balentínu , nm: bolentinu,
bolletinu 1,
bullentinu,
bullitinu 1 Definizione
ispaitu, codriola de cànnau, lentza po piscare, po imbodhigare in sa bardúfola, fintzes grussa po iscúdere
Sinonimi e contrari
cannabitu,
cordedha,
filadissa,
funedhu,
ispaitu,
lentzinu,
restiga 1,
toroneu,
tzunghedhu
Cognomi e Proverbi
smb:
Balentinu
Etimo
itl.t
bollentino
Traduzioni
Francese
cordelette,
ficelle
Inglese
little rope
Spagnolo
cordita
Italiano
cordicèlla
Tedesco
Schnürchen.
baralícu , nm: barralicu,
barrallicu Definizione
genia de bardúfola pitichedha chi si faet girare cun is pódhighes, a bàtoro afaciadas cun d-una lítera iscrita: P (pone), M (mesu, metade), T (totu), N (nudha), chi bolent nàrrere su chi depet fàere su giogadore chi dh’at betada segundhu sa lítera chi presentat candho si firmat (pònnere e aciúnghere àteru a sa posta, bínchere sa metade, o totu, o nudha) / barrallicus = cocoedhos de mare; barrallicu longu = animaledhu de mare a corza tosta, itl. torricèlla; b. veru = àtera creze gai etotu, itl. còno del Mediterràneo
Sinonimi e contrari
badharincu,
pone,
pimpirimponi
Frasi
in sa noti de Paschixedha giogàst a barrallicu cun mei
2.
arrumbulant in sa menti is arregordus, fúrriant a lestru che barralicus!
Cognomi e Proverbi
prb:
su barrallicu essit puru a ponni!
Terminologia scientifica
ggs
Traduzioni
Francese
toupie à quatre faces,
toton
Inglese
little spinning,
teetotum top
Spagnolo
perinola
Italiano
girlo
Tedesco
eine Kreiselsorte,
Nimmgib.
barríta 1 , nf Definizione
min. de barra 1: genia de ferru chi si faet iscúrrere aintru de lórigas o guidas po serrare un'apertura o parte de un'apertura
Sinonimi e contrari
barcioni,
passadore 1,
passante 1
Traduzioni
Francese
petite barre,
câble
Inglese
little bar
Spagnolo
barrita
Italiano
spranghétta
Tedesco
kleiner Riegel.
bentitzólu , nm Definizione
min. de bentu, bentu de pagu contu, lenu
Sinonimi e contrari
bentichedhu,
frina,
sisia 2
/
cdh. vinticiolu
Frasi
bellu, mih, custu bentitzolu: est faghindhe una bella friscura ◊ est bentitzolu e a brusiare no faghet ca nos podet fuire su fogu
Traduzioni
Francese
brise
Inglese
little wind
Spagnolo
brisa
Italiano
venticèllo
Tedesco
leichter Wind,
Brise.
bícru , nm: bígiu,
bigru,
bigu,
biju,
bricu,
icru,
víciu Definizione
su fígiu o fedu de una baca candho est de pagu tempus, de naschidórgiu fintzes a una paja de meses, siat mascu o fémina / bicru marinu = igumarras, o lampu de igumarras / min. bighighedhu
Sinonimi e contrari
fricu
Frasi
sa baca nostra at fatu unu bellu bigru ◊ in beranu giogant allegros sos bígios ◊ sas bacas a irrúilos tucaiant pro allatare sos bigros
Etimo
ltn.
viclus
Traduzioni
Francese
jeune veau
Inglese
little calf
Spagnolo
ternero,
becerro
Italiano
vitellino
Tedesco
Kälbchen.
birrichèdha , nf Definizione
min. de birra po ampudhita de birra
Traduzioni
Francese
petite bière
Inglese
little bottle of beer
Spagnolo
cerveza pequeña
Italiano
birroncino
Tedesco
Seidel.
bracuítu , nm: bricuitu,
brucuitu,
bruculitu,
brucullitu Definizione
genia de broca pitichedha a tzugu longhitu; genia de tamata longhita
Sinonimi e contrari
brochiolu
/
lorighedha
Frasi
at pigau su brucuitu a portai unu tzicu de piriciou ◊ chi ti arregalis meda, faci de bruculitu! ◊ in cussu bricuitu àcua no ndi capit: piga sa màriga manna!
