apigliài , vrb: apillai 1,
apizare 1 Definizione
artzare apitzu, a pígiu, fàere o pònnere su pígiu, nau de cosa in mesu de abba o de cosas deasi; fintzes essire de si pòdere bíere, bogare a pígiu
Sinonimi e contrari
aproghilare,
bènnere
Frasi
no isciat a nadai e po ndi podi apillai fiat is cambas de innòi e de ingudheni ◊ ndi torràt a apillai sa conca assicau timendi de si allupai ◊ su late caentadu si murigat a manera chi no apizet
2.
apilla a domu! ◊ a unus a unus apillant is istedhus ◊ e candu ndi dh'apillat su nòmini de sa santa, su predicadori, in custa prédica?
Etimo
ltn.
applicare
Traduzioni
Francese
remonter à la surface
Inglese
to surface
Spagnolo
subir a flote
Italiano
venire a galla,
risalire in superfìcie
Tedesco
auftauchen.
bobborichína , nf Definizione
sa birilla de su crecu
Sinonimi e contrari
bobboledha,
bobbulichedha,
bulluchedha,
cocoredha,
làdhara
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
galle du chêne ou noix de galle
Inglese
oak-gall
Spagnolo
cecidia,
cacarro
Italiano
galla della quèrcia
Tedesco
Eichengalle.
cocorèdha , nf Definizione
genia de birilla chi faent is crecos (est una maladia po puntura de bobboi), nodu, tretu ingrussau de un'ossu, cosa tundha (fintzes cúcura de fusu, zoculana de is benugos); a logos, pedrighedha, giarra
Sinonimi e contrari
bachica,
badharola,
ballarodha,
cucurudhú,
dhàdhara,
gàdhara,
landhàriga,
lureta,
varvaríssia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
galle du chêne
Inglese
oak-gall
Spagnolo
cecidia,
cacarro
Italiano
galla della quèrcia
Tedesco
Galle.
cucurúdhu , nm Definizione
su cúcuru, su tretu prus in artu de unu logu; carre créschia in prus in sa pedhe
Sinonimi e contrari
cúcuru,
tuvioni
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sommet,
excroissance
Inglese
top,
excrescence,
gall
Spagnolo
cumbre,
excrecencia
Italiano
sommità,
galla,
escrescènza
Tedesco
Gipfel,
Auswuchs.
dhàdhara , nf Definizione
ledàmene a bocighedhas in sa lana de is animales; genia de birilla chi faet su crecu (est una maladia po puntura de bobboi) o àteru frutighedhu tundhu
Sinonimi e contrari
àdhara,
cadhajoni,
ghiritoni,
gradhajone,
ladhagione
/
bachica,
badharola,
cocoredha,
cucurudhú,
gàdhara*,
varvaríssia
2.
fia sèmpiri gioghendi a bardúfulas, a pischeras de sitziledhu o a dhàdharas de orroli ◊ sa murta fait dhadharedhas pitichedhas
Traduzioni
Francese
crotte de brebis,
galle
Inglese
dung
Spagnolo
sirle
Italiano
cacherèllo,
galla
Tedesco
Kot,
Kotfleck.
gàdhara , nf: àdhara,
gàdhera,
gràdhara,
gràdhera,
gràdhula Definizione
genia de birilla chi faet su crecu (est una maladia po puntura de bobboi); ladamíngiu intostau atacau a su pilu de is animales; su frutu a pibionedhos chi faet su modhitzi / gàdhara de sóriche = ledaminedhu de sórighes
Sinonimi e contrari
bachica,
badharola,
cocoredha,
cucurudhú,
dhàdhara,
varvaríssia
/
cadhajoni,
ladhagione,
làdhara
/
lentíschinu
Frasi
mi paret de l'èssere biendhe, su pitzinnu, currillandhe ifatu de sas gràdheras de chercu ◊ amus chircau sas gràdheras de Sant'Àgada pro fàchere sessare sas tempestas
2.
fachiat su cabadhu isculivitàndhesi e currendhe chin sos sonazos a gràdhara ligaos a trucu
Etimo
ltn.
gallula, *glallula
Traduzioni
Francese
galle,
petite galle
Inglese
gall,
blister
Spagnolo
agalla
Italiano
galla,
gallòzzola
Tedesco
Galle.
varvaríssia , nf Definizione
genia de birilla chi faet su crecu (est una maladia po puntura de bobboi)
Sinonimi e contrari
bachica,
badharola,
cocoredha,
cucurudhú,
dhàdhara
Traduzioni
Francese
galle
Inglese
gall
Spagnolo
agalla
Italiano
galla
Tedesco
Blase.