abertài , vrb: abetai,
ibertare Definizione
istare o abbarrare cun s’idea chi ccn. o calecuna cosa bèngiat o acontessat, si averet / abetau siast! = ispeta!
Sinonimi e contrari
aisetare,
aispetare*,
arreare,
aspeare,
asseare 1,
firmai,
ispetare,
tratèniri
Frasi
seus abetendidhu, ma no est lómpiu ◊ chi estus abetau sa essida de su soli si fut tocau de cúrriri! ◊ sciadadedha, s'isposa, tenit ora abetendu!…◊ totus abetamus custa dí po arriciri giogus ca assinunca no si ndi comporànt
2.
abetau siast, no ti ndi andis innantis de s'ora! ◊ ah, balla, immó fusta abetara, lah!…
Traduzioni
Francese
attendre
Inglese
to wait for
Spagnolo
esperar
Italiano
aspettare,
attèndere
Tedesco
warten.
acrodhàre , vrb: aggradhare 1,
aggrodhare Definizione
intanare, cuare comente faet su grodhe, su margiane, ibertandho a furare ccn. cosa, abbasciare, su si pònnere abbasciaos coment’e po no si fàere a bíere
Sinonimi e contrari
abbuare,
acuae,
ammacionai,
apatai,
atanai
Frasi
si acrodhaiat in d-un'istrintorzu, betaiat sa sanna de su rú a s'anzone colendhe e che lu tiraiat ◊ si est acrodhadu acurtzu a una mata de chessa a fàghere de bisonzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se terrer,
être aux aguets
Inglese
to go back to one's den,
to lie in wait
Spagnolo
esconderse,
estar alen acecho
Italiano
rintanarsi,
stare in agguato
Tedesco
sich verkriechen,
auf der Lauer liegen.
aisetàre , vrb: iscetare 2 Definizione
lassare passare tempus, istare fintzes a candho acontesset calecuna cosa, tènnere ibertu, isperàntzia de lòmpere a calecuna cosa o de intrare in podere de calecuna cosa, lòmpere a un'iscopu
Sinonimi e contrari
abertai,
acociare,
afilusigare,
afrimai,
aispetare,
asseare 1,
ibertare,
ispetare,
istentae,
tricare
| ctr.
andai
Frasi
sos discípulos podiant cumprèndhere chi Cristos fit su Messia chi fint aisetendhe ◊ aiseta aiseta mi ch'est passadu su tempus! ◊ tue aiseta a babbu, ca nois andhamus!
Cognomi e Proverbi
prb:
chie aisetat piatu anzenu lu màndhigat fritu
Traduzioni
Francese
attendre
Inglese
to wait (for)
Spagnolo
esperar
Italiano
aspettare
Tedesco
warten.
ammacionài , vrb: ammascionai,
ammatzonare,
matzonare Definizione
istare o pònnere cicios o crocaos coment’e allorigaos; su si pònnere che a su margiane (matzone), cuare, fàere che a su matzone
Sinonimi e contrari
aciunciulire,
acoconare,
acuculiare,
aculigionai,
acuculiedhare,
arruntzai
/
abbuare,
acuae,
acrodhare,
intanae,
istichire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
être aux aguets
Inglese
to lie in wait
Spagnolo
acechar
Italiano
stare in agguato
Tedesco
auf der Lauer liegen.
apostài , vrb: apostare 1,
apostari Definizione
istare firmos cuaos in calecunu tretu iscocandho e ibertandho a ccn. o un'animale po dhu cassare, po dhu sodigare, o àteru; carrare su laore a sa posta o eremàgiu; pònnere una posta a iscummissa / apostare de… = detzídere
Sinonimi e contrari
atrapare,
impostai
/
carrugare
Frasi
sos caminos fint prenos de zente apostada pro bíere sos isposos ◊ si ficheit in conca sa bidea de l'apostare a fusile ◊ si aposteit in d-una roca, ispetendhe sos ladros cun su bestiàmine furadu ◊ mi ant apostadu fintzas a candho mi ant àpidu
2.
su trigu si apostaiat in sa posta e poi si che gighiat pro l'arzolare
3.
apostant de isposare e isposados si sunt
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
guetter
Inglese
to lie in wait for
Spagnolo
acechar
Italiano
appostare
Tedesco
sich auf die Lauer legen.
iscetàre 2 , vrb: aisetare,
isetare,
issetare Definizione
lassare colare tempus, istare fintzes a candho acontesset calecuna cosa, tènnere ibertu, isperàntzia de lòmpere a calecuna cosa o de intrare in podere de calecuna cosa, a un'iscopu o àteru (ma fintzes chistire)/ a/c.: addaghi a su vrb. depet sighire un'àteru vrb. inf., tra unu e àteru bolet sa prep. a: isetamus a bíere, iseto a ghirare, isetandhe a bos atobiare; Mastru Iseta = unu chi de faina no ndh’atúliat, mastru chi petzi rispondhet Iseta! a chie li dimandhat si at fatu su triballu
Sinonimi e contrari
abertai,
acociare,
afilusigare,
afrimai,
aispetare,
istentae,
tricare
| ctr.
andai
Frasi
no est ora de iscrèdere: isetamus a bíere! ◊ za l'iseto a ghirare su chi zuco in su coro ◊ s'in Orune si bóliant sos bentos t'issetas malas novas! ◊ fipo isetandhe a bos atobiare (S.Spiggia)◊ cuss’addopu fatu a s’ispessada no si lu isetabat ◊ si est torradu a sètzere iscetendhe a tiu Frantziscu
2.
tiu Antoni teniat una cuba de binu bene iscetada in funnagu
Traduzioni
Francese
attendre
Inglese
to wait (for)
Spagnolo
esperar
Italiano
attèndere
Tedesco
warten.