apigliài , vrb: apillai 1,
apizare 1 Definitzione
artzare apitzu, a pígiu, fàere o pònnere su pígiu, nau de cosa in mesu de abba o de cosas deasi; fintzes essire de si pòdere bíere, bogare a pígiu
Sinònimos e contràrios
aproghilare,
bènnere
Frases
no isciat a nadai e po ndi podi apillai fiat is cambas de innòi e de ingudheni ◊ ndi torràt a apillai sa conca assicau timendi de si allupai ◊ su late caentadu si murigat a manera chi no apizet
2.
apilla a domu! ◊ a unus a unus apillant is istedhus ◊ e candu ndi dh'apillat su nòmini de sa santa, su predicadori, in custa prédica?
Ètimu
ltn.
applicare
Tradutziones
Frantzesu
remonter à la surface
Ingresu
to surface
Ispagnolu
subir a flote
Italianu
venire a galla,
risalire in superfìcie
Tedescu
auftauchen.
bobborichína , nf Definitzione
sa birilla de su crecu
Sinònimos e contràrios
bobboledha,
bobbulichedha,
bulluchedha,
cocoredha,
làdhara
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
galle du chêne ou noix de galle
Ingresu
oak-gall
Ispagnolu
cecidia,
cacarro
Italianu
galla della quèrcia
Tedescu
Eichengalle.
cocorèdha , nf Definitzione
genia de birilla chi faent is crecos (est una maladia po puntura de bobboi), nodu, tretu ingrussau de un'ossu, cosa tundha (fintzes cúcura de fusu, zoculana de is benugos); a logos, pedrighedha, giarra
Sinònimos e contràrios
bachica,
badharola,
ballarodha,
cucurudhú,
dhàdhara,
gàdhara,
landhàriga,
lureta,
varvaríssia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
galle du chêne
Ingresu
oak-gall
Ispagnolu
cecidia,
cacarro
Italianu
galla della quèrcia
Tedescu
Galle.
cucurúdhu , nm Definitzione
su cúcuru, su tretu prus in artu de unu logu; carre créschia in prus in sa pedhe
Sinònimos e contràrios
cúcuru,
tuvioni
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sommet,
excroissance
Ingresu
top,
excrescence,
gall
Ispagnolu
cumbre,
excrecencia
Italianu
sommità,
galla,
escrescènza
Tedescu
Gipfel,
Auswuchs.
dhàdhara , nf Definitzione
ledàmene a bocighedhas in sa lana de is animales; genia de birilla chi faet su crecu (est una maladia po puntura de bobboi) o àteru frutighedhu tundhu
Sinònimos e contràrios
àdhara,
cadhajoni,
ghiritoni,
gradhajone,
ladhagione
/
bachica,
badharola,
cocoredha,
cucurudhú,
gàdhara*,
varvaríssia
2.
fia sèmpiri gioghendi a bardúfulas, a pischeras de sitziledhu o a dhàdharas de orroli ◊ sa murta fait dhadharedhas pitichedhas
Tradutziones
Frantzesu
crotte de brebis,
galle
Ingresu
dung
Ispagnolu
sirle
Italianu
cacherèllo,
galla
Tedescu
Kot,
Kotfleck.
gàdhara , nf: àdhara,
gàdhera,
gràdhara,
gràdhera,
gràdhula Definitzione
genia de birilla chi faet su crecu (est una maladia po puntura de bobboi); ladamíngiu intostau atacau a su pilu de is animales; su frutu a pibionedhos chi faet su modhitzi / gàdhara de sóriche = ledaminedhu de sórighes
Sinònimos e contràrios
bachica,
badharola,
cocoredha,
cucurudhú,
dhàdhara,
varvaríssia
/
cadhajoni,
ladhagione,
làdhara
/
lentíschinu
Frases
mi paret de l'èssere biendhe, su pitzinnu, currillandhe ifatu de sas gràdheras de chercu ◊ amus chircau sas gràdheras de Sant'Àgada pro fàchere sessare sas tempestas
2.
fachiat su cabadhu isculivitàndhesi e currendhe chin sos sonazos a gràdhara ligaos a trucu
Ètimu
ltn.
gallula, *glallula
Tradutziones
Frantzesu
galle,
petite galle
Ingresu
gall,
blister
Ispagnolu
agalla
Italianu
galla,
gallòzzola
Tedescu
Galle.
varvaríssia , nf Definitzione
genia de birilla chi faet su crecu (est una maladia po puntura de bobboi)
Sinònimos e contràrios
bachica,
badharola,
cocoredha,
cucurudhú,
dhàdhara
Tradutziones
Frantzesu
galle
Ingresu
gall
Ispagnolu
agalla
Italianu
galla
Tedescu
Blase.