Terminologia scientifica
stz
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
broc,
cruche
Inglese
little jug
Spagnolo
jarrita
Italiano
brocchétta
Tedesco
Krüglein.
bratzichédhu , nm Definizione
min. de bratzu, bratzu de pipiu
Sinonimi e contrari
bratzitu
Traduzioni
Francese
bras
Inglese
little arm
Spagnolo
bracito
Italiano
braccino
Tedesco
kleiner Arm.
buchichèdha , nf: buchixedha Definizione
min. de buca
Sinonimi e contrari
bucaredha
Traduzioni
Francese
petite bouche
Inglese
pretty little mouth
Spagnolo
boquita
Italiano
boccùccia
Tedesco
Mündchen.
bugía , nf: busia Definizione
istiàrica, candhela de chera; fintzes una genia de candheleri, pratígliu po pònnere sa candhela istrantagiada
Sinonimi e contrari
candeba,
istiàrica
Cognomi e Proverbi
smb:
Busia
Traduzioni
Francese
bougie
Inglese
little candle
Spagnolo
vela,
candela
Italiano
candelina
Tedesco
kleine Kerze.
burbúja , nf Definizione
genia de essidura in sa pedhe chi si faet in matéria
Sinonimi e contrari
brúgula,
buizola
Traduzioni
Francese
pustule
Inglese
little pimple
Spagnolo
pústula
Italiano
pustolina
Tedesco
kleine Pustel.
cabbúsciu , nm: cambúciu 1,
cambúsciu,
cambussu Definizione
genia de bonetedhu o careta chi ammontat totu sa conca de su pipiu lassandho solu sa cara (ma dhu ponet fintzes gente manna); segundhu su costúmene, genia de careta po aguantare is pilos arregortos
Sinonimi e contrari
cabiscione,
cambussinu,
careta
/
capiabi,
iscafiotu
Frasi
tocat a preparai is cambuscedhus, is pannitzus e is latzadas po su pipiu ◊ seu acabbendi su cambúciu po su pipiu ca est acanta a nàsciri
2.
a fustei no dhi fidamu mancu su pisitu a cambúsciu!
Terminologia scientifica
bst
Etimo
ctl.
cambuix
Traduzioni
Francese
bonnet
Inglese
little cap,
bonnet
Spagnolo
cofia
Italiano
cuffiétta
Tedesco
Häubchen.
cacallonédhu , nm Definizione
min. de cacallone
Traduzioni
Francese
petit con
Inglese
little turd
Spagnolo
capullo
Italiano
stronzètto
Tedesco
Kotwürstchen.
caixèdha 1 , nf Definizione
genia de cau marinu; marragau de mare o caita / c. niedhutza = chlidonias nigra (itl. mignattino); caixedha peis arrúbius = chlidonias leucoptera (itl. mignattino alibianche)
Sinonimi e contrari
caita
Terminologia scientifica
pzn, larus minutus, sterna hirundo
Traduzioni
Francese
sterne commun
Inglese
little gull
Spagnolo
golondrina de mar
Italiano
gabbianèllo,
stèrna comune
Tedesco
Zwergmöwe.
callèdha , nf Definizione
sa cane fémina, a minore
Sinonimi e contrari
callúcia,
catedha
Cognomi e Proverbi
smb:
Calledda
Terminologia scientifica
anall
Traduzioni
Francese
petite chienne
Inglese
little dog
Spagnolo
perra pequeña
Italiano
cagnétta
Tedesco
kleine Hündin.
carrítu , nm Definizione
min. de carru, carru piticu, mescamente su chi si faent is piciochedhos giogandho
Sinonimi e contrari
carrixedhu
Frasi
po giúchere custa robba su maritu moviat chin su carritu e sos cadhos dae su sera innantis po andhare a Núgoro e garrigare àteru
2.
pro zogare duos boes de cau de triguíndia, su pudhedru de canna, unu carritu de ortixu
Terminologia scientifica
ggs
Traduzioni
Francese
charreton
Inglese
little cart
Spagnolo
carrito
Italiano
carrettino
Tedesco
kleiner Handwagen.
carvedhútzu , nm Definizione
min. de carvedhu, crebedhu piticu, de pagas capacidades
Traduzioni
Francese
tête de linotte,
cervelet
Inglese
little brain
Spagnolo
mente limitada
Italiano
cervellino,
cervellétto
Tedesco
kleines Gehirn,
Kleingehirn.
catedhína , nf Definizione
catzedhos medas; nau in cobertantza de su feduliu puru, de is iscolanos e àteros piticos
Sinonimi e contrari
catedhàmine
Frasi
cussa essit a ziru sempre cun sa catedhina de sos fizos ifatu ◊ su mastru fit cun sa catedhina de sos iscolanos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
troupe de petits chiens,
groupe de gens
Inglese
a group of little dogs,
sequence of people staying behind like dogs
Spagnolo
banda de cachorros
Italiano
insième di cagnolini,
codazzo di persóne
Tedesco
Gruppe von Hündchen,
Schwarm.
catzólu , nm Definizione
genia de pigione de istàinu e de paule: in Sardigna solu in passada
Sinonimi e contrari
coaciolu,
gangorredha
/
acabussoni 1
Terminologia scientifica
pzn, podiceps nigricollis
Traduzioni
Francese
petit grèbe
Inglese
little grebe
Spagnolo
zampullín cuellinegro
Italiano
svasso pìccolo
Tedesco
Schwarzhalstaucher.
cerbinèdha , nf Definizione
fedu fémina piticu de su crebu
Terminologia scientifica
anar
Traduzioni
Francese
petite biche
Inglese
little doe
Spagnolo
pequeña femina del ciervo
Italiano
cervétta
Tedesco
junge Hirschkuh.