benandàda, benandhàda , nf Definizione
dinare chi si lassat a chie serbit in ristorantes, tzilleris o àteru deasi; cosa chi si giaet o chi si torrat de bona manu
Sinonimi e contrari
bonamanu,
ingraenzu
/
arregalu,
donu,
istrina
2.
si che lis gighes su casu de Pasca ti dant sa benandhada
Traduzioni
Francese
pourboire
Inglese
tip
Spagnolo
propina
Italiano
mància
Tedesco
Trinkgeld.
bonamànu , nf Definizione
su chi si giaet a chie torrat una cosa a su mere chi dh'at pérdia o po torrare una cosa furada
Sinonimi e contrari
benandada,
ingraenzu
Frasi
si betat su bandhu: chie at àpidu custu pinzos lu diat in caserma, chi b'at una bonamanu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
récompense
Inglese
tip
Spagnolo
recompensa
Italiano
mància,
ricompènsa
Tedesco
Lohn.
ferrítu , nm Definizione
orrugu de ferru piticu, fine; agu de mígia, genia de aina, de ferru o àteru metallu, longhitu e fine, a punta, po fàere tessíngiu a manu (ferritu de fai mígias)
Sinonimi e contrari
busa,
busoni
Modi di dire
csn:
fàghere in ferritos = triballare, tèssere sa lana a ferritos (pro fàghere peuncos, gorfos e gai); macarrones de ferritu = fatos a busa, longhitos, fines e istampaos a zisa de canna
3.
titia chi tenzo fritu, no lu poto baliare… macarrones de ferritu ndhe cherio manigare!
Terminologia scientifica
ans
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
aiguille à tricoter
Inglese
tip,
spindle
Spagnolo
aguja de media
Italiano
ferrétto
Tedesco
kleines Eisen,
Stricknadel,
Häkelnadel.
grangéu , nm: granzeo,
granzeu Sinonimi e contrari
apagnamentu,
àssiu
/
benandada,
bonamanu,
donu,
ingraenzu,
recumpensa
Frasi
amus ancora manos de grangeu pro novellos imbérrios ◊ ringràtzio si custu libbru bos restat che granzeu aggradessidu! ◊ sos metzanos abbratzant sa vindita e lis paret balanzu e granzeu daghi in coro anzenu l'ant iscrita (F.Dedola)◊ in altu sinnet bisados beranos de paghe e vida noa, birendhe in manos frútures in granzeu de sa fadiga! (G.Fiori)◊ cussas sunt peleas chena unu grangeu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gratification,
pourboire,
offre
Inglese
offering,
tip
Spagnolo
gratificación,
propina
Italiano
gratificazióne,
mància,
offèrta
Tedesco
Gratifikation,
Trinkgeld,
Angebot,
Spende.
ispuntài , vrb: ispuntare,
spuntai Definizione
segare is puntas, segare o guastare sa punta, tocare su binu nou; bogare cosa posta a punghidura; cumenciare a bogare, a essire sa punta; rfl. nau de is binos, essire aghedos, guastos
Sinonimi e contrari
ispitare,
scomai
/
essire
/
achedare 1
| ctr.
acuciai
Frasi
in binza semus ispuntendhe sa bide ◊ a faedhare male ses avesu: sa limma ti la deves ispuntare! (V.Congias)
3.
in Sardigna no passat dí chi no ispuntit unu frori de una mata
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épointer
Inglese
to blunt,
to cut the tip off,
to come up,
to become sour
Spagnolo
despuntar,
aparecer,
agriarse
Italiano
spuntare
Tedesco
die Spitze abbrechen.
istrína , nf: strina,
ustrina Definizione
cosa chi si giaet in donu, a regalu; nau in cobertantza, cun dispraxere, dannu mannu, pelea, múngia
Sinonimi e contrari
agatadura,
arregalu,
benandhada,
donu,
presente,
trina 2
Frasi
a is piciochedhus chi andant addonguendi de geca in geca sa genti dhis fait istrinas: nuxi, méndula, durcis ◊ mi depeis fàere s'istrina de mi giare unu pagu de pisu ◊ a chie che portat s'arregalu a su nonnu torrant sas istrinas
2.
za l'at tenta s'istrina, odheu, a che li mòrrere unu fizu mannu!…
Etimo
ctl., spn.
estrena
Traduzioni
Francese
étrenne,
offre,
pourboire
Inglese
gift,
tip,
offer
Spagnolo
estrena,
donación
Italiano
strènna,
offèrta,
mància
Tedesco
Geschenk,
Trinkgeld.