benandàda, benandhàda , nf Definitzione
dinare chi si lassat a chie serbit in ristorantes, tzilleris o àteru deasi; cosa chi si giaet o chi si torrat de bona manu
Sinònimos e contràrios
bonamanu,
ingraenzu
/
arregalu,
donu,
istrina
2.
si che lis gighes su casu de Pasca ti dant sa benandhada
Tradutziones
Frantzesu
pourboire
Ingresu
tip
Ispagnolu
propina
Italianu
mància
Tedescu
Trinkgeld.
bonamànu , nf Definitzione
su chi si giaet a chie torrat una cosa a su mere chi dh'at pérdia o po torrare una cosa furada
Sinònimos e contràrios
benandada,
ingraenzu
Frases
si betat su bandhu: chie at àpidu custu pinzos lu diat in caserma, chi b'at una bonamanu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
récompense
Ingresu
tip
Ispagnolu
recompensa
Italianu
mància,
ricompènsa
Tedescu
Lohn.
ferrítu , nm Definitzione
orrugu de ferru piticu, fine; agu de mígia, genia de aina, de ferru o àteru metallu, longhitu e fine, a punta, po fàere tessíngiu a manu (ferritu de fai mígias)
Sinònimos e contràrios
busa,
busoni
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere in ferritos = triballare, tèssere sa lana a ferritos (pro fàghere peuncos, gorfos e gai); macarrones de ferritu = fatos a busa, longhitos, fines e istampaos a zisa de canna
3.
titia chi tenzo fritu, no lu poto baliare… macarrones de ferritu ndhe cherio manigare!
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
aiguille à tricoter
Ingresu
tip,
spindle
Ispagnolu
aguja de media
Italianu
ferrétto
Tedescu
kleines Eisen,
Stricknadel,
Häkelnadel.
grangéu , nm: granzeo,
granzeu Sinònimos e contràrios
apagnamentu,
àssiu
/
benandada,
bonamanu,
donu,
ingraenzu,
recumpensa
Frases
amus ancora manos de grangeu pro novellos imbérrios ◊ ringràtzio si custu libbru bos restat che granzeu aggradessidu! ◊ sos metzanos abbratzant sa vindita e lis paret balanzu e granzeu daghi in coro anzenu l'ant iscrita (F.Dedola)◊ in altu sinnet bisados beranos de paghe e vida noa, birendhe in manos frútures in granzeu de sa fadiga! (G.Fiori)◊ cussas sunt peleas chena unu grangeu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gratification,
pourboire,
offre
Ingresu
offering,
tip
Ispagnolu
gratificación,
propina
Italianu
gratificazióne,
mància,
offèrta
Tedescu
Gratifikation,
Trinkgeld,
Angebot,
Spende.
ispuntài , vrb: ispuntare,
spuntai Definitzione
segare is puntas, segare o guastare sa punta, tocare su binu nou; bogare cosa posta a punghidura; cumenciare a bogare, a essire sa punta; rfl. nau de is binos, essire aghedos, guastos
Sinònimos e contràrios
ispitare,
scomai
/
essire
/
achedare 1
| ctr.
acuciai
Frases
in binza semus ispuntendhe sa bide ◊ a faedhare male ses avesu: sa limma ti la deves ispuntare! (V.Congias)
3.
in Sardigna no passat dí chi no ispuntit unu frori de una mata
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
épointer
Ingresu
to blunt,
to cut the tip off,
to come up,
to become sour
Ispagnolu
despuntar,
aparecer,
agriarse
Italianu
spuntare
Tedescu
die Spitze abbrechen.
istrína , nf: strina,
ustrina Definitzione
cosa chi si giaet in donu, a regalu; nau in cobertantza, cun dispraxere, dannu mannu, pelea, múngia
Sinònimos e contràrios
agatadura,
arregalu,
benandhada,
donu,
presente,
trina 2
Frases
a is piciochedhus chi andant addonguendi de geca in geca sa genti dhis fait istrinas: nuxi, méndula, durcis ◊ mi depeis fàere s'istrina de mi giare unu pagu de pisu ◊ a chie che portat s'arregalu a su nonnu torrant sas istrinas
2.
za l'at tenta s'istrina, odheu, a che li mòrrere unu fizu mannu!…
Ètimu
ctl., spn.
estrena
Tradutziones
Frantzesu
étrenne,
offre,
pourboire
Ingresu
gift,
tip,
offer
Ispagnolu
estrena,
donación
Italianu
strènna,
offèrta,
mància
Tedescu
Geschenk,
Trinkgeld.