.
a mamma dha fatzu carcinai ma no mi coju cun d-unu béciu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
donner des coups de pied
Inglese
to kick (out)
Spagnolo
cocear
Italiano
scalciare
Tedesco
ausschlagen.
càrcini , nm: càrcinu,
cràcinu,
crànciu (cràn-ci-u)
Definizione
cropu chi is animales giaent cun is peis de asegus
Sinonimi e contrari
calche,
càlchida,
cumerada
Frasi
unu crànciu de ègua a barras!…◊ su muenti tirat càrcinus ◊ dhu portant una poriga de tzius: est a cràncius che unu mobenti!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ruade
Inglese
kick
Spagnolo
patada
Italiano
càlcio
Tedesco
Huftritt.
scambitài , vrb Definizione
nau mescamente de pipios, mòvere is cambas, istare a su move move cun is cambas
Sinonimi e contrari
acambitai,
iscambaritare,
sciampitai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gigoter
Inglese
to kick about
Spagnolo
patalear
Italiano
sgambettare
Tedesco
strampeln.