abbericúngia, abbericúnza , nf, avb: abberigunza, abericúngia, aberigúngia, aberrigúngia, aberrigunza, apericunza Definizione genia de bobboitedhu chi faet meda asuta de is pedras o àteru de úmidu, de forma ovale e cucurúciu, in colore de chinisu, si serrat e faet a bisura de birilla si dhu tocant; avb. (aperigúngia = a aperigúngia) nau de un'apertura, chi si aperit e tancat fatuvatu, chi no est ne totu aperta e ne totu tancada; in cobertantza, si narat puru po su cristianu candho faet duas caras, candho no si cumprendhet bene comente s'at a cumportare Sinonimi e contrari pedigúngia, pirigúngia, poburedha, procumuntoni, centubeis Frasi sintzu, muschitu, iscrafajonis, suigas, arxas e aberigúngias… est una brigúngia su nci bivi, in cussu logu! 2. est a s'abbericúngia ◊ at lassau sa porta a abbericúngia ◊ is de su bixinau depint èssi a genna aperigúngia, castiendi… ◊ sa fentana fiat aperigúngia po nci essí su fragu de s'atúfidu 3. cuss'ómini est unu aberigúngia! Terminologia scientifica crp, upm, philoscia muscorum, porcellio laevis, armadillium granulatum Etimo srd. Traduzioni Francese cloporte Inglese porcellino laevis, smooth slater Spagnolo cochinilla Italiano onisco Tedesco Assel.

allisài, allisàre , vrb: allisciare, allisiare, allixare, lisai Definizione fàere lisu, passare ccn. cosa po fàere bellu unu materiale; nau in cobertantza, cricare de pigare sa gente cun imbrímbinos, a frandhigos, abantandhodha po si lassare cumbínchere Sinonimi e contrari apianare, illisiare, impranai / allosingai, frandhigare, improsae, insabonai, lígnere Frasi su paone cun su bicu si allixat sa… persone! ◊ is perdas de s'arriu dhas at allisadas s'àcua ◊ cussu códulu est allixadu dae s'abba ◊ allixare sos pilos 2. indeosadu mi l'isto a s'allixa allixa faedhèndheli che a fémina in camixa Etimo srd. Traduzioni Francese polir, flatter Inglese to smooth, to toady to Spagnolo alisar, adular Italiano levigare, lisciare, adulare Tedesco glätten, schmeicheln.

canúsu , nm Definizione genia de piscigani no tanti mannu (si podet papare) Sinonimi e contrari canisca, musciola Terminologia scientifica psc, mustelus mustelus, m. asterias Traduzioni Francese émissole Inglese smooth hound Spagnolo mustela Italiano palómbo Tedesco Glatthai.

illisiàre , vrb: illissiare Definizione aparigiare, fàere lisu, passare ccn. cosa po fàere bellu; fintzes fuire de manos, nau de cosa lisa Sinonimi e contrari allisai Frasi innantis de rispòndhere, mannoi si at illissiadu sa barba ◊ seo abbaidanne una codedha illisiada de riu 2. custa cosa ti che illísiat che un'ambidha! Traduzioni Francese lisser Inglese to smooth Spagnolo alisar Italiano lisciare Tedesco glätten, polieren.

lísciu , agt, nm: lísiu, líssiu 1, lissu, lisu Definizione nau de cosas, chi a dhas tocare no faent arrèschere nudha, o, de logu, chi est pranu pranu (dhu narant fintzes de chie no portat pilos in conca); nau de papares, chi funt pagu cundhios, simples simples Sinonimi e contrari lígiu 1, pianu / conchispilidu | ctr. aprighizonadu, arraspiosu, arrescidhosu, grispu Modi di dire csn: lisu che sa seda = lísiu lísiu; fai una cosa lisa, a sa lisa = de sa manera prus simple, chentza dificurtade, chentza cosas in prus; túndiu a sa lisa = a rapu; l. de suore = sudori meda, chi calat alliscinendi; mércuris de lísciu = s'incràs de su martis de carrasegare; èssere o pònnere lisu terra = a paris a terra, in terra Frasi emus a bolli arrugas lisas e deretas, ma depeus passai in mòri istrintu e trotu ◊ no caminist in s'arrigàngiu ca is arrocas lísias fàinti liscinai ◊ portat sa faci lisa lisa che iscróciu de ou ◊ su mari oi est lisu coment'e s'ollu 2. a su piga e fala, fit isalenendhe, a limba fora e a líscios de suore ◊ est tota die a líscios de suore, triballendhe 3. faimí un'assiguratzioni lisa lisa, ca no bollu ispendi meda! ◊ unu teniat bàtero o chimbe burdos e sa zente naiant: Cussu dhu faet a sa lisa, chentza condòs! ◊ ant fatu s'isposóriu a sa lisa Cognomi e Proverbi smb: Lisu Etimo srd. Traduzioni Francese lisse Inglese smooth Spagnolo liso Italiano lìscio, levigato Tedesco glatt.

ràsidu , agt Definizione chi est fatu a rasu Sinonimi e contrari rasau Traduzioni Francese ras Inglese smooth Spagnolo raso, liso Italiano raso Tedesco glatt, flach.

«« Cerca di nuovo