abriòre , nm: abrore, avriore, avrore Definizione fritu forte; su èssere abru, areste, arestadu, nau de cosas, de gente, de logu / s'avrore de sa morte mala = dolore, dispiaghere mannu Sinonimi e contrari abrura, frigidúmene, frigilidade, fritore, frizidore | ctr. basca, caentu, calura Frasi su focu in su cuzone cajentavat sa carena isfritia dae s'avrore ◊ pro te bi sunt sos abrores chi àlidant in sos buscos (F.Pitzolu)◊ s'abriore de zannarju mi móssiat sas carres ◊ sa note fit comintzandhe a dare borta e s'abriore si fachiat intèndhere piticandhe sas carres Terminologia scientifica tpm Etimo srd. Traduzioni Francese froid vif, sauvagerie Inglese very cold, wildness Spagnolo frío cortante, selvatiquez Italiano fréddo pungènte, selvatichézza Tedesco beißende Kälte, Wildheit.

aggangrenadúra , nf Definizione su cangrenare, su mòrrere de sa carre pudrigandho, faendho in matéria; su inteterare chi si faet po su fritu Sinonimi e contrari cangrena / cancaramentu Terminologia scientifica mld Etimo srd. Traduzioni Francese gangrène, rigidité Inglese gangrene, stiffness deriving from an excess of cold Spagnolo gangrena, entumecimiento Italiano cancrèna, rigidità articolare da fréddo Tedesco Brand, vor Kälte gestarrte Gelenke.

frídu , agt, nm: friru, fritu Definizione chi est a unu gradu bàsciu de temperadura, chi giughet pagu calore; nau de gente, chi ndhe dh'importat pagu de s'àteru o fintzes chi no dhi faet bonu a cara, chi no sentit nudha po s'àteru (itl. indifferènte), chi est o si ammostat pagu interessau a una cosa; chi no tenet dinare; chi no narat àteru si no friduras Sinonimi e contrari fríghidu | ctr. budhidu, caente Modi di dire csn: fritu che nie = fridu meda; donaindi una frida e una callenti = dàrendhe una cràdia e una lena (de fata, de nada e gai), lassendhe andhare o pretenindhe carchi cosa Frasi s'ierru est prus fridu de su beranu ◊ est intrendi s'ierru e s'ària si est fata frira ◊ segundhu sa cosa, frita est prus tètera ◊ sa minestra si papat prus a fridu chi no callenti 2. inoghi fait giai fridu meda 3. lampu, totu cussas ispesas nos ant lassadu fritos che nie! ◊ cun isse so fritu fritu ca mi at allimbadu ◊ si fint lassados ambos fritos fritos Cognomi e Proverbi prb: chini aspetat pratu allenu dhu papat fridu Etimo ltn. frig(i)dus Traduzioni Francese froid Inglese cold Spagnolo frío, frío Italiano fréddo, frìgido Tedesco kalt, Kälte.

frigidúmene, frigidúmini , nm: frizidúmene, frixidúmini Definizione fritu forte meda; su èssere fritos de sentidos Sinonimi e contrari frigilidade, fritore, frizidore, frixidadi Frasi tempus mau, balla: arratza de frigidúmini!…◊ cussus animaledhus funt mortus de frixidúmini ◊ frixidúmini e nébida isceti dh'ammantat!…◊ est faendho temporadas de frigidúmene Etimo srd. Traduzioni Francese froid pénétrant Inglese intense cold Spagnolo frío intenso, frigidez Italiano fréddo intènso, frigidità Tedesco bittere, Kälte, Gefühllosigkeit.

fríos , nm: frius Definizione temperadura bàscia, nau fintzes de comente unu sentit diferéntzia de calore / erba de frius = erba pesa callentura (Ajuga iva)/ èssiri unu f. disisperau = fritu meda, chi betat pore Sinonimi e contrari fritu | ctr. basca, caentu Frasi fiat una note mala de bentu, de abba e de frios ◊ a is piciochedhus dhis fiat intrau su frius de s'atzíchidu ◊ ti fatzu intrai su frius de sa surra chi pigas! ◊ su frius de tziu Corra, chi andàt a messai a burra ◊ sos cumpagnos narànt "Evviva Stalin!", ma a mie mi beniat su frios Etimo ltn. frigus Traduzioni Francese froid Inglese chilliness Spagnolo frío Italiano fréddo Tedesco Kälte.

fritèsa , nf Definizione su èssere fridos, farta de interessamentu o de istima po ccn. Sinonimi e contrari fridúmini, fridura 1 Frasi cun medas sa fritesa de su tratamentu sighit che a prima Etimo srd. Traduzioni Francese froideur Inglese chillness Spagnolo frialdad Italiano freddézza Tedesco Kälte.

titirigósu , agt Definizione chi est ateterau de su fritu, chi sufrit su fritu; si narat de custu puru, chi est forte de fàere ateterare Sinonimi e contrari fridorosu, fritulàntzigu, titicu | ctr. imbaschidu Etimo srd. Traduzioni Francese frileux Inglese sensitive to cold Spagnolo friolero Italiano freddolóso Tedesco gegen Kälte empfindlich.

«« Cerca di nuovo