benandàda, benandhàda , nf Definitzione dinare chi si lassat a chie serbit in ristorantes, tzilleris o àteru deasi; cosa chi si giaet o chi si torrat de bona manu Sinònimos e contràrios bonamanu, ingraenzu / arregalu, donu, istrina 2. si che lis gighes su casu de Pasca ti dant sa benandhada Tradutziones Frantzesu pourboire Ingresu tip Ispagnolu propina Italianu mància Tedescu Trinkgeld.
bonamànu , nf Definitzione su chi si giaet a chie torrat una cosa a su mere chi dh'at pérdia o po torrare una cosa furada Sinònimos e contràrios benandada, ingraenzu Frases si betat su bandhu: chie at àpidu custu pinzos lu diat in caserma, chi b'at una bonamanu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu récompense Ingresu tip Ispagnolu recompensa Italianu mància, ricompènsa Tedescu Lohn.
ferrítu , nm Definitzione orrugu de ferru piticu, fine; agu de mígia, genia de aina, de ferru o àteru metallu, longhitu e fine, a punta, po fàere tessíngiu a manu (ferritu de fai mígias) Sinònimos e contràrios busa, busoni Maneras de nàrrere csn: fàghere in ferritos = triballare, tèssere sa lana a ferritos (pro fàghere peuncos, gorfos e gai); macarrones de ferritu = fatos a busa, longhitos, fines e istampaos a zisa de canna 3. titia chi tenzo fritu, no lu poto baliare… macarrones de ferritu ndhe cherio manigare! Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aiguille à tricoter Ingresu tip, spindle Ispagnolu aguja de media Italianu ferrétto Tedescu kleines Eisen, Stricknadel, Häkelnadel.
grangéu , nm: granzeo, granzeu Sinònimos e contràrios apagnamentu, àssiu / benandada, bonamanu, donu, ingraenzu, recumpensa Frases amus ancora manos de grangeu pro novellos imbérrios ◊ ringràtzio si custu libbru bos restat che granzeu aggradessidu! ◊ sos metzanos abbratzant sa vindita e lis paret balanzu e granzeu daghi in coro anzenu l'ant iscrita (F.Dedola)◊ in altu sinnet bisados beranos de paghe e vida noa, birendhe in manos frútures in granzeu de sa fadiga! (G.Fiori)◊ cussas sunt peleas chena unu grangeu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gratification, pourboire, offre Ingresu offering, tip Ispagnolu gratificación, propina Italianu gratificazióne, mància, offèrta Tedescu Gratifikation, Trinkgeld, Angebot, Spende.
ispuntài , vrb: ispuntare, spuntai Definitzione segare is puntas, segare o guastare sa punta, tocare su binu nou; bogare cosa posta a punghidura; cumenciare a bogare, a essire sa punta; rfl. nau de is binos, essire aghedos, guastos Sinònimos e contràrios ispitare, scomai / essire / achedare 1 | ctr. acuciai Frases in binza semus ispuntendhe sa bide ◊ a faedhare male ses avesu: sa limma ti la deves ispuntare! (V.Congias) 3. in Sardigna no passat dí chi no ispuntit unu frori de una mata Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu épointer Ingresu to blunt, to cut the tip off, to come up, to become sour Ispagnolu despuntar, aparecer, agriarse Italianu spuntare Tedescu die Spitze abbrechen.
istrína , nf: strina, ustrina Definitzione cosa chi si giaet in donu, a regalu; nau in cobertantza, cun dispraxere, dannu mannu, pelea, múngia Sinònimos e contràrios agatadura, arregalu, benandhada, donu, presente, trina 2 Frases a is piciochedhus chi andant addonguendi de geca in geca sa genti dhis fait istrinas: nuxi, méndula, durcis ◊ mi depeis fàere s'istrina de mi giare unu pagu de pisu ◊ a chie che portat s'arregalu a su nonnu torrant sas istrinas 2. za l'at tenta s'istrina, odheu, a che li mòrrere unu fizu mannu!… Ètimu ctl., spn. estrena Tradutziones Frantzesu étrenne, offre, pourboire Ingresu gift, tip, offer Ispagnolu estrena, donación Italianu strènna, offèrta, mància Tedescu Geschenk, Trinkgeld.