Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

acambitài , vrb Definitzione andhare a passu istirau, lestru, camminare impresse Sinònimos e contràrios iscambaritare, iscoscitare, scambitai Frases acambita ca ti acambitu fiat arribbau a Gonnoscodina ◊ setzint a gropas e acambitant, allirgus che pasca ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant acambitendi conca a sa crésia ◊ tui ti nci essis e acambitas: si no, ti tocu de puntada de pei! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gigoter Ingresu to kick about Ispagnolu zanquear, andar deprisa Italianu sgambettare Tedescu ausschreiten, trippeln.

acumbuài , vrb: acumburai, acumerare, cumerare* Definitzione si narat de is animales candho cràchidant artzandho ambos cúmburos impare, giare cumeradas, mescamente candho s'animale no bolet andhare (in cobertantza, si narat fintzes de gente chi cadredhat); pònnere is cúmburos in terra a cicire Sinònimos e contràrios acromai, arrebedhai, calchedhare, carcinai, screnciai / arrampedhai, arrebbellai / sècere Frases su burricu est acumbuendi ca non boit a dhu tocai 2. ita ses fadendi, ti ponis a acumburai?! (D.Maccioni)◊ si ndi est andara acumbuendi parèt un’ègua in domas, ma ge dha passat! 3. las aiat atzapatas una ritza e s'àtera acumerata in terra ◊ a su fitzu l'aiat bistu, a s'ingrenucata comente fit, acumerànnesi supra sos carcantzos Tradutziones Frantzesu regimber, ruer Ingresu to kick (out) Ispagnolu cocear Italianu ricalcitrare Tedescu ausschlagen.

cadagulàre , vrb Definitzione giare craches Sinònimos e contràrios calchidare, carcinai Tradutziones Frantzesu ruer Ingresu to kick (out) Ispagnolu patalear (persona), patear, cocear (animale) Italianu scalciare Tedescu ausschlagen.

càlche , nf, nm: carce, carche, carci, cartze, crache Definitzione cracada o calada de pei, cropu giau cun su pei, mescamente nau de animales chi iscudent cun is peis de asegus Sinònimos e contràrios càlchida, càrcini Maneras de nàrrere csn: sas calches de sas laras = is corrus de sa buca; dàresi carches a culu (cosa chi no faghet!)= no ndh'àere perunu dispiaghere; sos úrtimos craches = corpos chi s'animale daet innantis de istirare sas ancas, morindhe; torrare su crache a ccn. = pagaresindhe, de un'ofesa; dare su calche de s'àinu a ccn.= torràreli male pro bene Frases a torrare su calche a su molente si restat de siéntzia chepare ◊ irighedha sas carches chi mi at dadu, cussu poledhu, comente li so acurtziadu!…◊ azummai mi aiat mortu cun cussu carche chi mi at dadu, s'ebba! 2. a mi ndhe dao de carches a culu si ti che andhas!…◊ de cantu istao bene mi tiraio calches a sa coa… (P.Pisurzi) Ètimu ltn. calce(m) Tradutziones Frantzesu ruade Ingresu kick Ispagnolu patada, coz Italianu càlcio Tedescu Fußtritt.

calchedhàre , vrb: carchedhare, crachedhare Definitzione tirare craches, mòvere a cropu is cambas, pistare is peis a terra coment'e protesta Sinònimos e contràrios acromai, acumbuai, arrampedhai, arrebbellai, arrebedhai, calchidare, callidare, carcinai, iscumbarare, screnciai Frases est carchedhendhe che un'ambidha ◊ como chi ti apo in manu so cuntentu, o ti altzes o ti fales o carchedhes! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu regimber Ingresu to kick (out) Ispagnolu recalcitrar, cocear Italianu ricalcitrare Tedescu ausschlagen.

càlchida , nf, nm: càlchidu, càlchiu, càrchida, càrchide, càrchidu, càrciga, cràchida, cràchidu Definitzione cropu chi is animales giaent cun is peis de asegus Sinònimos e contràrios calche, càrcini Frases una corríncia, sendhe in pitzinnia, càrchidos si betaiat in sa coa ◊ cussu poledhu candho si sapit zente acurtzu si bortat a càrchides ◊ ti acurtzas a su molente e dhi pones sa fune, però chistionadhu, sinono ti che aporrit crachi cràchida. (M.Deiana)◊ su pastore est curtu a ischirriare su bitelledhu dae sos cràchidos de sa mama, chi no ndhe agguantat s’aggheju Sambenados e Provèrbios prb: a torrare su càrchidu a s'àinu dolet piús a tie Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ruade Ingresu kick Ispagnolu coz, patada Italianu càlcio Tedescu Huftritt.

calchidàre , vrb: carchidare, carchitare, caschidare 1, crachidare Definitzione giare craches, pigare a craches Sinònimos e contràrios acalciare, acromai, acumbuai, arrampedhai, arrebbellai, calchedhare, calchizare, callidare, carcinai, iscumbarare, screnciai Frases s'àinu a bortas càrchidat puru ◊ peri su poledhu càrchidat e órriat ◊ podera bene su pè de s'àinu po lu ferrare: mih chi cràchidat! 2. che cadhos si fuint repellados, alburados e postos a crachidare Ètimu ltn. calcitrare Tradutziones Frantzesu ruer Ingresu to kick Ispagnolu cocear, recalcitrar Italianu scalciare, ricalcitrare Tedescu ausschlagen.

calchizàre , vrb Definitzione giare craches, pigare a craches Sinònimos e contràrios acumbuai, arrampedhai, arrebbellai, calchedhare, calchidare, carcinai, screnciai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu donner des coups de pied, ruer Ingresu to kick Ispagnolu cocear Italianu scalciare Tedescu ausschlagen.

carcinài , vrb: acarcinai, carcinari, cracinai, cranciai, crancinai Definitzione giare craches, pigare a craches; fàere cun tzacu, a dispetu, sa cosa chi unu no bolet Sinònimos e contràrios acromai, acumbuai, arrampedhai, arrebbellai, calchedhare, calchidare, incumerare, screnciai / cadredhai Frases su molenti at apuntau is peis e at carcinau ◊ bandant a sartai e a cranciai, ca funt cumenti a mobentis in s'arxoba! ◊ ti arregordas candu dh'iat cranciau su cuadhu? ◊ su muenti cràcinat a peis paris 2. a mamma dha fatzu carcinai ma no mi coju cun d-unu béciu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu donner des coups de pied Ingresu to kick (out) Ispagnolu cocear Italianu scalciare Tedescu ausschlagen.

càrcini , nm: càrcinu, cràcinu, crànciu (cràn-ci-u) Definitzione cropu chi is animales giaent cun is peis de asegus Sinònimos e contràrios calche, càlchida, cumerada Frases unu crànciu de ègua a barras!…◊ su muenti tirat càrcinus ◊ dhu portant una poriga de tzius: est a cràncius che unu mobenti! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ruade Ingresu kick Ispagnolu patada Italianu càlcio Tedescu Huftritt.

scambitài , vrb Definitzione nau mescamente de pipios, mòvere is cambas, istare a su move move cun is cambas Sinònimos e contràrios acambitai, iscambaritare, sciampitai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gigoter Ingresu to kick about Ispagnolu patalear Italianu sgambettare Tedescu strampeln.

«« Torra a chircare