ampiài , vrb: ampuai, ampuare, ampulai, ampulare, ampullai Definizione andhare o portare de bàsciu a pitzu, pesare in artu, a logu prus in artu, mòvere a forte, iscutulare e avolotare: ampuare si narat fintzes in su sensu de cúrrere a unu logu, de si incarare a bíere Sinonimi e contrari acadhai, alciare, apicai, apilicare, apugiai, pigai 1 / isciucai | ctr. cabai, falare Modi di dire csn: ampulai sa boge = artziare sa boghe, faedhare o leare a boghes coment'e brighendhe; a. a unu a ccn. logu = azuarechelu; ampulai una muneda = imbolare sa muneda in artu lassèndhela rúere a terra a bídere si essit rughe o crastos Frasi chi mi nci àmpuat su sànguni a conca, cussu tramasseri mau!… ◊ is prus lébius si ndi ampulànt in artu ◊ àmpula sa cara sentza tímere sas cumpanzas! (I.Porcheddu)◊ s'abba àmpulat dae mare a sas nues ◊ at ampuau is ogus a cara incillia ◊ ampuaminci ca no nci lompu! ◊ cudhu bentu che ampuliàt fintzas sas orrocas! ◊ at saludau a manu ampulada 2. mi seu ampuada ogus a celu Etimo tts Traduzioni Francese monter Inglese to rise Spagnolo subir, levantar Italiano salire, sollevare Tedesco hinaufsteigen, aufheben.

apigliài , vrb: apillai 1, apizare 1 Definizione artzare apitzu, a pígiu, fàere o pònnere su pígiu, nau de cosa in mesu de abba o de cosas deasi; fintzes essire de si pòdere bíere, bogare a pígiu Sinonimi e contrari aproghilare, bènnere Frasi no isciat a nadai e po ndi podi apillai fiat is cambas de innòi e de ingudheni ◊ ndi torràt a apillai sa conca assicau timendi de si allupai ◊ su late caentadu si murigat a manera chi no apizet 2. apilla a domu! ◊ a unus a unus apillant is istedhus ◊ e candu ndi dh'apillat su nòmini de sa santa, su predicadori, in custa prédica? Etimo ltn. applicare Traduzioni Francese remonter à la surface Inglese to surface Spagnolo subir a flote Italiano venire a galla, risalire in superfìcie Tedesco auftauchen.

atzumentàre , vrb: azumentare Definizione agiudare a unu a che artzare a calecunu logu artu, agiudare in calecuna cosa; artzare a unu logu Sinonimi e contrari acadhai, agiuventare Frasi su nuscu de su pische e de sos porchedhos arrustu azumentaiat sa gana 2. sa luche galu iscraricata de s'arvorinu si nche fit atzumentanne in sas palas de sos montes Traduzioni Francese gravir, monter Inglese to clamber up Spagnolo ayudar a alguien a subir en algún sitio Italiano inerpicarsi Tedesco klettern.

pigài 1 , vrb: pigare Definizione andhare a in artu, apitzu: si narat fintzes de s'erba chi naschit, essit e creschet; ingòllere o portare a in artu, apitzu / aus. èssere, àere Sinonimi e contrari acadhai, alciare, ampiai, apicai, apilicare, apugiai | ctr. calai, falare Frasi isse deviat pigare a bidha ue lu fint aisetendhe ◊ su zàganu est pighendhe a campanile a sonare sas campanas ◊ so falendhe a zosso a pigare linna a su fogu ◊ no pighes a su muru, no che ruas! ◊ su late, su brou, s'abba in sa padedha si che pigat si lu faghes budhire a fogu càdriu ◊ su gafè est pigadu ◊ cras pigamus a Montes de Artu 2. erba ocannu ndh'at pigadu meda ◊ apo fatu s'arzoledha ma depiat èssere sèmene malu ca no bi ndh'at pigadu ◊ betabbila acurtzu, cuss'abba, a s'arburedha, ca sinono no ndhe li pigat! 3. candho teniat tréighi annos babbu mi che at pigadu a montes ◊ pígache custa cosa a subra! Etimo ltn. picare Traduzioni Francese monter Inglese to rise Spagnolo subir Italiano salire Tedesco hinaufgehen, hinaufsteigen, heraufkommen, heraufsteigen, steigen.

«« Cerca di nuovo