abbíssi , avb Definizione
a bídere si…, àteru e che brulla!, deo creo! = própiu aici est!
Sinonimi e contrari
apichi
Frasi
est andhadu abbissi li torraiant su chi li deviant ◊ andha a sa mandra abbissi Giuanne est murghendhe! ◊ so andhau abbissi la podio mediare ◊ li domandho pàrrere abbissi mi apo a sarvare
2.
abbissi at próidu, est!…◊ abbissi li at nau!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
et comment
Inglese
yes indeed
Spagnolo
pues síclaro,
por supuesto
Italiano
eccóme!
Tedesco
und ob!
cumàndit! , iscl Definizione
nerit!, netzat!, nade!: foedhu de arrespetu chi si narat cun is mannos, o cun gente chi no si connoschet, candho narant cosa chi no si est cumpréndhia o inténdhia bene cun bene, o po calecuna cosa chi unu si bolet fàere torrare a nàrrere, o coment'e pedindho chi netzant su chi bolent
Traduzioni
Francese
vous dites?,
plaît-il?
Inglese
I beg your pardon,
yes,
sir!
Spagnolo
¡Mande!
Italiano
comandi!,
prego!
Tedesco
Bitte!
éi , avb Definizione
foedhu chi si narat coment'e po adduire a su chi narat o pedit s'àteru, a su chi pregontat: a bortas, contrapuntandho s'àteru chi negat, si faet acumpangiare a nono e candho si arrepitit faet eijei!
Sinonimi e contrari
eja,
emmo
| ctr.
nono
Modi di dire
csn:
dare, torrare su "Chi ei" a unu = bolli a maridu, nau de sa fémina chi arrespundit a s'ómini chi dh'at circada; ei chi est ei! = afirmassione assoluta chi no iscassedhat e ne fartat
Frasi
ei, za est gai! ◊ ei fatu apo! ◊ ei, benendi seus! ◊ eijei, betamindhe una tassa po como! ◊ bai ca ei!
2.
li ant dadu su "Chi ei!" e depet andhare a domo de sa fémina ◊ deo chi "Ei!" e isse chi "Nono!" fintzas chi che l'amus furriada in tegadia!…
3.
- no b'amus pane! - ei nono: bi ndh'at unu muntone! ◊ - no est abberu cussu! - ei nono: fàula si cheriat!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
oui
Inglese
yes
Spagnolo
sí
Italiano
sì
Tedesco
ja.
éja! , avb Definizione
(a/c.: sa tónica /e/, cun totu chi inoghe giughet fatante sa vocale aperta /a/, si pronúnciat serrada coment'e naendho ei etotu)
Sinonimi e contrari
ei,
emmo,
sissa
| ctr.
nono
Frasi
eja, bi andho mancari no cherfas, puru! ◊ eja, sighi a bufai e bieus s'arrestu!…
2.
- Custu bellu triballu no l’as fatu tue? - Eja, deo! ◊ apo nadu chi eja: aite mi torras a dimandhare? ◊ eja, innòi acanta est, própriu asuta de ogus cosa tua!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
oui,
Monsieur,
c'est comme ça
Inglese
yes,
sir
Spagnolo
si señor
Italiano
sissignore!
Tedesco
jawohl.
èmmo, èmmu , avb Definizione
foedhu po fàere a cumprèndhere s'adduimentu arrespondhendho a una pregonta, ma nau cun fortza o fintzes abbetiandho / torrare o dare su Chi emmo = torrai sceda nendi ca ei
Sinonimi e contrari
ei,
eja,
embo
| ctr.
nono
Frasi
l'apo nadu chi emmo ◊ si ti dant su "Chi emmo" cras ti pones in viàgiu ◊ emmo chi est gai! ◊ emmo, berus est!
2.
emmo, emmo, a mi che andho: no che abbarro prus cun bois, inoghe! ◊ emmo, emmo, comente cherzo deo fato!
Etimo
ltn.
immo
Traduzioni
Francese
oui,
bien sûr
Inglese
yes,
of course
Spagnolo
sí,
ciertamente
Italiano
sì,
certaménte!
Tedesco
ja gewiß.
gé , avb: cei,
gei,
gi,
già,
giai 1,
za Definizione
foedhu impreau meda prus che àteru po giare prus fortza a su chi si narat, po dhu giare coment'e cosa segura, in su sensu de emmo: a bortas tenet valore cuncessivu; giai s'impreat fintzes (ma raru) cun su significau de s'italianu già (tempus passau)/ nàrriri o fai ca giai = nàrriri carei, adduire
Frasi
giai mi dh'ais a nàrrere! ◊ gei est aici! ◊ gei ses a frori, fillu miu!…◊ gei fiat ora!…◊ dèu no timu, ma tui giai!
2.
bella gei ses bella, bella e geniosa: ti ses fata a isposa e no ti cojas mai! ◊ gi andu, ma no passu in su mòri!
3.
c'est essiu giai de un'ora
4.
fait ca giai isconchitendi tantis bortas
Etimo
ltn.
iam
Traduzioni
Francese
déjà
Inglese
already,
yes,
that’s right
Spagnolo
ya
Italiano
già
Tedesco
schon.
síssa! , avb: sisse!,
sissi! Definizione
foedhu po nàrrere chi ei ma cun prus fortza e mescamente a gente manna o de importu: abbetiandho, arrespondhendho a tzacu, síssidi! / una passada de Sisse!, nosse! = genia de fàere a sa lestra, a aggurgadura, chentza incuru
Sinonimi e contrari
eja,
emmo
| ctr.
nosse
Frasi
- Est aberus ca tuis ses su fillu de Deus? - Sissi, tui dh'as nau! ◊ sissi, su meri! ◊ sissi, aici est, si ti praxit! ◊ sissi, mamma: cumandit!
2.
- No est aici! - Síssidi, aici est!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
oui,
Monsieur,
eh bien oui,
c'est comme ça
Inglese
yes,
sir
Spagnolo
¡sí señor!
Italiano
sissignóre!
Tedesco
Jawohl!