abburràre , vrb rfl Definizione
afundhare in s'abba, in su ludu o fintzes in àteru (es. in su cundhimentu)
Sinonimi e contrari
abburgare,
infangaciai
/
abburrigare
Frasi
custa cosa che dh'abburro in su putzu ◊ che apo abburrau sa manu in su lavamanu de s'abba
2.
poniant sa panceta in su fumu e abburrànt sa mustela in s'aghedu
Etimo
spn.
embarrar
Traduzioni
Francese
se crotter
Inglese
to muddy
Spagnolo
enlodar,
enfangar
Italiano
infangarsi
Tedesco
sich mit Kot beschmutzen.
ammodhocàre , vrb Definizione
fàere a modhoca, a ludu
Sinonimi e contrari
abbenatzai,
alludratzare,
alludrinae,
illudratzare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crotter,
envaser
Inglese
to make muddy,
to muddy
Spagnolo
enlodar
Italiano
infangare,
impantanare
Tedesco
mit Kot beschmutzen.
cadhajòni , nm Definizione
ladamíngiu tostau apicigau a sa lana de is animales; nau de unu, brutu, prenu de brutesa
Sinonimi e contrari
àdhara,
dhàdhara,
ghiritoni,
gradhajone,
ladhagione
/
cadhóciu,
ladhajosu
2.
cussu cadhajoni si est postu a fastigiai!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crottes
Inglese
dung
Spagnolo
sirle (animali)
Italiano
càccola
Tedesco
Kot.
carúmene 1 , nm Definizione
ischivoria de boe, ladamíngiu de pegus de bulu, candho est frisca
Sinonimi e contrari
merdaula,
merdóina
Traduzioni
Francese
fumier du bœuf
Inglese
ox manure
Spagnolo
fimo,
estiércol del buey
Italiano
fimo del bue
Tedesco
Kot.
dhàdhara , nf Definizione
ledàmene a bocighedhas in sa lana de is animales; genia de birilla chi faet su crecu (est una maladia po puntura de bobboi) o àteru frutighedhu tundhu
Sinonimi e contrari
àdhara,
cadhajoni,
ghiritoni,
gradhajone,
ladhagione
/
bachica,
badharola,
cocoredha,
cucurudhú,
gàdhara*,
varvaríssia
2.
fia sèmpiri gioghendi a bardúfulas, a pischeras de sitziledhu o a dhàdharas de orroli ◊ sa murta fait dhadharedhas pitichedhas
Traduzioni
Francese
crotte de brebis,
galle
Inglese
dung
Spagnolo
sirle
Italiano
cacherèllo,
galla
Tedesco
Kot,
Kotfleck.
gradhajòne , nm: gradharone,
gradherone Definizione
ladamíngiu de animale a lomboredhos
Sinonimi e contrari
àdhara,
cadhajoni,
dhàdhara,
ghiritoni,
ladhagione
Frasi
si at picau una cotichina e andhabat a rodinu che gradharone
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crottes
Inglese
dung
Spagnolo
sirle
Italiano
càccola
Tedesco
Kot.
illudràre , vrb: illudriare,
illurdiare,
illutriare Definizione
imbrutare cun su ludu, de ludu, ma fintzes imbrutare bastat chi siat
Sinonimi e contrari
afangaciai,
alludrae,
allurdagai,
ammodhocare,
illudratzare,
illudrionare,
illurdinare,
illustriare,
infangaciai,
ludai
Frasi
colendhe in su caminu totu ludu mi apo illudriadu sos cambutzos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crotter
Inglese
to muddy
Spagnolo
embarrar
Italiano
infangare
Tedesco
mit Kot beschmutzen.
illudratzàre , vrb rfl Definizione
imbrutare cun su ludu, fàere a ludu
Sinonimi e contrari
illudrare,
illurdagai,
illustriare
/
ammodhocare
Frasi
a bortas fachiat fritu e proghiat, illudratzandhe su terrinu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éclabousser
Inglese
to splash with mud
Spagnolo
embarrarse,
enlodarse
Italiano
impillaccherare
Tedesco
mit Kot besudeln.
illudràu , pps, agt: illudriadu Definizione
de illudrare; chi est totu brutu de ludu, istidhigau de ludu
Sinonimi e contrari
afoxau,
alludrigonau,
imbuludradu,
ludrigonau,
lurdegau
| ctr.
límpiu,
netu
2.
si ndhe peseit dae terra totu illudriadu ◊ est brutu che porcu illudriau in s'istradone!
Traduzioni
Francese
crotté,
couvert de boue,
éclaboussé
Inglese
muddied,
splashed with mud
Spagnolo
embarrado,
enlodado
Italiano
infangato,
pillaccheróso
Tedesco
mit Kot bedeckt,
kotig.
illudriaméntu , nm Sinonimi e contrari
illudradura,
illurdionzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
action de crotter
Inglese
muddying
Spagnolo
embarradura
Italiano
infangaménto
Tedesco
Beschmutzen mit Kot.
istèrca , nf, nm: istercu,
istergu,
stercu Definizione
su chi abbarrat in istentinas de totu su chi si papat po ndhe dhu fàere andhandho de su corpus; a logos dhu narant a sa bentre o fintzes solu a s'istògomo
Sinonimi e contrari
cascasina,
ladàmene,
melda
Modi di dire
csn:
èssere de i. malu, de mala i. (nadu de zente) = tirriosu, malintrannadu, odiosu, matzabbruta, de naturale malu; isterchibúdidu = odiosu, tirriosu, chi petzi istat pessendhe a fàghere male
Frasi
unu tempus golliant s’istercu de sas béstias pro alletamanare sos ortos ◊ su carrabbusu bivet in mesus de s'istercu ◊ li at rutu supra istercu de rúndhine
2.
pienu as s'istergu?
3.
cussa est zente de malu istercu, ndhe at ódiu si àtere mezorat in carchi cosa
Etimo
ltn.
stercus
Traduzioni
Francese
excrément
Inglese
dung
Spagnolo
estiércol
Italiano
stèrco
Tedesco
Kot.
làdhara , nf: làdhera,
làllara,
laradha Definizione
ladamíngiu a pibionedhos de unos cantu animales (craba, brebè) comente dhu faent candho papant pàsculu asciutu; birilla de crecu, de tziníbiri; in calecunu logu, essendho cosa tundha, dhu narant a sa pupia de s'ogu
Sinonimi e contrari
cadhajoni,
dhàdhara,
ghiritoni,
gradhajone,
ladhagione
Modi di dire
csn:
cotu che làdhara, che làllara = imbriagu pérdiu; fàgheresi a una làdhara = leàresi una bella imbriaghera
2.
sos becos in conca li fato essire: ello gioghendhe a làdheras semus?!…
3.
no bit chi cussu est cotu che làdhara?! ◊ est cotu chei sa làdhera ◊ fit imbriacu, cotu a una santa làllara
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crottes
Inglese
dirt
Spagnolo
sirle
Italiano
càccola
Tedesco
Kot,
Rotz,
Augenbutter.