acumbuài , vrb: acumburai,
acumerare,
cumerare* Definizione
si narat de is animales candho cràchidant artzandho ambos cúmburos impare, giare cumeradas, mescamente candho s'animale no bolet andhare (in cobertantza, si narat fintzes de gente chi cadredhat); pònnere is cúmburos in terra a cicire
Sinonimi e contrari
acromai,
arrebedhai,
calchedhare,
carcinai,
screnciai
/
arrampedhai,
arrebbellai
/
sècere
Frasi
su burricu est acumbuendi ca non boit a dhu tocai
2.
ita ses fadendi, ti ponis a acumburai?! (D.Maccioni)◊ si ndi est andara acumbuendi parèt un’ègua in domas, ma ge dha passat!
3.
las aiat atzapatas una ritza e s'àtera acumerata in terra ◊ a su fitzu l'aiat bistu, a s'ingrenucata comente fit, acumerànnesi supra sos carcantzos
Traduzioni
Francese
regimber,
ruer
Inglese
to kick (out)
Spagnolo
cocear
Italiano
ricalcitrare
Tedesco
ausschlagen.
cadagulàre , vrb Definizione
giare craches
Sinonimi e contrari
calchidare,
carcinai
Traduzioni
Francese
ruer
Inglese
to kick (out)
Spagnolo
patalear (persona),
patear,
cocear (animale)
Italiano
scalciare
Tedesco
ausschlagen.
calchedhàre , vrb: carchedhare,
crachedhare Definizione
tirare craches, mòvere a cropu is cambas, pistare is peis a terra coment'e protesta
Sinonimi e contrari
acromai,
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
arrebedhai,
calchidare,
callidare,
carcinai,
iscumbarare,
screnciai
Frasi
est carchedhendhe che un'ambidha ◊ como chi ti apo in manu so cuntentu, o ti altzes o ti fales o carchedhes!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
regimber
Inglese
to kick (out)
Spagnolo
recalcitrar,
cocear
Italiano
ricalcitrare
Tedesco
ausschlagen.
calchidàre , vrb: carchidare,
carchitare,
caschidare 1,
crachidare Definizione
giare craches, pigare a craches
Sinonimi e contrari
acalciare,
acromai,
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
calchedhare,
calchizare,
callidare,
carcinai,
iscumbarare,
screnciai
Frasi
s'àinu a bortas càrchidat puru ◊ peri su poledhu càrchidat e órriat ◊ podera bene su pè de s'àinu po lu ferrare: mih chi cràchidat!
2.
che cadhos si fuint repellados, alburados e postos a crachidare
Etimo
ltn.
calcitrare
Traduzioni
Francese
ruer
Inglese
to kick
Spagnolo
cocear,
recalcitrar
Italiano
scalciare,
ricalcitrare
Tedesco
ausschlagen.
calchizàre , vrb Definizione
giare craches, pigare a craches
Sinonimi e contrari
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
calchedhare,
calchidare,
carcinai,
screnciai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
donner des coups de pied,
ruer
Inglese
to kick
Spagnolo
cocear
Italiano
scalciare
Tedesco
ausschlagen.
carcinài , vrb: acarcinai,
carcinari,
cracinai,
cranciai,
crancinai Definizione
giare craches, pigare a craches; fàere cun tzacu, a dispetu, sa cosa chi unu no bolet
Sinonimi e contrari
acromai,
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
calchedhare,
calchidare,
incumerare,
screnciai
/
cadredhai
Frasi
su molenti at apuntau is peis e at carcinau ◊ bandant a sartai e a cranciai, ca funt cumenti a mobentis in s'arxoba! ◊ ti arregordas candu dh'iat cranciau su cuadhu? ◊ su muenti cràcinat a peis paris
2.
a mamma dha fatzu carcinai ma no mi coju cun d-unu béciu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
donner des coups de pied
Inglese
to kick (out)
Spagnolo
cocear
Italiano
scalciare
Tedesco
ausschlagen.
marrài , vrb: marrare,
marrari Definizione
trebballare sa terra a marra, a marrone, fintzes a marrita comente si faet cun is laores po s'erba; arrasigare cun is peis in terra, comente faent is animales (mescamente is cuadhos, is molentes)/ marrai a tallu abertu = bogare ràllia, segare sa terra a ràllia (tzapendhe a fundhu e totu pínniga)
Sinonimi e contrari
marrinzedhare,
marronare,
tzapare
/
tzampitare
/
aterrinai,
marragiadai,
marrascedhai,
marrazare,
marritai,
pateare,
raspare 1
Frasi
sa bíngia boit marrada ◊ sa mere mi at brigadu ca no li marro bene sa chipudha ◊ maridu meu che est marrendhe a die intrea in sas ràglias
2.
fit fémina bona: andhaiat a marrare sos laores, sos ortos e a fàghere sa líscia in sas domos anzenas
4.
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
piocher,
gratter
Inglese
to hoe,
to paw
Spagnolo
cavar,
cocear,
patalear
Italiano
zappare,
zampeggiare
Tedesco
hacken,
scharren.
marritài, marritàre , vrb Definizione
trebballare sa terra (mescamente laores, cosa prantada) a marrita, a tzapita; arrasigare in terra cun is peis de ananti, comente faent is animales (pruschetotu cuadhos e molentes)
Sinonimi e contrari
marricocai,
marruntzedhare,
marruschedhare,
tzampitare
/
marrai,
marragiadai,
marrazare,
pateare
Frasi
apustis marritadu duas o tres vias, su trigu l'isargaiant a manu
2.
s'achetu est sèmpere marritanne, isconchinanne e cricanne de si arburare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
piocher,
sarcler
Inglese
to hoe
Spagnolo
escardar,
cocear
Italiano
zappettare,
sarchiare
Tedesco
jäten,
leicht behacken.